Esgobaeth y Pab
| Math | subject of international law, Apostolic see, polity  |
|---|---|
| Iaith/Ieithoedd swyddogol | Lladin |
| Daearyddiaeth | |
| Gwlad | .svg){kind=small} Y Fatican |
| Cyfesurynnau | 41.9°N 12.5°E |
| Corff gweithredol | Llys y Pab |
 | |
Esgobaeth yr Eglwys Gatholig yn ninas Rhufain sydd dan awdurdod y Pab ei hun yw Esgobaeth y Pab, yr Esgobaeth Sanctaidd, neu'r Babaeth (Eidaleg: Santa Sede; Lladin: Sancta Sedes) sy'n meddu sofraniaeth annibynnol. Hon yw pencadlys yr Eglwys Babyddol a chanolbwynt y cymundeb Catholig drwy oruchafiaeth y Pab ac felly ei esgobaeth.
Defnyddir enw'r "Fatican" yn gyfystyr ag Esgobaeth y Pab yn aml, ond nid yr un endid ydynt: crëwyd Dinas y Fatican, tiriogaeth sy'n glofan yn Rhufain, yn wladwriaeth gan Gytundeb y Lateran ym 1929. Mae Esgobaeth y Pab yn dyddio'n ôl i gychwyn y Babaeth yn yr oes Gristnogol gynnar a chenhadaeth San Pedr yn Rhufain. Gan ei bod yn meddu sofraniaeth, gellir ystyried yr Esgobaeth yn llywodraeth ar Ddinas y Fatican, sy'n cynnal cysylltiadau diplomyddol gyda gwledydd eraill ac yn gweinyddu'r Fatican drwy Lys y Pab. Mae ganddi statws sylwedydd yn y Cenhedloedd Unedig.