Αλκέτας Παναγούλιας
Προσωπικές πληροφορίες | |||
---|---|---|---|
Ημερ. γέννησης | 30 Μαΐου 1934 | ||
Τόπος γέννησης | Θεσσαλονίκη, Ελλάδα | ||
Ημερ. θανάτου | 18 Ιουνίου 2012 (78 ετών) | ||
Τόπος θανάτου | Βιέννα, Βιρτζίνια, ΗΠΑ | ||
Θέση | Αμυντικός | ||
Ομάδες νέων | |||
1949-1951 | Άρης Θεσσαλονίκης | ||
Επαγγελματική καριέρα* | |||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† |
1951-1962 | Άρης Θεσσαλονίκης | ||
1962-1965 | Ελληνο-Αμερικανικός | ||
Προπονητική καριέρα | |||
Περίοδος | Ομάδα | ||
1967-1971 | Ελληνο-Αμερικανικός | ||
1972-1973 | Ελλάδα (βοηθός) | ||
1973-1976 | Ελλάδα | ||
1975 (ταυτόχρονα με την Εθνική) | Άρης Θεσσαλονίκης | ||
1976-1977 | Άρης Θεσσαλονίκης | ||
1977-1981 | Ελλάδα | ||
1981-1983 | Ολυμπιακός Πειραιώς | ||
1983-1985 | ΗΠΑ | ||
1983-1985 | ΗΠΑ | ||
1983 | ΗΠΑ (Ολυμπιακή ομάδα) | ||
1984 | Τιμ Αμέρικα (NASL) | ||
1988-1990 | Άρης Θεσσαλονίκης | ||
1991-1992 | Λεβαδειακός | ||
1992-1994 | Ελλάδα | ||
1996-1997 | Ηρακλής | ||
1999 | Άρης Θεσσαλονίκης | ||
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ). |
Ο Αλκέτας Παναγούλιας (Θεσσαλονίκη, 30 Μαΐου 1934 – Βιέννα, Βιρτζίνια, ΗΠΑ, 18 Ιουνίου 2012) ήταν Έλληνας ποδοσφαιριστής και προπονητής. Υπήρξε ο προπονητής που οδήγησε την εθνική Ελλάδας στην τελική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 1980 και του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994.
Στην ποδοσφαιρική του καριέρα υπήρξε ποδοσφαιριστής της ομάδας του Άρη Θεσσαλονίκης, την οποία στήριξε αργότερα ως προπονητής αλλά και ως παράγοντας.
Ποδοσφαιριστής
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1949 εντάχθηκε στους μικρούς του Άρη και στο τέλος του 1951, σε ένα τουρνουά Χριστουγέννων πραγματοποίησε το ντεμπούτο του στην πρώτη ομάδα, σε ηλικία 17 ετών. Ξεκίνησε την καριέρα του ως αριστερός εξτρέμ, αλλά σύντομα καθιερώθηκε στο αριστερό άκρο της άμυνας. Πολλές φορές χρειάστηκε να αγωνιστεί και στο κέντρο της άμυνας, λόγω των σωματικών προσόντων που διέθετε. Διετέλεσε και αρχηγός του Άρη.
Τη δεκαετία του '50 κατέκτησε δύο πρωταθλήματα Θεσσαλονίκης με τη φανέλα των "κίτρινων", το 1953 και το 1959, στα οποία συνέβαλε τα μέγιστα. Σημείωσε συνολικά 13 τέρματα για το τοπικό πρωτάθλημα, 3 για το κύπελλο Ελλάδας και 10 για το εθνικό πρωτάθλημα.
Το 1962, σε ηλικία 28 ετών, ανακοίνωσε στους συμπαίκτες του ότι θα έφευγε για τις ΗΠΑ, αποδεχόμενος την πρόσκληση της ομάδας Ελλήνων ομογενών "Ελληνο-Αμερικανικός Άτλας Νέας Υόρκης" συνεχίζοντας παράλληλα εκεί και τις σπουδές του,[1] στο αμερικανικό κολέγιο, Orange County Community College στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης τη διετία 1962-1964. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του αγωνίστηκε με την ποδοσφαιρική ομάδα του κολεγίου και πρωταγωνίστησε, οδηγώντας την ομάδα στην πρώτη θέση στο παναμερικανικό πρωτάθλημα διετών κολεγίων.
Προπονητής
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ξεκίνησε την προπονητική του καριέρα από την ελληνοαμερικανική ομάδα Ελληνο-Αμερικανικός Άτλας Νέας Υόρκης, με την οποία κατέκτησε το αμερικανικό κύπελλο 3 φορές (1967, 1968, 1969).
Το 1972 ανέλαβε βοηθός του προπονητή της εθνικής Ελλάδας Μπίλι Μπίνγκαμ και το 1973 τον αντικατέστησε αναλαμβάνοντας πρώτος προπονητής έως το 1976.
