Перайсці да зместу

Марыя Гімбутас: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўка
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
афармленне
 
(Не паказана адна прамежкавая версія яшчэ аднаго ўдзельніка)
Радок 5: Радок 5:
|Шырыня =
|Шырыня =
|Подпіс = Фота [[1993]] г.
|Подпіс = Фота [[1993]] г.
|Дата нараджэння = 23.01.1921
|Дата нараджэння =
|Месца нараджэння = [[Вільня]]
|Месца нараджэння =
|Дата смерці = 02.02.1994
|Дата смерці =
|Месца смерці = [[Лос-Анджэлес]]
|Месца смерці =
|Грамадзянства = [[Літва]]
|Грамадзянства = [[Літва]]
|Навуковая сфера = [[Археалогія]]
|Навуковая сфера =
|Месца працы = [[Гарвардскі ўніверсітэт]], [[Каліфарнійскі ўніверсітэт]]
|Месца працы =
|Навуковая ступень = {{Навуковая ступень|доктар філасофіі|доктар этналогіі}}
|Навуковая ступень = {{Навуковая ступень|доктар філасофіі|доктар этналогіі}}
|Навуковае званне = {{Навуковае званне|ганаровы доктар|ганаровы доктар Віленскага ўніверсітэта}}
|Навуковае званне = {{Навуковае званне|ганаровы доктар|ганаровы доктар Віленскага ўніверсітэта}}
|Альма-матэр = [[Віленскі ўніверсітэт]], [[Цюбінгенскі ўніверсітэт]]
|Альма-матэр =
|Навуковы кіраўнік =
|Навуковы кіраўнік =
|Знакамітыя вучні =
|Знакамітыя вучні =
Радок 24: Радок 24:
|Сайт =
|Сайт =
|Вікікрыніцы = Marija Gimbutas
|Вікікрыніцы = Marija Gimbutas
}}
}}


'''Марыя Гімбутас''' ({{lang-lt|Marija Gimbutienė}}, {{lang-en|Marija Gimbutas}}; [[23 студзеня]] [[1921]] г., [[Вільня]] — [[2 лютага]] [[1994]] г., [[Лос-Анджэлес]]) — выбітная [[Літва|літоўская]] [[археолаг]], стваральніца [[курганная гіпотэза|курганнай гіпотэзы]] прарадзімы [[індаеўрапейцы|індаеўрапейцаў]].
'''Марыя Гімбутас''' ({{lang-lt|Marija Gimbutienė}}, {{lang-en|Marija Gimbutas}}; [[23 студзеня]] [[1921]] г., [[Вільня]] — [[2 лютага]] [[1994]] г., [[Лос-Анджэлес]]) — выбітная [[Літва|літоўская]] [[археолаг]], стваральніца [[курганная гіпотэза|курганнай гіпотэзы]] прарадзімы [[індаеўрапейцы|індаеўрапейцаў]].


== Біяграфія ==
== Біяграфія ==
Нарадзілася ў сям'і Даніэлюса і Веранікі Алсейка ў [[Вільня|Вільне]], якая ў той час уваходзіла ў склад [[Сярэдняя Літва|Сярэдняй Літвы]]. У [[1931]] г. яе сям'я пераехала ў [[Каўнас]]. З [[1936]] г. прымала ўдзел у [[этнаграфія|этнаграфічных]] даследаваннях. У [[1941]] г. выйшла замуж за літоўскага [[архітэктар]]а Юргіса Гімбутаса.
Нарадзілася ў сям’і Даніэлюса і Веранікі Алсейка ў [[Вільня|Вільне]], якая ў той час уваходзіла ў склад [[Сярэдняя Літва|Сярэдняй Літвы]]. У [[1931]] г. яе сям’я пераехала ў [[Каўнас]]. З [[1936]] г. прымала ўдзел у [[этнаграфія|этнаграфічных]] даследаваннях. У [[1941]] г. выйшла замуж за літоўскага [[архітэктар]]а Юргіса Гімбутаса.


