Перайсці да зместу

Маат

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Маат
Міфалогія Рэлігія Старажытнага Егіпта
Пол жанчына
Бацька Ра
Муж Тот
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Маат (Аммаат) — старажытнаегіпецкая багіня, персаніфікуе ісціну, справядлівасць, сусветную гармонію, боскае ўстанаўленне і этычную норму. Маат адлюстроўвалася ў выглядзе жанчыны, якая сядзіць са струсіным пяром на галаве, часам крылатай; таксама магла адлюстроўвацца толькі праз пасярэдніцтва свайго атрыбуту — пяра або плоскага пяшчанага спрадвечнага ўзгорка са скошаным адным бокам, на якім яна часта сядзіць, і які можа адлюстроўвацца пад нагамі і прастоламі многіх іншых багоў. Яна была жонкай бога мудрасці Тота, так як народ Егіпта лічыў, што праўда і мудрасць — гэта добрая пара.

Роля Маат у егіпецкай міфалогіі

[правіць | правіць зыходнік]

Прынцып Маат ўключае ў сябе як правільнасць і заканамернасць развіцця сусвету, так і згуртаванасць грамадства, а таксама, што асабліва важна, адказнасць цара і простага смяротнага за свае ўчынкі. Усталяваны богам на зямлі, цар падтрымлівае Маат і з дапамогай рытуалаў, пераможных войнаў і асабістай пабожнасці знішчае Ісэфет — хлусню, хаос, разбурэнне. Падносячы падчас штодзённых набажэнстваў у храме да ліку бажаства статуэтку Маат, дачкі сонца увянчанай страўсавым пяром, цар зноў з канкрэтнага ўладара станавіўся увасабленнем самога прынцыпу царскасці, акумулюючы вопыт шматлікіх продкаў і ствараючы аснову для жыцця сваіх пераемнікаў.

Статуэтка Маат ўвасабляла ў сабе прынцып лакальнай гармоніі, цар тым самым аднаўляе касмічную гармонію, бо «сэрца багіні Маат палюбіла яго, і яна ўзносіцца да багоў у вечнасці», уз’ядноўваючы лакальны і сусветны светапарадак, неба і зямлю, абвяшчаючы новы парадак у сусвеце над першапачатковым хаосам. Акрамя таго, багіня была звязана і з эфектыўнасцю вымаўляемага слова; так, Кніга Каровы згадвае, што на мове, прамаўлючага гэты святы тэкст павінна была быць напісаная фігура багіні ісціны Маат.