Jump to content

«Եղեգնուտ (Լոռու մարզ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
 
(20 intermediate revisions by 8 users not shown)
Տող 2. Տող 2.
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր
| կարգավիճակ = Գյուղ
| կարգավիճակ = Գյուղ
| հայերեն անվանում = Եղեգնուտ
| բնօրինակ անվանում = -
| երկրամասի տեսակ = Մարզ
| երկրամասի տեսակ = Մարզ
| երկրամաս = Լոռու մարզ
| երկրամաս = Լոռու մարզ
| երկրամասը աղյուսակում= Լոռու մարզ
| ղեկավարի պաշտոն = Գյուղապետ
| համայնք = Փամբակ (համայնք) {{!}} Փամբակ համայնք<ref name="lori.mtad.am Փամբակ համայնք">[http://lori.mtad.am/about-communities/569/ Տեղեկություններ Փամբակ համայնքի մասին Լոռու մարզի մարզպետարանի կայքում], [https://web.archive.org/web/20230711074827/http://lori.mtad.am/about-communities/569/ ''(արխիվացված 11․07․2023 թվական)'']։</ref>
| ղեկավար = Միշա Հովհաննիսյան
| ղեկավարի պաշտոն = Վարչական շրջանի ղեկավար
| այլ անվանումներ = Ղամշկութ
| ղեկավար =
| այլ անվանումներ = Ղամշկուտ
| ազգային կազմ = [[Հայեր]]
| ազգային կազմ = [[Հայեր]]
| կրոնական կազմ = [[Հայ Առաքելական եկեղեցի]]
| կրոնական կազմ = [[Հայ Առաքելական եկեղեցի]]
| էթնոհորոնիմ = եղեգնուտցի
| էթնոհորոնիմ = եղեգնուտցի
| կայք = http://lori.mtaes.am/about-communities/498
| կայք =
}}
}}
'''Եղեգնուտ''', գյուղ [[Հայաստան]]ի [[Լոռու մարզ]]ի [[Փամբակ (համայնք)|Փամբակ համայնքում]]<ref name="lori.mtad.am Փամբակ համայնք"/>։


Գտնվում է [[Փամբակ (գետ, Լոռու մարզ)|Փամբակ]] գետի աջ ափին։ Բարձրությունը ծովի մակերևույթից՝ 1 000 մ։ Տեղակայված է մարզկենտրոն [[Վանաձոր]]ից 21-23 կմ հյուսիս-արևելք։
'''Եղեգնուտ''', գյուղ [[Հայաստան]]ի [[Լոռու մարզ]]ում, [[Դեբետ (գյուղ)|Դեբետ]] գյուղի հարևանությամբ, [[Փամբակ]] գետի աջ ափին։


Հիմնադրվել է [[1856]] թվականին։ '''Եղեգնուտ''' է վերանվանվել [[1935]] թվականին<ref name=texanunneri_bararan>{{Գիրք:ՏԲ2|185}}</ref>։
Բարձրությունը ծովի մակերևույթից՝ 1 000 մ։ Տեղակայված է [[Վանաձոր|մարզկենտրոնից]] 21-23 կմ հյուսիս-արևելք։ Գյուղում և շրջակայքում նշմարվում են զանազան հնություններ և գյուղատեղիներ։ Գյուղից 2-3 կմ հյուսիս գտնվում է Սբ. Կիրակի մատուռը ([[18-րդ դար|18]]-[[19-րդ դար|19]]-րդ դարեր), «Բերդակ» ամրոցը ([[Մ.թ.ա. 3-րդ հազարամյակ]]), «Թևավոր խաչ» և «Սուրբ Սարգիս» խաչքարները։

Հիմնադրվել է [[1856]] թվականին։ Վարչական տարածքը կազմում է 1225.9 [[Հեկտար|հա]]։


== Բնակչություն ==
== Բնակչություն ==
Ըստ Հայաստանի [[2011]] թվականի մարդահամարի արդյունքների՝ Եղեգնուտի մշտական բնակչությունը կազմել է 893, առկա բնակչությունը՝ 788 մարդ<ref name=census2011>[https://armstat.am/file/doc/99486813.pdf 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները]</ref>։
Եղեգնուտի ազգաբնակչության փոփոխությունը<ref name=hay_gyux>{{cite web|url=http://www.cadastre.am/storage/files/pages/pg_907871769_HH_bnak._bar..pdf |title=Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 72 |date= |accessdate=2013 Նոյեմբերի 10}}</ref>.
[[1831]] թվականից ի վեր բնակիչները հայեր են<ref name=texanunneri_bararan/><ref name=hay_bnak>Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»</ref>։

Եղեգնուտի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև.
{{Wikidata/Population}}
{{Wikidata/Population}}