У [[1942]] г. скончыла гуманітарны факультэт [[Віленскі ўніверсітэт|Віленскага ўніверсітэта]]. У [[1946]] г. абараніла доктарскую дысертацыю па [[этналогія|этналогіі]] ў [[Цюбінгенскі ўніверсітэт|Цюбінгенскім універсітэце]]. З [[1949]] г. жыла ў [[ЗША]]. Працавала і выкладала ў [[Гарвардскі ўніверсітэт|Гарвардскім]] і [[Каліфарнійскі ўніверсітэт|Каліфарнійскім універсітэтах]]. Праводзіла [[археалагічныя даследаванні|раскопкі]] у [[Югаславія|Югаславіі]], [[Грэцыя|Грэцыі]] і [[Італія|Італіі]]. У [[1981]] г. наведала [[СССР]], чытала лекцыі ў Вільнюсе і [[Масква|Маскве]].
У [[1942]] г. скончыла гуманітарны факультэт [[Віленскі ўніверсітэт|Віленскага ўніверсітэта]]. У [[1946]] г. абараніла доктарскую дысертацыю па [[этналогія|этналогіі]] ў [[Цюбінгенскі ўніверсітэт|Цюбінгенскім універсітэце]]. З [[1949]] г. жыла ў [[ЗША]]. Працавала і выкладала ў [[Гарвардскі ўніверсітэт|Гарвардскім]] і [[Каліфарнійскі ўніверсітэт|Каліфарнійскім універсітэтах]]. Праводзіла [[археалагічныя даследаванні|раскопкі]] у [[Югаславія|Югаславіі]], [[Грэцыя|Грэцыі]] і [[Італія|Італіі]]. У [[1981]] г. наведала [[СССР]], чытала лекцыі ў Вільнюсе і [[Масква|Маскве]].


Мела 3 дачок.
Мела 3 дачок.


Памерла ў [[Лос-Анджэлес]]е. У [[1994]] г. перапахавана на [[Пятрашунскія могілкі|Пятрашунскіх могілках]] у Каўнасе.
Памерла ў [[Лос-Анджэлес]]е. У [[1994]] г. перапахавана на [[Пятрашунскія могілкі|Пятрашунскіх могілках]] у Каўнасе.


== Навуковыя погляды ==
== Навуковыя погляды ==
Марыя Гімбутас найбольш вядома [[Курганная гіпотэза|курганнай гіпотэзай]] паходжання [[індаеўрапейцы|індаеўрапейцаў]], якую яна высунула ў [[1956]] г.
Марыя Гімбутас найбольш вядома [[Курганная гіпотэза|курганнай гіпотэзай]] паходжання [[індаеўрапейцы|індаеўрапейцаў]], якую яна высунула ў [[1956]] г.


Выступала за стварэнне асобнай міждысцыплінарнай вобласці ''археаматалогія'', што павінна была аб'яднаць [[археалогія|археалогію]], [[тэалогія|тэалогію]], [[мовазнаўства]] і [[этналогія|этналогію]]. З'яўлялася прыхільніцай існавання [[матрыярхат|матрыярхальнага]] грамадства ў старажытнасці, характарызавала яго як стадыю развіцця з эканамічнай роўнасцю і мірнымі адносінамі. У працах [[1974]] — [[1991]] гг. сцвярджала, што ў [[неаліт]]ычнай [[Еўропа|Еўропе]] склалася мірнае «гінацэнтрычнае» грамадства, якое шанавала [[бог|багінь]]-маці. Культуру [[бронзавы век|бронзавага веку]] і распаўсюджанне [[індаеўрапейцы|індаеўрапейцаў]] звязвала з надыходам ваяўнічай [[патрыярхат|патрыярхальнай]] «андракратыяй».
Выступала за стварэнне асобнай міждысцыплінарнай вобласці ''археаматалогія'', што павінна была аб’яднаць [[археалогія|археалогію]], [[тэалогія|тэалогію]], [[мовазнаўства]] і [[этналогія|этналогію]]. З’яўлялася прыхільніцай існавання [[матрыярхат|матрыярхальнага]] грамадства ў старажытнасці, характарызавала яго як стадыю развіцця з эканамічнай роўнасцю і мірнымі адносінамі. У працах [[1974]]—[[1991]] гг. сцвярджала, што ў [[неаліт]]ычнай [[Еўропа|Еўропе]] склалася мірнае «гінацэнтрычнае» грамадства, якое шанавала [[бог|багінь]]-маці. Культуру [[бронзавы век|бронзавага веку]] і распаўсюджанне [[індаеўрапейцы|індаеўрапейцаў]] звязвала з надыходам ваяўнічай [[патрыярхат|патрыярхальнай]] «андракратыі».


