Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αλκέτας Παναγούλιας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αλκέτας Παναγούλιας
Προσωπικές πληροφορίες
Ημερ. γέννησης30 Μαΐου 1934 (1934-05-30)
Τόπος γέννησηςΘεσσαλονίκη, Ελλάδα
Ημερ. θανάτου18 Ιουνίου 2012 (78 ετών)
Τόπος θανάτουΒιέννα, Βιρτζίνια, ΗΠΑ
ΘέσηΑμυντικός
Ομάδες νέων
1949-1951Άρης Θεσσαλονίκης
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1951-1962Άρης Θεσσαλονίκης
1962-1965Ελληνο-Αμερικανικός
Προπονητική καριέρα
ΠερίοδοςΟμάδα
1967-1971Ελληνο-Αμερικανικός
1972-1973Ελλάδα (βοηθός)
1973-1976Ελλάδα
1975 (ταυτόχρονα με την Εθνική)Άρης Θεσσαλονίκης
1976-1977Άρης Θεσσαλονίκης
1977-1981Ελλάδα
1981-1983Ολυμπιακός Πειραιώς
1983-1985ΗΠΑ
1983-1985ΗΠΑ
1983ΗΠΑ (Ολυμπιακή ομάδα)
1984Τιμ Αμέρικα (NASL)
1988-1990Άρης Θεσσαλονίκης
1991-1992Λεβαδειακός
1992-1994Ελλάδα
1996-1997Ηρακλής
1999Άρης Θεσσαλονίκης
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Ο Αλκέτας Παναγούλιας (Θεσσαλονίκη, 30 Μαΐου 1934 – Βιέννα, Βιρτζίνια, ΗΠΑ, 18 Ιουνίου 2012) ήταν Έλληνας ποδοσφαιριστής και προπονητής. Υπήρξε ο προπονητής που οδήγησε την εθνική Ελλάδας στην τελική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 1980 και του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994.

Στην ποδοσφαιρική του καριέρα υπήρξε ποδοσφαιριστής της ομάδας του Άρη Θεσσαλονίκης, την οποία στήριξε αργότερα ως προπονητής αλλά και ως παράγοντας.

Το 1949 εντάχθηκε στους μικρούς του Άρη και στο τέλος του 1951, σε ένα τουρνουά Χριστουγέννων πραγματοποίησε το ντεμπούτο του στην πρώτη ομάδα, σε ηλικία 17 ετών. Ξεκίνησε την καριέρα του ως αριστερός εξτρέμ, αλλά σύντομα καθιερώθηκε στο αριστερό άκρο της άμυνας. Πολλές φορές χρειάστηκε να αγωνιστεί και στο κέντρο της άμυνας, λόγω των σωματικών προσόντων που διέθετε. Διετέλεσε και αρχηγός του Άρη.

Τη δεκαετία του '50 κατέκτησε δύο πρωταθλήματα Θεσσαλονίκης με τη φανέλα των "κίτρινων", το 1953 και το 1959, στα οποία συνέβαλε τα μέγιστα. Σημείωσε συνολικά 13 τέρματα για το τοπικό πρωτάθλημα, 3 για το κύπελλο Ελλάδας και 10 για το εθνικό πρωτάθλημα.

Το 1962, σε ηλικία 28 ετών, ανακοίνωσε στους συμπαίκτες του ότι θα έφευγε για τις ΗΠΑ, αποδεχόμενος την πρόσκληση της ομάδας Ελλήνων ομογενών "Ελληνο-Αμερικανικός Άτλας Νέας Υόρκης" συνεχίζοντας παράλληλα εκεί και τις σπουδές του,[1] στο αμερικανικό κολέγιο, Orange County Community College στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης τη διετία 1962-1964. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του αγωνίστηκε με την ποδοσφαιρική ομάδα του κολεγίου και πρωταγωνίστησε, οδηγώντας την ομάδα στην πρώτη θέση στο παναμερικανικό πρωτάθλημα διετών κολεγίων.

Ξεκίνησε την προπονητική του καριέρα από την ελληνοαμερικανική ομάδα Ελληνο-Αμερικανικός Άτλας Νέας Υόρκης, με την οποία κατέκτησε το αμερικανικό κύπελλο 3 φορές (1967, 1968, 1969).

Το 1972 ανέλαβε βοηθός του προπονητή της εθνικής Ελλάδας Μπίλι Μπίνγκαμ και το 1973 τον αντικατέστησε αναλαμβάνοντας πρώτος προπονητής έως το 1976.