Από τον Φεβρουάριο του 1975 ως το τέλος εκείνης της σεζόν (Ιούνιο 1975) ο Παναγούλιας βρέθηκε για πρώτη φορά στον πάγκο του Άρη, παράλληλα με τα καθήκοντά του ως ομοσπονδιακού τεχνικού. Έβγαλε από το αγωνιστικό αδιέξοδο τους "κίτρινους", οι οποίοι κατάφεραν να τερματίσουν στην 6η θέση του πρωταθλήματος.[1]
Τη σεζόν 1976-77 ανέλαβε εκ νέου τον Άρη, προβαίνοντας σε ανανέωση του έμψυχου δυναμικού της ομάδας[2].
Στη δεύτερη περίοδό του ως προπονητής της Ελλάδας (1977-1981) οδήγησε την Εθνική στην πρόκριση για τα τελικά του Euro 1980 (τότε Κύπελλο Εθνών) στην Ιταλία, που υπήρξε η πρώτη μεγάλη διάκριση στην ιστορία της, αφήνοντας εκτός διοργάνωσης την ΕΣΣΔ και την Ουγγαρία (στον προκριματικό όμιλο συμμετείχε και η Φινλανδία). Στην τελική φάση πραγματοποίησε τρεις αξιοπρεπείς εμφανίσεις, καθώς στους δύο πρώτους αγώνες της ηττήθηκε δύσκολα (0-1) από την Ολλανδία (φιναλίστ δύο χρόνια νωρίτερα στο Μουντιάλ 1978) και την Τσεχοσλοβακία (1-3), ενώ στον τελευταίο αγώνα της με τη μετέπειτα τροπαιούχο Δυτική Γερμανία αναδείχθηκε ισόπαλη χωρίς τέρματα.
Από το 1981 έως το 1983 υπήρξε προπονητής του Ολυμπιακού, κατακτώντας το πρωτάθλημα του 1982.
Το διάστημα 1983-1985 ανέλαβε προπονητής της εθνικής ομάδας των ΗΠΑ, ενώ το 1984 ήταν προπονητής της ολυμπιακής ομάδας των ΗΠΑ στην Ολυμπιάδα του Λος Άντζελες.
Στη συνέχεια ανέλαβε και πάλι τον Ολυμπιακό, κατακτώντας ένα ακόμα πρωτάθλημα το 1987, που έμελλε να είναι και το τελευταίο πριν τα πέτρινα χρόνια της ομάδας, καθώς και το Σούπερ Καπ.
Το 1988 κλήθηκε να καθίσει για τρίτη φορά στον πάγκο του Άρη και παρά τα προβλήματα που υπήρχαν τερμάτισε στην 7η θέση του πρωταθλήματος. Την επόμενη περίοδο (1989-90) συνέχισε στην τεχνική ηγεσία του συλλόγου, αλλά τον Ιανουάριο του 1990 απομακρύνθηκε έπειτα από την ισοπαλία με τον Ιωνικό (1-1).
Τον Ιανουάριο του 1991 ανέλαβε τον Λεβαδειακό, αλλά η ομάδα υποβιβάστηκε στη Β΄ Εθνική, με τον ίδιο να παραμένει σε αυτήν για ακόμη έξι μήνες (έως τον Ιανουάριο του 1992).
Το 1992 ανέλαβε για τρίτη και τελευταία φορά την Ελλάδα, οδηγώντας την ξανά σε μια μεγάλη επιτυχία, στην πρόκριση για το Μουντιάλ των ΗΠΑ το 1994, τερματίζοντας στην πρώτη θέση του προκριματικού ομίλου που συμμετείχε, πάνω από τη Ρωσία (που προκρίθηκε ως δεύτερη) και την Ουγγαρία, δύο ομάδες που είχε αντιμετωπίσει και στην προηγούμενη πρόκρισή της, 14 χρόνια νωρίτερα. Τα αποτελέσματα στην τελική φάση όμως δεν ήταν ανάλογα, καθώς και οι τρεις αντίπαλοί της ήταν από τις πιο ισχυρές ομάδες της διοργάνωσης. Η Αργεντινή είχε στη σύνθεσή της τον μεγάλο Ντιέγκο Μαραντόνα, η Βουλγαρία έφτασε μέχρι τα ημιτελικά, αποκλείοντας την κάτοχο του τροπαίου Γερμανία, ενώ και η Νιγηρία υπήρξε τότε η νέα μεγάλη δύναμη της Αφρικής.
Αποτέλεσε έναν προπονητή - σύμβολο για την εθνική ομάδα στην εποχή του και υπήρξε ο πρώτος (και μοναδικός Έλληνας μέχρι σήμερα) τεχνικός που την οδήγησε σε τελική φάση μεγάλης διοργάνωσης.
Το διάστημα 1996–1997 ανέλαβε τον Ηρακλή Θεσσαλονίκης, ενώ τον Απρίλιο του 1999 ανέλαβε για τέταρτη φορά τον Άρη και με 6 σερί νίκες στους τελευταίους 8 αγώνες κατάφερε να τερματίσει στην 6η θέση και να εξασφαλίσει την έξοδο στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ, μη θέλοντας όμως να συνεχίσει στον πάγκο της ομάδας και την επόμενη περίοδο.
