Mauretania Tingitana

Mauretania Tingitana
Math	talaith, Talaith Rufeinig
Prifddinas	Tanger
Sefydlwyd	40 ;
Daearyddiaeth
Sir	diocese of Hispania
Gwlad	Moroco, Rhufain hynafol, yr Ymerodraeth Rufeinig
Cyfnod daearegol	yr Ymerodraeth Rufeinig
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Roedd Mauretania Tingitana yn dalaith o'r Ymerodraeth Rufeinig yn rhan orllewinol Gogledd Affrica. Roedd yn cynnwys y diriogaeth sy'n awr yn rhan ogleddol Moroco, gan gynnwys hefyd Ceuta a Melilla.^[1]

Daeth y diriogaeth yn rhan o'r ymerodraeth pan orchmynodd yr ymerawdwr Caligula lofruddio'r brenin Ptolomeus yn y flwyddyn 40 OC. Rhannodd yr ymerawdwr Claudius dalaith Mauretania yn ddwy ran, Mauretania Caesariensis a Mauretania Tingitana, yn y flwyddyn 42, gan gymeryd Afon Muluya fel ffin rhyngddynt.

Prifddinas Mauretania Tingitana oedd Tingis, (Tangier heddiw), ac roedd dwy ddinas bwysig arall, sef Volubilis (ger Meknès) a Rusadir (Melilla heddiw).

Tua 285, penderfynodd yr ymerawdwr Diocletian roi'r gorau i feddiannu'r rhan o'r diriogaeth oedd i'r de o Lixus. Concrwyd yr ardal gan y Fandaliaid yn 429. Yn 533 llwyddodd y cadfridog Belisarius i adennill y diriogaeth i'r ymerawdwr Justinian.