Tanger
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Tanger je grad u sjevernom Maroku. Nalazi se na suprotnoj strani Gibraltara i često ga nazivaju vratima Afrike. Glavni je grad regije Tanger-Tetouan-Al Hoceima, kao i prefekture Tangier-Assilah u Maroku. Prema popisu iz 2004. godine grad je ima 669 680 stanovnika.
Na mjestu Tangera se nalazio starorimski grad Tingis, koji je bio glavni grad rimske provincije Mauretanije Tingitane.
Legenda
[uredi | uredi izvor]Po legendi grad je osnovao Antinoj, sin Posejdona i Gaje. Herkules je kasnije na ovom mjestu razdvojio zemlju i spojio Mediteran i Atlantski okean, stvorivši Gibraltarski moreuz.
Naziv
[uredi | uredi izvor]Kartaginjansko ime grada je na različite načine zabilježeno kao TNG (punski: 𐤕𐤍𐤂), TNGʾ (𐤕𐤍𐤂𐤀), TYNGʾ (𐤕𐤉𐤍𐤂𐤀) [1], i TTGʕ se pojavljuju na grčkom s kao Tenga, Tinga , Titga, itd. Staro berbersko ime bilo je Tingi (ⵜⵉⵏⴳⵉ) [2], koje Ruiz povezuje sa berberskim tingisom, što znači "močvara" [3]. Grci su kasnije tvrdili da je Tingis (grčki: Τιγγίς) dobila ime po Tinjis, kćerci Titana Atlasa, koja je trebalo da podržava nebeski svod u blizini. Latinski Tingis se zatim razvio u portugalski Tânger, španski Tánger i francuski Tanger, koji su u engleski ušli kao Tanger i Tangiers. Arapsko i moderno berbersko ime grada je Ṭanjah (طَنجة, ⵟⴰⵏⴵⴰ).
Marokanski historičar Ahmed Toufiq smatra da ime "Tingi" ima istu etimologiju kao i Tinghir, i da se sastoji od "Tin", što je čestica ženskog roda koja bi se mogla prevesti kao "vlasnik" ili "ona koja ima" i "gi" što je izvorno moglo biti "ig", što znači "visoka lokacija". Ovo odgovara popularnoj marokanskoj frazi Tanja l-ɛalya (Tangier Visoki), koja može biti ostatak odjeka izvornog značenja, kao i referenca na visoku lokaciju Tangiera. Slična konstrukcija se može naći u imenu Tinmela, prvog glavnog grada Almohada, koje se sastoji od "Tin" i "Amlel" što znači "u podnožju planine" ili "na niskoj lokaciji" [4].
Tanger je bio formalno poznat kao Colonia Julia Tingi ("Julijska kolonija Tingis") nakon što je postao kolonija tokom Rimskog carstva. Nadimci "Sjeverna nevjesta" i "Vrata Afrike" upućuju na njegov položaj u dalekoj sjeverozapadnoj Africi u blizini Gibraltarskog moreuza.
Historija
[uredi | uredi izvor]Mnoge civilizacije i kulture uticale su na historiju Tangera i njegove okoline, prva naseljavanja počela su još prije X vijeka p.n.e. Uspostavljen kao strateški grad i trgovački centar, Tanger je bio poveznica za mnoge kulture. U V vijeku p. n. e. osnovali su ga Kartaginjani. Kasnije se ovdje nalazila rimska i Bizantijska tvrđava Tingis (Tingis). Godine 702. zauzeli su je Arapi.
Portugalci su držali Tanger od 1471. do 1661. godine kada su ga dali Englezima kao miraz Katarine Portugalske koja se udala za Karla II. Ubrzo zatim, 1684, Tanger su zauzeli marokanski vladari iz dinastije Emevija.
Geografski ključan položaj Tangera uticao je da je on u XIX vijeku bio važna meta evropske diplomatije, trgovine i borbe za uticaj. Maroko je izgubio nezavisnost 1912, kada su ga de facto podijelile Francuska i Španija. Španija je zauzela sjever Maroka, ali je status grada Tanger ostao neodređen (period poznat kao Tangerska kriza). Godine 1923. velike sile su odlučile da Tanger proglase Međunarodnom zonom Tanger. Njom su upravljali Francuzi, Španci, Britanci, a od 1928. i Talijani. Luka Tanger je bila bescarinska zona i postala je centar krijumčarenja. Također, u ovom periodu luka je postala odredište mnogih evropskih i američkih diplomata, špijuna, boema, pisaca i poslovnih ljudi.
Poslije Drugog svjetskog rata, Tanger je stavljen pod špansku kontrolu, sve do 29. oktobra 1956. kad se pridružio nezavisnom Maroku. Tada je oko 40.000 Jevreja, koji su do tada činili važan deo stanovništva, emigriralo iz Tangera u Izrael.
Do početka XXI vijeka, Tanger je prolazio kroz brzi razvoj i modernizaciju. Ovo uključuje turističke projekte duž zaljeva, modernu poslovnu četvrt pod nazivom Tangier City Centre, terminal aerodroma i fudbalski stadion. Ekonomija grada bi trebala imati znatan doprinos i od luke Tanger-Med.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Ghaki, Mansour (2015), "Toponymie et Onomastique Libyques: L'Apport de l'Écriture Punique/Néopunique" (PDF), La Lingua nella Vita e la Vita della Lingua: Itinerari e Percorsi degli Studi Berberi, Studi Africanistici: Quaderni di Studi Berberi e Libico-Berberi, Naples: Unior, pp. 65–71, ISBN 978-88-6719-125-3, ISSN 2283-5636,
- ^ UNESCO, ed. (1986). Libya antiqua: report and papers of the symposium organized by Unesco in Paris, 16 to 18 January 1984. The General history of Africa. Paris: Unesco. p. 168. ISBN 978-92-3-102376-7.
- ^ Ruiz, Ana (2012), Medina Mayrit: The Origins of Madrid, New York: Algora Publishing, p. 208, ISBN 9780875869254.
- ^ Ahmed Toufiq (2019). في تاريخ المغرب [On the History of Morocco] (in Arabic)