Ուելս

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ուելս (այլ կիրառումներ)

Ուելս (վալլիերեն՝ Cymru, կարդ. ˈkəmrɨ, անգլերեն՝ Wales), Միացյալ Թագավորության չորս կարևոր վարչա-դիվանագիտական մասերից մեկը, անցյալում կելտական անկախ թագավորությունների խառնարան էր։ Զբաղեցնում է Ունլս թերակղզին և Անգլսի կղզին։ Ուելսը գտնվում է Մեծ Բրիտանիայի հարավ-արևմուտքում, արևելքում սահմանակցում է անգլիական Չեշիր, Շրոփշիր, Հերեֆորդշիր և Գլոսթերշիր կոմսությունների հետ, մնացած երեք կողմերից շրջապատված է ծովով՝ հարավում դա Բրիսթոլյան ջրանցքն է (Սևերնի գետաբերանը), հարավ-արևմուտքում Սուրբ Գևորգի նեղուցն է, հյուսիսում և արևմուտքում Իռլանդական ծովն է, իսկ հյուսիս-արևելքում Դի գետի գետաբերանն է։

Ուելս վալլիերեն Cymru անգլերեն Wales
Դրոշ Զինանշան
Ազգային օրհներգ՝ «Ուելսը ընդմիշտ»
Ուելս դիրքը
Մայրաքաղաք և ամենամեծ քաղաք		Քարդիֆ
Պետական լեզուներ		վալլիերեն, անգլերեն
Կառավարում		Սահմանադրական միապետություն
Տարածք
-	Ընդհանուր	20 799 կմ²
Բնակչություն
-	2001 նախահաշիվը	2 903 085
-	Խտություն	140 /կմ²   /մղոն²
Արժույթ		ֆունտ ստերլինգ
Հեռախոսային կոդ		+44

Ուելսի խորհրդարան առաջին նախարար Մարկ Դրեյքֆորդ; 2021 թվականի մայիս

Արդյունաբերություն

Ուելսը Մեծ Բրիտանիայի կարևոր ինդուստրիալ և սև մետալուրգիայի գլխավոր շրջանն է։ Զարգացումը կապված է քարածխային ավազանի հետ։ Հիմնական ճյուղերն են քարածխի արդյունահանումը, սև և գունավոր մետալուրգիան, նավթավերամշակումը, նավթաքիմիական, քիմական արդյունաբերությունը և մեքենաշինությունը։

Պատմություն

Զբաղվում են անասնապահությամբ և բուսաբուծությամբ։ Հնում Ուելսի տարածքում բնակվել են կելտական ցեղեր։ 13-րդ դարում Ուելսը նվաճել է Անգլիան (մինչև 1536 թվականը՝ ինքնավար իշխանություն)։ 1301 թվականից Անգլիայում գահի ժառանգորդները կրում են «Ուելսի արքայազն» տիտղոսը։

Վարչական բաժանում

Հիմնական հոդված՝ Ուելսի շրջաններ

Եթե շրջանները նշված են * (քաղաքների համար) կամ † (քաղաք-կոմսությունների համար) նշաններով ապա դրանք կոմսություններ են։Փակագծերում տրված են անգլերեն և ուելսերեն անվանումները։ Մերթիր Տիդֆիլ (Merthyr Tydfil/Merthyr Tudful) † Կայրֆիլ (Caerphilly/Caerffili) † Բլայնայ Գվենտ (Blaenau Gwent)† Տորվայն (Tor-faen) † Մոնմութշիր (Monmouthshire/Sir Fynwy) Նյուպորտ (Newport/Casnewydd) * Կարդիֆ (Cardiff/Caerdydd) * Գլամորգան հովիը (Vale of Glamorgan/Bro Morgannwg) † Բրիջենդ (Bridgend/Pen-y-bont ar Ogwr) † Ռոնտա Կինոն Տավ (Rhondda Cynon Taff/Rhondda Cynon Tâf) † Նիթ-Պորտ Տոլբոտ (Neath Port Talbot/Castell-nedd Port Talbot) † Սուոնսի (Swansea/Abertawe) * Կարմարթենշիր (Carmarthenshire/Sir Gaerfyrddin) Կերեդիգոն (Ceredigion) Պոուիս (Powys) Ռեքսեմ (Wrexham/Wrecsam) † Ֆլինթշիր (Flintshire/Sir y Fflint) Դենբիշիր (Denbighshire/Sir Ddinbych) Կոնուի (Conwy) † Գվինեդ (Gwynedd/Gyunedd) Անգլսի Կղզի (Anglesey/Ynys Môn) Պեմբրուկշիր (Pembrokeshire/Sir Benfro)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուելս» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։