Τίτλοι - Διακρίσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με την Ελλάδα:
- 1980 Συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα
- 1994 Συμμετοχή στο Παγκόσμιο Κύπελλο
Με τον Ολυμπιακό:
- 1982 Πρωτάθλημα Ελλάδας
- 1983 Πρωτάθλημα Ελλάδας
- 1987 Πρωτάθλημα Ελλάδας
Πρόεδρος του Άρη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η αποχώρηση του μεγαλομετόχου του Άρη Δημήτρη Κοντομηνά και η πώληση των μετοχών στον Γιάννη Ζαχουδάνη στις 12 Ιουλίου 2001 προκάλεσε διοικητική αναταραχή στην ομάδα του Άρη. Το καλοκαίρι του 2002 ο Αλκέτας Παναγούλιας επέστρεψε για να βοηθήσει τον σύλλογο από τη θέση του προέδρου με σύμβουλο τον Λάμπρο Σκόρδα. Συστάθηκε "οικουμενική διοίκηση" με στόχο να μην καταρρεύσει η ΠΑΕ. Ωστόσο ο Παναγούλιας διατήρησε για λίγο καιρό το πόστο του προέδρου και αποχώρησε, έχοντας προηγουμένως εκφράσει τις διαφωνίες του σε διάφορα θέματα, μεταξύ αυτών και της δαπανηρής μεταγραφής του Μαροκινού ποδοσφαιριστή Σαλαχεντίν Μπασίρ, ο οποίος εντάχθηκε στον Άρη με προβλήματα τραυματισμού. Ο Παναγούλιας προτίμησε να αποχωρήσει και να αποστασιοποιηθεί από τα γεγονότα "για το καλό του Άρη", όπως τόνισε.[3]
Εκτός ποδοσφαίρου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πλούσια υπήρξε και η συνεισφορά του εκτός γηπέδων, καθώς στο παρελθόν είχε εκλεγεί μέλος του δημοτικού συμβουλίου της Θεσσαλονίκης. Στις βουλευτικές εκλογές του 1993 υπήρξε υποψήφιος βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία στην Α΄ Θεσσαλονίκης, όπου απέσπασε 18.157 σταυρούς προτίμησης και κατατάχθηκε στην ένατη θέση του ψηφοδελτίου, αποτυγχάνοντας να εκλεγεί.
Ακόμα έχει υπάρξει επιθεωρητής της FIFA, μέλος της Ακαδημίας των Σπορ των ΗΠΑ, μέλος του Αμερικανικού ποδοσφαιρικού Χολ οφ Φέιμ και μέλος της Αμερικανικής Ομοσπονδίας προπονητών.
Ο δρόμος πίσω από το Γήπεδο Κλεάνθης Βικελίδης έχει πάρει από το 2014 προς τιμήν του το όνομά του.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 ΣΚΑΪ ΒΙΒΛΙΟ, Αθλητική σειρά: Για πάντα πρωταθλητές, Τόμος 6 Άρης - Ποδόσφαιρο - Μπάσκετ, σελ 44, ISBN 978-960-482-022-1
- ↑ «1976: Νίκη της νεανικής ομάδας του Παναγούλια επί του ΠΑΟ» Αρχειοθετήθηκε 2018-05-28 στο Wayback Machine., άρθρο στον ιστότοπο www.aris.re
- ↑ ΣΚΑΪ ΒΙΒΛΙΟ, Αθλητική σειρά: Για πάντα πρωταθλητές, Τόμος 6 Άρης - Ποδόσφαιρο - Μπάσκετ, σελ 45, ISBN 978-960-482-022-1
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Έλληνες ποδοσφαιριστές
- Έλληνες προπονητές ποδοσφαίρου
- Ποδοσφαιριστές Άρη Θεσσαλονίκης
- Προπονητές ποδοσφαίρου Εθνικής Ελλάδας
- Προπονητές ποδοσφαίρου Ολυμπιακού Πειραιώς
- Προπονητές ποδοσφαίρου Γ.Σ. Ηρακλή Θεσσαλονίκης
- Προπονητές ποδοσφαίρου Άρη Θεσσαλονίκης
- Αμυντικοί ποδοσφαιριστές
- Προπονητές ποδοσφαίρου Εθνικής ΗΠΑ
- Πρόεδροι ΠΑΕ Άρη
- Άρης Θεσσαλονίκης (ποδόσφαιρο)
- Έλληνες πρόεδροι αθλητικών συλλόγων
- Προπονητές Σούπερ Λιγκ Ελλάδας
- Προπονητές ποδοσφαίρου Λεβαδειακού
- Έλληνες προπονητές ποδοσφαίρου στο εξωτερικό
- Προπονητές ποδοσφαίρου Παγκοσμίου Κυπέλλου 1994
- Μακεδόνες