Από τον Φεβρουάριο του 1975 ως το τέλος εκείνης της σεζόν (Ιούνιο 1975) ο Παναγούλιας βρέθηκε για πρώτη φορά στον πάγκο του Άρη, παράλληλα με τα καθήκοντά του ως ομοσπονδιακού τεχνικού. Έβγαλε από το αγωνιστικό αδιέξοδο τους "κίτρινους", οι οποίοι κατάφεραν να τερματίσουν στην 6η θέση του πρωταθλήματος.[1]

Τη σεζόν 1976-77 ανέλαβε εκ νέου τον Άρη, προβαίνοντας σε ανανέωση του έμψυχου δυναμικού της ομάδας[2].

Στη δεύτερη περίοδό του ως προπονητής της Ελλάδας (1977-1981) οδήγησε την Εθνική στην πρόκριση για τα τελικά του Euro 1980 (τότε Κύπελλο Εθνών) στην Ιταλία, που υπήρξε η πρώτη μεγάλη διάκριση στην ιστορία της, αφήνοντας εκτός διοργάνωσης την ΕΣΣΔ και την Ουγγαρία (στον προκριματικό όμιλο συμμετείχε και η Φινλανδία). Στην τελική φάση πραγματοποίησε τρεις αξιοπρεπείς εμφανίσεις, καθώς στους δύο πρώτους αγώνες της ηττήθηκε δύσκολα (0-1) από την Ολλανδία (φιναλίστ δύο χρόνια νωρίτερα στο Μουντιάλ 1978) και την Τσεχοσλοβακία (1-3), ενώ στον τελευταίο αγώνα της με τη μετέπειτα τροπαιούχο Δυτική Γερμανία αναδείχθηκε ισόπαλη χωρίς τέρματα.

Από το 1981 έως το 1983 υπήρξε προπονητής του Ολυμπιακού, κατακτώντας το πρωτάθλημα του 1982.

Το διάστημα 1983-1985 ανέλαβε προπονητής της εθνικής ομάδας των ΗΠΑ, ενώ το 1984 ήταν προπονητής της ολυμπιακής ομάδας των ΗΠΑ στην Ολυμπιάδα του Λος Άντζελες.

Στη συνέχεια ανέλαβε και πάλι τον Ολυμπιακό, κατακτώντας ένα ακόμα πρωτάθλημα το 1987, που έμελλε να είναι και το τελευταίο πριν τα πέτρινα χρόνια της ομάδας, καθώς και το Σούπερ Καπ.

Το 1988 κλήθηκε να καθίσει για τρίτη φορά στον πάγκο του Άρη και παρά τα προβλήματα που υπήρχαν τερμάτισε στην 7η θέση του πρωταθλήματος. Την επόμενη περίοδο (1989-90) συνέχισε στην τεχνική ηγεσία του συλλόγου, αλλά τον Ιανουάριο του 1990 απομακρύνθηκε έπειτα από την ισοπαλία με τον Ιωνικό (1-1).

Τον Ιανουάριο του 1991 ανέλαβε τον Λεβαδειακό, αλλά η ομάδα υποβιβάστηκε στη Β΄ Εθνική, με τον ίδιο να παραμένει σε αυτήν για ακόμη έξι μήνες (έως τον Ιανουάριο του 1992).

Το 1992 ανέλαβε για τρίτη και τελευταία φορά την Ελλάδα, οδηγώντας την ξανά σε μια μεγάλη επιτυχία, στην πρόκριση για το Μουντιάλ των ΗΠΑ το 1994, τερματίζοντας στην πρώτη θέση του προκριματικού ομίλου που συμμετείχε, πάνω από τη Ρωσία (που προκρίθηκε ως δεύτερη) και την Ουγγαρία, δύο ομάδες που είχε αντιμετωπίσει και στην προηγούμενη πρόκρισή της, 14 χρόνια νωρίτερα. Τα αποτελέσματα στην τελική φάση όμως δεν ήταν ανάλογα, καθώς και οι τρεις αντίπαλοί της ήταν από τις πιο ισχυρές ομάδες της διοργάνωσης. Η Αργεντινή είχε στη σύνθεσή της τον μεγάλο Ντιέγκο Μαραντόνα, η Βουλγαρία έφτασε μέχρι τα ημιτελικά, αποκλείοντας την κάτοχο του τροπαίου Γερμανία, ενώ και η Νιγηρία υπήρξε τότε η νέα μεγάλη δύναμη της Αφρικής.

