Saltu al enhavo

Prunuso

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Prunuso
Ĉerizarbo
Ĉerizarbo (Prunus avium)
Biologia klasado
Regno: Plantoj Plantae
Divizio: Angiospermoj Magnoliophyta
Klaso: Magnoliopsidoj Magnoliopsida
Ordo: Rozaloj Rosales
Familio: Rozacoj Rosaceae
Subfamilio: Prunoideoj Prunoideae
Genro: Prunuso Prunus

Prunuso[1] ( Prunus ) estas holarktisa [2] genro de fruktodonantaj arboj kaj plantoj. Ĝi enhavas la persikon, la prunon, la migdalon, la ĉerizon, kaj aliajn. Entute la genro ampleksas plurajn centojn da specioj. Prunusoj estas parto de la sama biologia familio kiel rozoj -- la familio "Rozacoj".

La frukto, kiun la prunuso donas, nomiĝas "drupo" kaj estas karna frukto kun malmola, iom granda kerno aŭ "ŝtono" ene. La floroj de prunuso emas esti blankaj aŭ rozkoloraj, kaj havas kvin petalojn kaj kvin sepalojn.

Multaj prunusaj specioj estas tre valorindaj ambaŭ pro sia suka frukto kaj pro sia abundo de floroj, kiujn multaj homoj uzas por ornami sian ĝardenon aŭ domon.

Ekzemplaj prunusaj specioj

[redakti | redakti fonton]

Orienta duonsfero

[redakti | redakti fonton]

Nordameriko

[redakti | redakti fonton]

Laŭ la Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto (PIV) ekzistas ankoraŭ kveĉo (speco de pruno longe ovoida, de ruĝeta ĝis nigreta, manĝata ofte sekigita) kaj renklodo (speco de pruno ĝenerale globa kaj verdeta aŭ flaveta, sukoriĉa kaj dolĉa), latine Prunus domestica subsp. italica, d:Q1283218. Por renklodo mankas ankoraŭ artikolo, kaj kveĉo, kiu eble estas sinonimo al slivo (de norme Zwetschge, regione Quetsche, nl kwets, sv sviskon, dsb slěwcyna almenaŭ germana kaj nederlande tre mmorigas pri "kveĉo"), devus ankoraŭ esti botanike enordigita.

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. PIV2, p. 932
  2. Bortiri, Esteban; and others 2001 : Phylogeny and Systematics of Prunus (Rosaceae) as Determined by Sequence Analysis of ITS and the Chloroplast trnL-trnF Spacer DNA, Systematic Botany, 26/4, 797–807 [1] angle