Distantzia luzeko lasterketa
Distantzia luzeko lasterketak edo iraupen-lasterketak distantzia luzeagoa duten oinezko lasterketak biltzen dituen atletismo lasterketa mota da: 5000 m-tik hasita maratoiko lasterketan lehian ari diren 42 km-ra arte. Olinpiar Jokoetan hiru lasterketa besterik ez daude, herri mailan bi legoak (12.000 metro inguru), 15 kilometroak, maratoi erdia (21.097 m) edo 30 kilometroak bezalako distantzia oso ezberdinak daude.. 42 kilometro baino gehiagoko iraupena duen oinezko lasterketa bati ultramaratoi deitzen zaio.
Distantzia luzeko lasterketetan ere sar liteke orduaren lasterketa, 5000 metrotik maratoira bitarteko distantzia betetzen baita, baina hau ia ezezaguna da eta oso gutxitan korritzen da (armada-lehiaketak edo unibertsitateko kirol-jaiak). Normalean gehien egiten diren distantziak dira, sortzetiko baldintza gutxiago behar baitituzte eta horiek egiteko entrenamendu gogorra behar ez dutelako. Horrela, hiriburu nazional askok maratoi propioa dute, eta New Yorkekoa da ospetsuena, 35.000 lagunek ematen baitute izena.
Iraupen-lasterketak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Distantzia luzeko lasterketen kategorian honako hauek daude:
- 5000 metroko lasterketa (olinpiar lasterketa)
- 10 000 metroko lasterketa (olinpiar lasterketa)
- Maratoi erdia
- Maratoia (olinpiar lasterketa)
- Ultramaratoia
Atleta ezagunak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Iraupen-lasterketako atletarik ospetsuenak, beste guztien artean, honako hauek izan daitezke:
- Paavo Nurmi, "Finlandiar hegalaria"
- Emil Zátopek, "giza lokomotora"
- Hicham El Guerrouj
- Haile Gebrselassie
- Kenenisa Bekele
- Eliud Kipchoge
Iraupen-lasterketetako munduko errekorrak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]gizon-errekorrak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 5000 m - 12:35,36 - Joshua Cheptegei (Monako, 2020ko abuztuaren 14a)
- 10 000 m - 26:11.02 - Joshua Cheptegei (Valentzia, 2020ko urriaren 7a)
- Maratoia - 2:01:39 - Eliud Kipchoge (Berlin, 2018ko irailaren 16a)
emakume-errekorrak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 5000 m - 14:11.15 - Tirunesh Dibaba ( Oslo, 2008ko ekainaren 6a )
- 10 000 m - 29: 17.45 - Almaz Ayana (Rio de Janeiro, 2016ko abuztuaren 12a)
- Maratoia - 2:14:04 - Brigid Kosgei (Chicago, 2019ko urriaren 13a)