Το «Pb» ανακατευθύνει εδώ. Για άλλες χρήσεις, δείτε: PB.

Το χημικό στοιχείο μόλυβδος (λατινικά: Plumbum) είναι μέταλλο με ατομικό αριθμό 82 και ατομικό βάρος 207,2. Ανήκει στα βαρέα μέταλλα και είναι πυκνότερο από τα περισσότερα κοινά υλικά. Έχει σχετικά χαμηλή θερμοκρασία τήξης 327,5 C° και θερμοκρασία βρασμού 1740 C°. Ο μόλυβδος έχει το μεγαλύτερο ατομικό αριθμό από όλα τα σταθερά στοιχεία και τρία από τα ισότοπά του αποτελούν τελικά στοιχεία σημαντικών αλυσίδων πυρηνικής σχάσης βαρύτερων στοιχείων. Το χημικό του σύμβολο είναι Pb.

Μόλυβδος
ΘάλλιοΜόλυβδοςΒισμούθιο
Ίνδιο

Pb

Φλερόβιο


μεταλλικό γκρίζο

Ιστορία
Ανακαλύφθηκε στη [Μέση Ανατολή] το 7000 π.Χ.
Ταυτότητα του στοιχείου
Όνομα, σύμβολο Μόλυβδος (Pb)
Ατομικός αριθμός (Ζ) 82
Κατηγορία Μέταλλα
ομάδα, περίοδος,
τομέας
ομάδα 14 (του άνθρακα) ,περίοδος 6, τομέας p
Σχετική ατομική
μάζα (Ar)
207.2
Ηλεκτρονική
διαμόρφωση
[Xe] 4f14 5d10 6s2 6p2

2, 8, 18, 32, 18, 4

Αριθμός CAS 7439-92-1
Ατομικές ιδιότητες
Ατομική ακτίνα 175 pm
Ομοιοπολική ακτίνα 146±5 pm
Ακτίνα van der Waals 202 pm
Ηλεκτραρνητικότητα 2.33 (κλίμακα Pauling)
Κυριότεροι αριθμοί
οξείδωσης
4, 3, 2, 1

(αμφοτερικό οξείδιο)

Φυσικά χαρακτηριστικά
Σημείο τήξης 600.61 K, 327.46 °C, 621.43 °F
Σημείο βρασμού 2022 K, 1749 °C, 3180 °F
Πυκνότητα 11.34 g/cm3

Υγρή πυκνότητα στο σημείο τήξης του: 10.66 g/cm3

Ενθαλπία τήξης 4.77 kJ/mol
Ενθαλπία εξάτμισης 179.5 kJ/mol
Ειδική θερμοχωρητικότητα 26.650 J/mol/K−1
Μαγνητική συμπεριφορά διαμαγνητικό
Ειδική ηλεκτρική
αντίσταση
(20 °C) 208 nΩ·m
Ειδική θερμική
αγωγιμότητα
35.3 W/m/K
Σκληρότητα Brinell 5.0 HB = 38.3 MPa
Μέτρο ελαστικότητας
(Young's modulus)
16 GPa
Μέτρο διάτμησης
(Shear modulus)
5.6 GPa
Μέτρο ελαστικότητας όγκου
(Bulk modulus)
46 GPa
Λόγος Poison 0,44
Ταχύτητα του ήχου (θ.δ. 1190 m/s
Επικινδυνότητα
Επικίνδυνο για το περιβάλλονΤοξικό
Κίνδυνοι κατά
NFPA 704

0
2
 
Η κατάσταση αναφοράς είναι η πρότυπη κατάσταση (25°C, 1 Atm)
εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά
Το σύμβολο του μόλυβδου για τους αλχημιστές

Ο αδύναμος μεταλλικός του χαρακτήρας γίνεται αντιληπτός από την αμφοτερική του φύση. Ο μόλυβδος και τα οξείδια του μολύβδου αντιδρούν με οξέα και βάσεις, και σχηματίζουν ομοιοπολικούς δεσμούς Ο μόλυβδος εφόσον εκτεθεί στη φύση και έρθει σε επαφή με τον άνθρωπο, μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε νεφρά, συκώτι, αίμα, δερματίτιδες / αλλεργίες, βλάβη σε πνεύμονες / μόνιμα αναπνευστικά προβλήματα και καρκινογενέσεις. Γι' αυτό τα υλικά τα οποία περιέχουν μόλυβδο, όπως οι ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, επιβάλλεται να ανακυκλώνονται.

Ο μόλυβδος εξάγεται από το γαληνίτη. Χρησιμοποιείται σε μονώσεις, στις μπαταρίες αυτοκινήτων, στον ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό και σε διάφορα κράματα. Θεωρείται αξιόλογο προστατευτικό απέναντι στη ραδιενέργεια. Λόγω της ανθεκτικότητάς του στη διάβρωση, χρησιμοποιείται εκτενώς στην οικοδόμηση κτιρίων.

Φυσικές ιδιότητες

Επεξεργασία

Ατομικές

Επεξεργασία

Ενα άτομο μολύβδου έχει 82 ηλεκτρόνια σε δομή [Xe]4f145d106s26p2

Όταν κόβεται, αρχικά, έχει κυανόλευκο χρώμα, αλλά εξασθενεί σε ματ γκρι όταν εκτίθεται στον αέρα και σε γυαλιστερό ασημί όταν βρίσκεται σε υγρό. Είναι ελατό και όλκιμο μέταλλο, με μεγάλη πυκνότητα και αντοχή στη διάβρωση. Είναι πολύ μαλακό μέταλλο με σκληρότητα Mohs 1.5.

Ο μόλυβδος ήταν γνωστός από την αρχαιότητα. Στην αρχαία Αίγυπτο και μετέπειτα στη Ρώμη ο μόλυβδος χρησιμοποιήθηκε ευρέως για την κατασκευή δοχείων και άλλων αντικειμένων.

Τον 18ο αιώνα ο μόλυβδος άρχισε να χρησιμοποιείται ως φάρμακο για τη θεραπεία της επιληψίας[1].

Ο μόλυβδος έχει ποικίλες χρήσεις στην καθημερινότητα. Χρησιμοποιείται ευρέως σε μπαταρίες για οχήματα αλλά και ως πρόσθετο για καύσιμα αεροσκαφών. Επιπλέον, καθώς έχει μονωτικές ιδιότητες, χρησιμοποιείται στην ιατρική για προστασία από τη ραδιενέργεια και την επικίνδυνη ακτινοβολία στις ποδιές των ασθενών οι οποίοι εκτίθενται σε ακτίνες Χ. Επίσης, ως ηχομονωτικό υλικό χρησιμοποιείται σε στούντιο ηχογράφησης και άλλους παρόμοιους χώρους.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Μόλυβδος». www.iatronet.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Λεξιλογικός ορισμός του μόλυβδος στο Βικιλεξικό
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Lead στο Wikimedia Commons