Перайсці да зместу

Бамбукавыя

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Бамбукавыя
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Bambusoideae Luerss.


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
NCBI  147366
EOL  5794531
IPNI  321656-2

Бамбукавыя (Bambusoideae) — падсямейства раслін сямейства злакаў. У падсямействе налічаецца каля 1200 відаў. Маюцца 2 асноўных тыпы бамбукаў, якія адначасова з’яўляюцца прадстаўнікамі двух таксанамічных трыб:

  • Трыба бамбукі (Bambuseae) — адраўляныя расліны са стройным, нярэдка галінаваным, часта высокім сцяблом, травяністым лісцем, а часам і з гіганцкімі мяцелачнымі суквеццямі.
  • Трыба аліровыя (Olyreae) — расліны, якія растуць як «звычайныя» травы, утвараюць зараснікі і не адраўляюцца; як правіла, дадзеныя расліны рэдка бываюць вышэй аднаго метра.

Распаўсюджванне

[правіць | правіць зыходнік]

У натуральных умовах бамбукі растуць у Азіі, абедзвюх Амерыках і ў Афрыцы. Травяністыя бамбукавыя сустракаюцца выключна ў тропіках, тады як некаторыя дрэвянеючыя выгляды досыць добра пачуваюцца і ў халаднейшых абласцях. Так, напрыклад, Chusquea aristata ва ўсходніх Андах на вышыні 4700 м над узроўнем мора ўтворыць непранікальныя гушчары, якія паднімаюцца яшчэ вышэй — аж да снегавой мяжы, а ў Гімалайскіх горах некалькі відаў бамбука паднімаюцца на вышыню да 3800 м, Bambusa metake з Японіі і некалькі відаў кітайскага бамбука выдатна растуць у Цэнтральнай Еўропе. Прадстаўнікі роду саза (Sasa) растуць нават на Сахаліне і Курыльскіх астравах (гл. Курыльскі бамбук).

Культурнае значэнне

[правіць | правіць зыходнік]

З бамбукам звязаныя шматлікія сімвалічныя значэнні. Так, напрыклад, у Кітаі ён сімвалізуе даўгалецце, у Індыі з’яўляецца знакам сяброўства. На Філіпінах сяляне ўсталёўваюць бамбукавыя крыжы на плантацыях як талісман, які прыцягвае шчасце.

У Японіі з бамбукам таксама звязаныя дадатныя паняцці. Бо бамбук мае вельмі прамалінейны рост і свежы зялёны колер парасткаў і лістоты, таму ў Японіі ён лічыцца знакам чысціні. Разам з галінкамі хвоі і квітнеючай сакурай, бамбук з’яўляецца знакам Краіны ўзыходзячага сонца. Тры расліны з’яўляюцца не толькі знакамі шчасця, але таксама выкарыстоўваюцца для пазначэння коштавых катэгорый сушы. У канцы года на кожнай уваходнай дзверы у Японіі з’яўляюцца звязкі хваёвых галінак і бамбукавых парасткаў (кадомацу), якія, па паданнях японцаў, прыцягваюць у хату шчасце ў надыходзячым годзе.

Бамбук квітнее вельмі рэдка, і яго насенне ўжываюцца ў ежу пераважна ў галодныя часы, таму красаванне бамбука ў некаторых культурах інтэрпрэтуецца як прадвеснік голаду.

У некаторых культурах Азіі, напрыклад, у Андаманскай, лічыцца, што ўсё чалавецтва з’явілася, выйдучы з зараснікаў бамбукавых парасткаў. А ў Японіі і Малайзіі існуюць павер’і аб маладой (і вельмі мініятурнай) дзяўчыне, якая жыве ў ствале бамбука і з’яўляецца калі яго разрэзаць.

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».