Սուկրե
Սուկրե (իսպ.՝ Sucre), Բոլիվիայի մայրաքաղաք, Գերագույն դատարանի գտնվելու վայր։ Բոլիվիայի կառավարական հաստատությունների մեծամասնությունը գտնվում է Լա Պաս քաղաքում։
| Քաղաք | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Սուկրե | |||||
| Sucre | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Բոլիվիա | ||||
| Ենթարկում | Մայրաքաղաք | ||||
| Համայնք | Oropeza Province? | ||||
| Հիմնադրված է | 1538 թ. | ||||
| Այլ անվանումներ | Նուեվո Տոլեդո, Չարկաս, Լա Պլատա, Չուկիսակա | ||||
| Մակերես | 1768 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 2904 մ | ||||
| Բնակչություն | 295 455 մարդ (2009) | ||||
| Ժամային գոտի | UTC-4 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 04 | ||||
| Պաշտոնական կայք | hamsucre.gov.bo | ||||
| |||||
|
ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգություն , օբյեկտ № 566 ռուս.. • անգլ.. • ֆր. |
Քաղաքի բնակչությունը կազմում է 247 300 մարդ (2006 թվականի դրությամբ)։
Անվանում
խմբագրելՀիմնադրել է իսպանացի կոնկիստադոր Պեդրո դե Անսուրեսը 1538 թվականին, և այն պատճառով, որ այս շրջանում գտնվել էին արծաթի հանքաշերտեր, քաղաքն անվանել է Լա Պլատա (իսպ.՝ La Plata ― «արծաթ»)։ Հետագայում կոչվել է Չուքիսակա (Chuquisaca ― տեղացի հնդկացիների լեզվով Choque-chaca ― «արծաթասար»)։
1839 թվականին վերանվանվել է Սուկրե՝ ի պատիվ քաղաքն իսպանական գաղութարարներից ազատագրած մարշալ Անտոնիո Խոսե Սուկրեի[1]։
Պատմություն
խմբագրել1553 թվականին Սյեսա դե Լեոնի «Պերուի քրոնիկները» գրքում հիշատակվում է քաղաքի հիմնադիր կապիտան Պերանսուրեսի մասին.
|
Այս Պլատա քաղաքը հիմնել և բնակեցրել է կապիտան Պերանսուրեսը, հանուն Նրա կայսերական և թագավորական Մեծության, մեր սենյորի, երբ 1538 թվականին Պերուի նահանգապետ և կապիտան-գեներալ է եղել ադելանտադո դոն Ֆրանչեսկո Պիսառո[2]։ | 
|
1601 թվականին ֆրանկիսկանցիների կողմից հիմնադրվեց Ռեկոլետա վանքը, իսկ 1609 թվականին քաղաքում ստեղծվել է արքեպիսկոպոսական եկեղեցի։ 1624 թվականին հիմնադրվել է Չուկիսակայի Սուրբ Ֆրանցիսկոս Խավիերի համալսարանը։
Գաղութական դարաշրջանում Սուկրեն շատ նման էր իսպանական քաղաքի։ Քաղաքի կենտրոնի նեղ փողոցները նախագծված էին ցանցի տեսքով՝ արտացոլելով անդալուզական մշակույթը, որը մարմնավորված է քաղաքի մեծ տների և բազմաթիվ վանքերի և եկեղեցիների ճարտարապետության մեջ։ Սուկրեն շարունակում է հանդիսանալ Բոլիվիայի հռոմակաթոլիկ եկեղեցու նստավայրը։ Քաղաքում ապրում են կրոնական միաբանությունների անդամները, որոնք կրում են ավանդական տարազներ։
Իսպանական գաղութատիրական գերակայության ժամանակ քաղաքը կոչվում էր Չարկաս, այնուհետև Լա Պլատա, իսկ անկախության հռչակումից հետո և մինչև 1839 թվականը՝ Չուկիսակա (Chuquisaca)։
Հայտնի մարդիկ
խմբագրել- Խուան դե Մատյենսո (1520-1579), իրավաբան և տնտեսագետ, «ազատ շուկա», «արժեք» և «արդար գին» տեսությունների մշակող։
- Անթոնիո դե Կալանչա, Պերուի և Բոլիվիայի հայտնի քահանա, պատմաբան, ազգագրագետ։
- Բերնարդինո դե Կարդենաս, միսիոներ-ֆրանցիսկացի։ Պարագվայի եպիսկոպոս և նահանգապետ։ Կենտրոնական Անդերի հնդկացիների, Ինկերի պատմության հետազոտող։
- Դավիթ Պադիլյա Արանսիբիա, Բոլիվիայի նախագահ 1978-1979 թվականներին։
Տարածքային կառավարում
խմբագրելՍուկրեն բաժանված է 8 թաղամասերի՝ առաջին 5-ը քաղաքային թաղամասեր են, մինչդեռ 6-րդը, 7-րդը և 8-րդը՝ արվարձանային թաղամասեր։ Յուրաքանչյուրը կառավարվում է փոխքաղաքապետի կողմից, որին նշանակում է Սուկրեի քաղաքապետը։ Արվարձանային թաղամասերը ներառում են քաղաքային տարածքից դուրս գտնվող արվարձանային համայնքները։
