Tirunesh Dibaba
Tirunesh Dibaba | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(2008) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bizitza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jaiotza | Bekoji (en) , 1985eko ekainaren 1a (39 urte) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Herrialdea | Etiopia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Familia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ezkontidea(k) | Sileshi Sihine (en) (2008ko urriaren 26a - | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Haurrideak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Familia | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | iraupen-lasterkaria eta atleta | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pisua | 50 kilogramo | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Altuera | 166 zentimetro | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jasotako sariak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
tiruneshdibaba.net | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tirunesh Dibaba (amhareraz: ጥሩነሽ ዲባባ ቀነኒ; Bekoji, Arsi probintzia, 1985eko ekainaren 1a) distantzia luzeko lasterketetan aritzen den etiopiar atleta da. Olinpiar Jokoetan urrezko hiru domina irabazi ditu eta Munduko Txapelketetan lau. Krosean munduko txapeldun lau aldiz atera da (eta junior mailan beste behin)[1]. 2008ko ekainean, Oslon, 5.000 metroko lasterketaren munduko errekorra ezarri zuen, 14:11.15 denborarekin[2].
Ibilbidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Haurtzaroa eta hasierak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tirunesh Dibaba 1985eko urriaren 1ean jaio zen Bekoji-n, Arsi probintzian, Etiopian. Atletismoko izar bihurtu baino lehen, bere haurtzaroa eta hasierako urteak familia xume batean igaro zituen. Dibaba familia ospetsua da kirol munduan, izan ere, Tirunesh ez da korrikalari bakarra; bere arrebak, Ejegayehu eta Genzebe, baita bere lehengusuak, Derartu Tulu eta Meselech Melkamu, ere atleta arrakastatsuak dira.
Tirunesh gazteak txikitatik erakutsi zuen bere korrika egiteko dohaia. Bekoji-ko herrixkan, inguruko zelai eta mendixka malkartsuetan entrenatzen hasi zen. Bere familiaren babesa eta inspirazioa funtsezkoak izan ziren bere hasierako arrakastetan.
Lehenengo arrakastak eta nazioarteko ospea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2001ean, Tirunesh 16 urte zituela, junior mailan lehenengo nazioarteko txapelketa garrantzitsua irabazi zuen. Lausannen (Suitza) ospatu zen Munduko Junior Txapelketan, urrezko domina eskuratu zuen 5000 metroko lasterketan. Emaitza honek ateak ireki zizkion mundu mailako lehiaketetan parte hartzeko.
2003an, bere lehenengo senior txapelketa nagusian, Parisen ospatu zen Munduko Txapelketa Absolutuan, zilarrezko domina irabazi zuen 5000 metroko lasterketan. Hala ere, benetako ospea 2005eko Helsinkiko Munduko Txapelketan iritsi zen, non urrezko domina bikoitza eskuratu zuen 5000 eta 10000 metroko lasterketetan.
Olinpiar Jokoak eta errekorrak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tirunesh Dibaba-ren ibilbidean mugarri garrantzitsuena 2008ko Beijing-eko Olinpiar Jokoak izan ziren. Han, bi urrezko domina irabazi zituen, 5000 eta 10000 metroko lasterketetan. Tirunesh izan zen bi lasterketa hauek irabazi zituen lehenengo emakumea Olinpiar Jokoen historian.
2012ko Londresko Olinpiar Jokoetan ere arrakasta handia izan zuen, 10000 metroko lasterketan urrezko domina lortuz eta 5000 metroko lasterketan brontzezko domina eskuratuz. Bere erresistentzia eta abiadura bikainak mundu osoa liluratu zuten.
Tirunesh-en marka eta errekorren artean, 5000 metroko pista errekorra 2008an finkatu zuen, 14:11.15 minutuko denborarekin, eta 15 km-ko errekorra ere bere izenean izan zuen, 46:28 minutuko denborarekin.
Bizitza pertsonala
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tirunesh Dibaba ez da bakarrik korrikalari bikaina; familia oso bat ere badu. 2012an, Sileshi Sihine, maratoilari etiopiar ospetsuarekin ezkondu zen. Bi kirolariek laguntza eta elkarrekiko inspirazio handia dira. 2015ean, Tirunesh eta Sileshi bere lehen semearen guraso bihurtu ziren, Nahom izenekoa.
Familia eta entrenamendua uztartzea ez da lan erraza, baina Tirunesh-ek oreka bikaina aurkitu du. Bere familiaren babesa funtsezkoa izan da bere kirol arrakastan.
Ondarea eta etorkizuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tirunesh Dibaba-ren ondarea atletismoan betirako iraungo du. Bere lorpenak eta errekorrak, baita bere jarrera eta dedikazioa ere, belaunaldi berrientzako inspirazio iturri dira. Atletismoko panteoian, bere izena urre letraz idatzita geratuko da.
Etorkizunari begira, Tirunesh-ek adierazi du oraindik asko emateko asmoa duela. Bere esperientzia eta ezagutza etorkizuneko korrikalariei transmititzea eta bere marka pertsonalak hobetzen jarraitzea dira bere helburu nagusiak.
Lortutako sari nagusiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Olinpiar Jokoak | ||
---|---|---|
Brontzea | 2004ko Udako Olinpiar Jokoak (Atenas) | 5.000 metroko lasterketa |
Urrea | 2008ko Udako Olinpiar Jokoak (Beijing) | 5.000 metroko lasterketa |
Urrea | 2008ko Udako Olinpiar Jokoak (Beijing) | 10.000 metroko lasterketa |
Brontzea | 2012ko Udako Olinpiar Jokoak (Londres) | 5.000 metroko lasterketa |
Urrea | 2012ko Udako Olinpiar Jokoak (Londres) | 10.000 metroko lasterketa |
Munduko Atletismo Txapelketa | ||
Urrea | 2003ko Munduko Atletismo Txapelketa (Paris) | 5.000 metroko lasterketa |
Urrea | 2005eko Munduko Atletismo Txapelketa (Helsinki) | 5.000 metroko lasterketa |
Urrea | 2005eko Munduko Atletismo Txapelketa (Helsinki) | 10.000 metroko lasterketa |
Urrea | 2007ko Munduko Atletismo Txapelketa (Osaka) | 10.000 metroko lasterketa |
Markarik hoberenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 3.000 metro - 8:29.55 (Londres, 2006)
- 5.000 metro - 14:11.15 (Oslo, 2008)
- 10.000 metro - 29:54.66 (Beijing, 2008)
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Dibaba Tirunesh Iaaf.org
- ↑ Dibaba smashes World 5000m record in Oslo! - ÅF Golden League 2008 Iaaf.org
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Ingelesez) Dibaba Tirunesh Iaaf.org
- 1985eko jaiotzak
- Gizabanako biziak
- Etiopiako atletak
- 2012ko Udako Olinpiar Jokoetako atletak
- 2016ko Udako Olinpiar Jokoetako atletak
- Maratoilariak
- 2016ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak
- 2004ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak
- 2008ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak
- 2012ko Udako Olinpiar Jokoetako dominadunak
- 2008ko Udako Olinpiar Jokoetako atletak
- 2004ko Udako Olinpiar Jokoetako atletak
- Olinpiar Jokoetako urrezko dominadunak atletismoan
- Olinpiar Jokoetako brontzezko dominadunak atletismoan
- Etiopiako urrezko dominadun olinpikoak