== Асноўныя публікацыі ==
== Асноўныя публікацыі ==
* Die Bestattung in Litauen in der vorgeschichtlichen Zeit — Verlag: Tübingen: J. C. B. Mohr, 1946
* Die Bestattung in Litauen in der vorgeschichtlichen Zeit — Verlag: Tübingen: J. C. B. Mohr, 1946
* The Prehistory of Eastern Europe. Part I. Mesolithic, Neolithic and Copper Age Cultures in Russia and the Baltic Area. H. Hencken, ed. Cambridge: American School of Prehistoric Research. Peabody Museum, Harvard University. Bulletin No. 20, 1956
* The Prehistory of Eastern Europe. Part I. Mesolithic, Neolithic and Copper Age Cultures in Russia and the Baltic Area. H. Hencken, ed. Cambridge: American School of Prehistoric Research. Peabody Museum, Harvard University. Bulletin No. 20, 1956
* [https://archive.org/details/ancientsymbolism0049gimb Ancient symbolism in Lithuanian folk art] — Philadelphia: American Folklore Society, 1958
* [https://archive.org/details/ancientsymbolism0049gimb Ancient symbolism in Lithuanian folk art] — Philadelphia: American Folklore Society, 1958
* Rytprusiu ir Vakaru Lietuvos Priesistorines Kulturos Apzvalga. — Nueva York: Studia Lituaica, 1958
* Rytprusiu ir Vakaru Lietuvos Priesistorines Kulturos Apzvalga. — Nueva York: Studia Lituaica, 1958
* COWA surveys and bibliographies. Area 3, Western Europe. Part I, and: COWA surveys and bibliographies. Area 3, Western Europe. Part II. No 1. — Cambridge, Mass. : Council for Old World Archaeology, 1959
* COWA surveys and bibliographies. Area 3, Western Europe. Part I, and: COWA surveys and bibliographies. Area 3, Western Europe. Part II. No 1. — Cambridge, Mass. : Council for Old World Archaeology, 1959
* The Balts — New York: Frederick A. Praeger, 1963
* The Balts — New York: Frederick A. Praeger, 1963
* [https://doi.org/10.1515/9783111668147 Bronze Age cultures in Central and Eastern Europe], 1965
* [https://doi.org/10.1515/9783111668147 Bronze Age cultures in Central and Eastern Europe], 1965
* The Slavs — New York: Praeger Publishers. 1971
* The Slavs — New York: Praeger Publishers. 1971
* The Goddesses and Gods of old Europe, 6500-3500 BC. Myths and cult images — London: Thames and Hudson, 1974
* The Goddesses and Gods of old Europe, 6500-3500 BC. Myths and cult images — London: Thames and Hudson, 1974
* The Language of the Goddess: Unearthing the Hidden Symbols of Western Civilization — San Francisco: Harper, 1989
* The Language of the Goddess: Unearthing the Hidden Symbols of Western Civilization — San Francisco: Harper, 1989
* The Civilization of the Goddess: The World of Old Europe — San Francisco: Harper, 1991
* The Civilization of the Goddess: The World of Old Europe — San Francisco: Harper, 1991
{{зноскі}}