Սուկրեին սպասարկում է Խուանա Ասուրդույ դե Պադիլյա միջազգային օդանավակայանը, որը գտնվում է քաղաքից 5 կմ հյուսիս-արևմուտք։
Կլիմա
խմբագրել| Սուկրե, Բոլիվիաի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 34 (93) |
34 (93) |
34 (93) |
32 (90) |
33 (91) |
33 (91) |
28 (82) |
33 (91) |
33 (91) |
32 (90) |
32 (90) |
34 (93) |
34 (93) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 22.4 (72.3) |
21.7 (71.1) |
22.2 (72) |
22.4 (72.3) |
22.2 (72) |
21.8 (71.2) |
21.8 (71.2) |
22.9 (73.2) |
24 (75) |
24.2 (75.6) |
24.3 (75.7) |
23.1 (73.6) |
22.75 (72.93) |
| Միջին օրական °C (°F) | 16.6 (61.9) |
16.1 (61) |
16.1 (61) |
15.7 (60.3) |
14.6 (58.3) |
13.3 (55.9) |
13.2 (55.8) |
14.4 (57.9) |
16 (61) |
17 (63) |
17.4 (63.3) |
16.9 (62.4) |
15.61 (60.15) |
| Միջին ցածր °C (°F) | 10.9 (51.6) |
10.6 (51.1) |
10.1 (50.2) |
9 (48) |
7.1 (44.8) |
4.9 (40.8) |
4.6 (40.3) |
5.9 (42.6) |
8.1 (46.6) |
9.9 (49.8) |
10.6 (51.1) |
10.8 (51.4) |
8.54 (47.36) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −6 (21) |
−9 (16) |
0 (32) |
1 (34) |
−4 (25) |
−5 (23) |
−5 (23) |
−3 (27) |
−1 (30) |
−2 (28) |
−2 (28) |
−1 (30) |
−9 (16) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 154 (6.06) |
117 (4.61) |
103 (4.06) |
30 (1.18) |
6 (0.24) |
2 (0.08) |
2 (0.08) |
12 (0.47) |
24 (0.94) |
48 (1.89) |
63 (2.48) |
118 (4.65) |
679 (26.74) |
| Միջ. անձրևոտ օրեր | 16 | 13 | 11 | 6 | 2 | 1 | 1 | 2 | 4 | 8 | 10 | 14 | 88 |
| % խոնավություն | 71.1 | 73.9 | 73.7 | 68.6 | 55.4 | 46.9 | 49.1 | 49.1 | 51.2 | 57.3 | 59.2 | 66.7 | 60.2 |
| Միջին օրական արևային ժամ | 5 | 6 | 7 | 7 | 8 | 8 | 8 | 9 | 8 | 7 | 7 | 6 | 7.2 |
| Աղբյուր #1: Climate-Data.org (altitude: 2796m)[3], Climatebase.ru for humidity[4] | |||||||||||||
| Աղբյուր #2: Weather2Travel for rainy days and sunshine[5], Voodoo Skies for record temperatures[6] | |||||||||||||
Քույր քաղաքներ
խմբագրել
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Պատկերասրահ
խմբագրել-
Սուկրե քաղաքի պրեֆեկտուրան -
Փառատոնը Սուկրեում
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս».
- ↑ Педро Сьеса де Леон. «Хроника Перу. Ч. 1. Гл. CVII. — Киев, 2008. (пер. А. Скромницкий)». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 21-ին.
- ↑ «Climate: Sucre - Climate graph, Temperature graph, Climate table». Climate-Data.org. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 5-ին.
- ↑ «Sucre, Bolivia (altitude: 2902m)». Climatebase.ru. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 6-ին.
- ↑ «Sucre Climate and Weather Averages, Bolivia». Weather2Travel. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 5-ին.
- ↑ «Sucre, Bolivia». Voodoo Skies. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 5-ին.
- ↑ Hermanamiento de Ciudades Արխիվացված 2019-06-08 Wayback Machine(իսպ.)
Գրականություն
խմբագրել- Поспелов Е. М. Географические названия мира. Топонимический словарь / отв. ред. Р. А. Агеева. — 2-е изд., стереотип. — М.: Русские словари, Астрель, АСТ, 2002. — 512 с. — 3000 экз. — ISBN 5-17-001389-2.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սուկրե» հոդվածին։ |