== Կլիմա ==
== Կլիմա ==
Գյուղը պատկանում է սակավահող տնտեսությունների թվին։ Ձմեռվա տևողությունը, միջին հաշվով, 140 օր է։ Ձմեռը մեղմ է, ամառը՝ զով։ Անտառները հարուստ են հատապտուղներով։
Ձմեռվա տևողությունը միջինում 140 օր է։ Ձմեռը մեղմ է, ամառը՝ զով։ Անտառները հարուստ են հատապտուղներով։


== Տնտեսություն ==
== Տնտեսություն ==
Գյուղում հիմնականում զբաղվում են կարտոֆիլի, կաղամբի և այլ բանջարաբոստանային կուլտուրաների արտադրությամբ։ Այս արտադրությունը և բերքատվությունը կախված են բնության քմահաճույքներից։ Անբարենպաստ պայմանների պատճառով գյուղացին երբեմն կորցնում է բերքի 50-55%-ը։ Գյուղում հիմնականում զբաղվում են անասնապահությամբ։ Արտադրվում է կաթ, միս, բուրդ, ձու։ Վերջին տարիներին գրանցվել է մեղվաբուծության առաջընթաց։ Բնության քմահաճույքները անդրադառնում են նաև անասնապահության բնագավառի առաջընթացին՝ կերի կուտակմանը և տեղափոխմանը։
Գյուղում հիմնականում զբաղվում են կարտոֆիլի, կաղամբի և այլ բանջարաբոստանային կուլտուրաների արտադրությամբ, ինչպես նաև անասնապահությամբ։ Արտադրվում է կաթ, միս, բուրդ, ձու։ Զարգացած է նաև մեղվաբուծությունը։


== Պատմամշակութային կառույցներ ==
== Պատմամշակութային կառույցներ ==
{{main|Եղեգնուտի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Լոռու մարզ)}}
{{main|Եղեգնուտի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Լոռու մարզ)}}
Գյուղը շատ հարուստ է պատմամշակութային կառույցներով։ Գյուղում կան 22 խաչքար և 10 գերեզմանոց։ Գյուղի հարավային կողմում պահպանվել են [[Մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակ|Մ.թ.ա. 2]]-[[Մ.թ.ա. 1-ին հազարամյակ|1]]-ին հազարամյակների ամրոցի պատերի մնացորդներ։ Կան [[Մ.թ.ա. 4-րդ հազարամյակ|Մ.թ.ա. 4]]-[[Մ.թ.ա. 3-րդ հազարամյակ|3]]-րդ հազարամյակների երկու բնակատեղի և մի ամրոց, ինչպես նաև միջնադարյան 6 գյուղատեղի։ Գործում են մեկ մատուռ և մեկ եկեղեցի։ Գյուղի տարածքում են գտնվում [[Մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակ|Մ.թ.ա. 2]]-[[Մ.թ.ա. 1-ին հազարամյակ|1]]-ին հազարամյակների մեկ դամբարանատեղի, տապանաքար և թևավոր խաչ։ Փամբակ գետի վրա է գտնվում [[19-րդ դար]]ում կառուցված երկաթուղու կամուրջ։ Գյուղի սկզբնամասում, ճանապարհի ձախ կողմում է գտնվում [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|Երկրորդ աշխարհամարտում]] զոհվածներերին նվիրված հուշարձան։
Գյուղը շատ հարուստ է պատմամշակութային կառույցներով։ Գյուղում կան 22 խաչքար և 10 գերեզմանոց։ Գյուղի հարավային կողմում պահպանվել են [[Մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակ|Մ.թ.ա. 2]]-[[Մ.թ.ա. 1-ին հազարամյակ|1]]-ին հազարամյակների ամրոցի պատերի մնացորդներ։ Կան [[Մ.թ.ա. 4-րդ հազարամյակ|Մ.թ.ա. 4]]-[[Մ.թ.ա. 3-րդ հազարամյակ|3]]-րդ հազարամյակների երկու բնակատեղի և մի ամրոց, ինչպես նաև միջնադարյան 6 գյուղատեղի։ Գործում են մեկ մատուռ և մեկ եկեղեցի։ Գյուղի տարածքում են գտնվում [[Մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակ|Մ.թ.ա. 2]]-[[Մ.թ.ա. 1-ին հազարամյակ|1]]-ին հազարամյակների մեկ դամբարանատեղի, տապանաքար և թևավոր խաչ։ Փամբակ գետի վրա է գտնվում [[19-րդ դար]]ում կառուցված երկաթուղու կամուրջ։ Գյուղի սկզբնամասում՝ ճանապարհի ձախ կողմում է գտնվում [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|Երկրորդ աշխարհամարտում]] զոհվածներերին նվիրված հուշարձան։


== Պատկերասրահ ==
== Պատկերասրահ ==
Տող 49. Տող 55.
[[Կատեգորիա:Լոռու մարզի գյուղեր]]
[[Կատեգորիա:Լոռու մարզի գյուղեր]]
[[Կատեգորիա:1856 թվականին հիմնադրված բնակավայրեր]]
[[Կատեգորիա:1856 թվականին հիմնադրված բնակավայրեր]]
[[Կատեգորիա:Փամբակ համայնքի բնակավայրեր]]

