Перайсці да зместу

Алег Святаславіч

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Алег Святаславіч
Нараджэнне 1052
Смерць 1 жніўня 1115
Род Рурыкавічы
Бацька Святаслаў Яраславіч
Маці Кікілія[d]
Жонка Theophania Muzalon[d]
Дзеці Усевалад Ольгавіч, Ігар Ольгавіч[1], Святаслаў Ольгавіч, Gleb Olgovich[d] і Mariya Olegovna[d]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Алег Святаславіч («Гарыславіч»), у хрышчэнні Міхаіл (? — 1 жніўня 1115) — князь Валынскі (10731078), Тмутараканскі1083), Чарнігаўскі (1094, 1097), Ноўгарад-Северскі (10971115)[2]. Чацвёрты сын князя Святаслава Яраславіча ад першага шлюбу.

Актыўны ўдзельнік княжых міжусобіц на Русі. Пасля смерці свайго бацькі, Святаслава, ваяваў за Чарнігаў, затым некалькі гадоў правёў у ссылцы ў Візантыі. Пасля вяртання на Русь працяглы час кіраваў у Тмутаракані, у 1094 годзе зноў захапіў Чарнігаў. У крывавай міжусобіцы доўгі час ваяваў з Уладзімірам Манамахам і яго сынамі. Нягледзячы на ​​шэраг тактычных паражэнняў, па выніках Любецкага з’езда атрымаў валоданне ў Ноўгарадзе-Северскім, а яго браты Давыд і Яраслаў — у Чарнігаве і Мураме.

За Алегам Святаславічам замацавалася мянушка «Гарыславіч». Яго нашчадкі ў летапісах і гістарыяграфіі называюцца Ольгавічамі.

Алег Святаславіч быў адным з малодшых сыноў Святаслава Яраславіча, князя Чарнігаўскага, і яго першай жонкі Кілікіі. У хрышчэнні атрымаў імя «Міхаіл». Яго дакладная дата нараджэння невядомая. У перыяд вялікага княжання свайго бацькі быў намеснікам на Валыні, кіраваў ва Уладзіміры-Валынскім[3]. У 1076 годзе падчас барацьбы паміж Ізяславам і Святаславам Яраславічамі Алег са сваім стрыечным братам Уладзімірам хадзіў дапамагаць польскаму каралю Баляславу Смеламу ў яго барацьбе з чэшскім князем Ураціславам II[4], саюзнікам германскага імператара Генрыха IV, да якога звярнуўся па дапамогу выгнаны Ізяслаў. Па Васілю Тацішчаву, калі разбітыя рускімі і польскімі дружынамі чэхі паспрабавалі заключыць мір, прапаноўваючы 1000 грыўняў срэбра, рускія князі, нягледзячы на ​​відавочнае жаданне Баляслава скончыць вайну, адмовіліся мірыцца, спаслаўшыся на тое, што трэба «ўзяць свой гонар». Князі, не збіраючыся вяртацца дадому з пустымі рукамі і атрымаўшы, верагодна, толькі малую частку з 1000 грыўняў срэбра, выплачаных чэхамі Баляславу, на працягу чатырох месяцаў спусташалі чэшскую зямлю. Затым, атрымаўшы яшчэ 1000 грыўняў срэбра, выплачаных Враціславам II, і падзяліўшы іх сярод сваіх воінаў, Уладзімір і Алег вярнуліся на Русь[5][6].

Гісторыкі адзначаюць, што падчас праўлення на Валыні ў Алега Святаславіча склаліся добрыя адносіны з Уладзімірам Манамахам. Алег стаў хросным бацькам двух старэйшых сыноў Уладзіміра — Мсціслава і Ізяслава[7][4].

  • Елисеев М. Б. Войны Суздальской Руси. — М.: Вече, 2015. — 288 с. — ISBN 978-5-4444-3518-2.
  • Карпов А. Ю. Владимир Мономах. — М.: Молодая гвардия, 2015. — 384 с. — ISBN 978-5-235-03755-7.
  • Цветков С. Э. Древняя Русь. Эпоха междоусобиц. От Ярославичей до Всеволода Большое Гнездо. — М.: Центрполиграф, 2013. — 525 с. — ISBN 978-5-227-04364-1.