Αποτέλεσε έναν προπονητή - σύμβολο για την εθνική ομάδα στην εποχή του και υπήρξε ο πρώτος (και μοναδικός Έλληνας μέχρι σήμερα) τεχνικός που την οδήγησε σε τελική φάση μεγάλης διοργάνωσης.

Το διάστημα 1996–1997 ανέλαβε τον Ηρακλή Θεσσαλονίκης, ενώ τον Απρίλιο του 1999 ανέλαβε για τέταρτη φορά τον Άρη και με 6 σερί νίκες στους τελευταίους 8 αγώνες κατάφερε να τερματίσει στην 6η θέση και να εξασφαλίσει την έξοδο στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ, μη θέλοντας όμως να συνεχίσει στον πάγκο της ομάδας και την επόμενη περίοδο.

Τίτλοι - Διακρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την Ελλάδα:

  • 1980 Συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα
  • 1994 Συμμετοχή στο Παγκόσμιο Κύπελλο

Με τον Ολυμπιακό:

  • 1982 Πρωτάθλημα Ελλάδας
  • 1983 Πρωτάθλημα Ελλάδας
  • 1987 Πρωτάθλημα Ελλάδας

Η αποχώρηση του μεγαλομετόχου του Άρη Δημήτρη Κοντομηνά και η πώληση των μετοχών στον Γιάννη Ζαχουδάνη στις 12 Ιουλίου 2001 προκάλεσε διοικητική αναταραχή στην ομάδα του Άρη. Το καλοκαίρι του 2002 ο Αλκέτας Παναγούλιας επέστρεψε για να βοηθήσει τον σύλλογο από τη θέση του προέδρου με σύμβουλο τον Λάμπρο Σκόρδα. Συστάθηκε "οικουμενική διοίκηση" με στόχο να μην καταρρεύσει η ΠΑΕ. Ωστόσο ο Παναγούλιας διατήρησε για λίγο καιρό το πόστο του προέδρου και αποχώρησε, έχοντας προηγουμένως εκφράσει τις διαφωνίες του σε διάφορα θέματα, μεταξύ αυτών και της δαπανηρής μεταγραφής του Μαροκινού ποδοσφαιριστή Σαλαχεντίν Μπασίρ, ο οποίος εντάχθηκε στον Άρη με προβλήματα τραυματισμού. Ο Παναγούλιας προτίμησε να αποχωρήσει και να αποστασιοποιηθεί από τα γεγονότα "για το καλό του Άρη", όπως τόνισε.[3]

Εκτός ποδοσφαίρου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πλούσια υπήρξε και η συνεισφορά του εκτός γηπέδων, καθώς στο παρελθόν είχε εκλεγεί μέλος του δημοτικού συμβουλίου της Θεσσαλονίκης. Στις βουλευτικές εκλογές του 1993 υπήρξε υποψήφιος βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία στην Α΄ Θεσσαλονίκης, όπου απέσπασε 18.157 σταυρούς προτίμησης και κατατάχθηκε στην ένατη θέση του ψηφοδελτίου, αποτυγχάνοντας να εκλεγεί.

Ακόμα έχει υπάρξει επιθεωρητής της FIFA, μέλος της Ακαδημίας των Σπορ των ΗΠΑ, μέλος του Αμερικανικού ποδοσφαιρικού Χολ οφ Φέιμ και μέλος της Αμερικανικής Ομοσπονδίας προπονητών.

Ο δρόμος πίσω από το Γήπεδο Κλεάνθης Βικελίδης έχει πάρει από το 2014 προς τιμήν του το όνομά του.

  1. 1,0 1,1 ΣΚΑΪ ΒΙΒΛΙΟ, Αθλητική σειρά: Για πάντα πρωταθλητές, Τόμος 6 Άρης - Ποδόσφαιρο - Μπάσκετ, σελ 44, ISBN 978-960-482-022-1
  2. «1976: Νίκη της νεανικής ομάδας του Παναγούλια επί του ΠΑΟ» Αρχειοθετήθηκε 2018-05-28 στο Wayback Machine., άρθρο στον ιστότοπο www.aris.re
  3. ΣΚΑΪ ΒΙΒΛΙΟ, Αθλητική σειρά: Για πάντα πρωταθλητές, Τόμος 6 Άρης - Ποδόσφαιρο - Μπάσκετ, σελ 45, ISBN 978-960-482-022-1

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]