Obulazio
Obulazioa obulu heldua obulutegitik askatzeko prozesuari deitzen zaio.
Prozesua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Obulua obulutegiko Graafen folikuluan dago, eta hau irekitzen denean, handik askatu eta emearen ernalketa hodietara iragaiten da, Fallopioren tronparen hodietan zehar umetokiraino. Emakumearengan 28 egunez behin askatzen da obulua, emakumeak 12-15 bat urte dituenetik 45-50 bat urterekin obulu egitetik gelditzen den arte. Ernalketarik ezean obulazioaren ondoren hilekoa izaten da, eta obulua kanpora botatzen da.
Obulazioaren jatorria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Obulazioa hipofisiak isurtzen dituen hormona multzo baten eraginpean dago. Obulaziorik ez denean gonadotropinak, erradioterapia eta beste sendabide batzuk erabiltzen dira obulazioa eragiteko. Halaber, sexu hormonen bidez obulazioa eragotz daiteke.
Obulazioa animalietan
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Obulazioaren maiztasuna desberdina da animalia batzuetan eta besteetan. Hala, saguetan eta arratoietan, adibidez, 4-5 egunetik behin izaten da. Bestalde, animalia batzuetan urte osoan izaten den bitartean, beste batzuetan emea arreske den aldietara mugatzen da: zakur emeek adibidez urtean bi aldiz izaten dute. Beste animalia batzuek, untxi eta katemeek adibidez, kanpoko eragile baten beharra dute obulazioa izateko, sexu harremana bera adibidez.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2016-11-04 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.