Ընթացիկ տարբերակը 16:55, 18 Սեպտեմբերի 2024-ի դրությամբ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Եղեգնուտ (այլ կիրառումներ)
Գյուղ
Եղեգնուտ
ԵրկիրՀայաստան Հայաստան
ՄարզԼոռու մարզ
ՀամայնքՓամբակ (համայնք) | Փամբակ համայնք[1]
Հիմնադրված է1856 թ.
Այլ անվանումներՂամշկուտ
Մակերես12,26 կմ²
ԲԾՄ1000 մետր
Պաշտոնական լեզուհայերեն
Բնակչություն893 մարդ (2011)[2]
Ազգային կազմՀայեր
Կրոնական կազմՀայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականունեղեգնուտցի
Ժամային գոտիUTC+4
Եղեգնուտ (Լոռու մարզ) (Հայաստան)##
Եղեգնուտ (Լոռու մարզ) (Հայաստան)
Եղեգնուտ (Լոռու մարզ) (Լոռու մարզ)##
Եղեգնուտ (Լոռու մարզ) (Լոռու մարզ)

Եղեգնուտ, գյուղ Հայաստանի Լոռու մարզի Փամբակ համայնքում[1]։

Գտնվում է Փամբակ գետի աջ ափին։ Բարձրությունը ծովի մակերևույթից՝ 1 000 մ։ Տեղակայված է մարզկենտրոն Վանաձորից 21-23 կմ հյուսիս-արևելք։

Հիմնադրվել է 1856 թվականին։ Եղեգնուտ է վերանվանվել 1935 թվականին[3]։

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ Հայաստանի 2011 թվականի մարդահամարի արդյունքների՝ Եղեգնուտի մշտական բնակչությունը կազմել է 893, առկա բնակչությունը՝ 788 մարդ[4]։ 1831 թվականից ի վեր բնակիչները հայեր են[3][5]։

Եղեգնուտի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև.

Տարի Բնակչություն
1897 421 մարդ [6]
1926 1084 մարդ [6]
1939 1427 մարդ [6]
1959 1200 մարդ [6]
1970 1319 մարդ [6]
1979 998 մարդ [6]
1989 825 մարդ [7]
2001 1164 մարդ [6]
2011 893 մարդ [2]


Ձմեռվա տևողությունը միջինում 140 օր է։ Ձմեռը մեղմ է, ամառը՝ զով։ Անտառները հարուստ են հատապտուղներով։

Տնտեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղում հիմնականում զբաղվում են կարտոֆիլի, կաղամբի և այլ բանջարաբոստանային կուլտուրաների արտադրությամբ, ինչպես նաև անասնապահությամբ։ Արտադրվում է կաթ, միս, բուրդ, ձու։ Զարգացած է նաև մեղվաբուծությունը։

Պատմամշակութային կառույցներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղը շատ հարուստ է պատմամշակութային կառույցներով։ Գյուղում կան 22 խաչքար և 10 գերեզմանոց։ Գյուղի հարավային կողմում պահպանվել են Մ.թ.ա. 2-1-ին հազարամյակների ամրոցի պատերի մնացորդներ։ Կան Մ.թ.ա. 4-3-րդ հազարամյակների երկու բնակատեղի և մի ամրոց, ինչպես նաև միջնադարյան 6 գյուղատեղի։ Գործում են մեկ մատուռ և մեկ եկեղեցի։ Գյուղի տարածքում են գտնվում Մ.թ.ա. 2-1-ին հազարամյակների մեկ դամբարանատեղի, տապանաքար և թևավոր խաչ։ Փամբակ գետի վրա է գտնվում 19-րդ դարում կառուցված երկաթուղու կամուրջ։ Գյուղի սկզբնամասում՝ ճանապարհի ձախ կողմում է գտնվում Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներերին նվիրված հուշարձան։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Տեղեկություններ Փամբակ համայնքի մասին Լոռու մարզի մարզպետարանի կայքում, (արխիվացված 11․07․2023 թվական)։
  2. 2,0 2,1 Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (հայ.)
  3. 3,0 3,1 Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 2 [Դ-Կ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի Համալսարանի Հրատարակչություն», 1986, էջ 185 — 992 էջ։
  4. 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
  5. Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 Հայաստանի բնակավայրերի բառարան (հայ.)Երևան: 2008. — 184 p.
  7. Հակոբյան Թ., Մելիք-Բախշյան Ս., Բարսեղյան Հ. Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան (հայ.)Երևանի համալսարանի հրատարակչություն, 1986. — հատոր 5. — էջ 663. — 4696 p.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Եղեգնուտ (Լոռու մարզ)» հոդվածին։