== Спасылкі ==
== Спасылкі ==
* [https://www.vdu.lt/lt/person/4-marija-gimbutiene/ Marija Gimbutienė — VDU]
* [https://www.vdu.lt/lt/person/4-marija-gimbutiene/ Marija Gimbutienė — VDU]
* [https://www.opusarchives.org/marija-gimbutas-collection The Marija Gimbutas Collection]
* [https://www.opusarchives.org/marija-gimbutas-collection The Marija Gimbutas Collection]
* [https://www.eurozine.com/in-pursuit-of-the-goddess/ In pursuit of the goddess — Eurozine]
* [https://www.eurozine.com/in-pursuit-of-the-goddess/ In pursuit of the goddess — Eurozine]
{{Бібліяінфармацыя}}

{{DEFAULTSORT:Гімбутас Марыя}}
[[Катэгорыя:Археолагі Літвы]]
[[Катэгорыя:Археолагі Літвы]]
[[Катэгорыя:Этнографы Літвы]]
[[Катэгорыя:Этнографы Літвы]]

Актуальная версія на 14:25, 22 лютага 2022

Марыя Гімбутас
Marija Gimbutienė
Фота 1993 г.
Фота 1993 г.
Дата нараджэння 23 студзеня 1921(1921-01-23)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 2 лютага 1994(1994-02-02)[1][2][…] (73 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства Літва
Бацька Danielius Alseika[d]
Маці Veronika Alseikienė[d]
Муж Jurgis Gimbutas[d][5]
Род дзейнасці антраполаг, археолаг, даследчык дагістарычнай эпохі, выкладчыца ўніверсітэта, гісторык, этнолаг
Навуковая сфера археалогія і гендарныя даследаванні[d]
Месца працы
Альма-матар
Член у
Прэміі
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Марыя Гімбутас (літ.: Marija Gimbutienė, англ.: Marija Gimbutas; 23 студзеня 1921 г., Вільня — 2 лютага 1994 г., Лос-Анджэлес) — выбітная літоўская археолаг, стваральніца курганнай гіпотэзы прарадзімы індаеўрапейцаў.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзілася ў сям’і Даніэлюса і Веранікі Алсейка ў Вільне, якая ў той час уваходзіла ў склад Сярэдняй Літвы. У 1931 г. яе сям’я пераехала ў Каўнас. З 1936 г. прымала ўдзел у этнаграфічных даследаваннях. У 1941 г. выйшла замуж за літоўскага архітэктара Юргіса Гімбутаса.

У 1942 г. скончыла гуманітарны факультэт Віленскага ўніверсітэта. У 1946 г. абараніла доктарскую дысертацыю па этналогіі ў Цюбінгенскім універсітэце. З 1949 г. жыла ў ЗША. Працавала і выкладала ў Гарвардскім і Каліфарнійскім універсітэтах. Праводзіла раскопкі у Югаславіі, Грэцыі і Італіі. У 1981 г. наведала СССР, чытала лекцыі ў Вільнюсе і Маскве.

Мела 3 дачок.

Памерла ў Лос-Анджэлесе. У 1994 г. перапахавана на Пятрашунскіх могілках у Каўнасе.

Навуковыя погляды

[правіць | правіць зыходнік]

Марыя Гімбутас найбольш вядома курганнай гіпотэзай паходжання індаеўрапейцаў, якую яна высунула ў 1956 г.

Выступала за стварэнне асобнай міждысцыплінарнай вобласці археаматалогія, што павінна была аб’яднаць археалогію, тэалогію, мовазнаўства і этналогію. З’яўлялася прыхільніцай існавання матрыярхальнага грамадства ў старажытнасці, характарызавала яго як стадыю развіцця з эканамічнай роўнасцю і мірнымі адносінамі. У працах 1974—1991 гг. сцвярджала, што ў неалітычнай Еўропе склалася мірнае «гінацэнтрычнае» грамадства, якое шанавала багінь-маці. Культуру бронзавага веку і распаўсюджанне індаеўрапейцаў звязвала з надыходам ваяўнічай патрыярхальнай «андракратыі».

Асноўныя публікацыі

[правіць | правіць зыходнік]
  • Die Bestattung in Litauen in der vorgeschichtlichen Zeit — Verlag: Tübingen: J. C. B. Mohr, 1946
  • The Prehistory of Eastern Europe. Part I. Mesolithic, Neolithic and Copper Age Cultures in Russia and the Baltic Area. H. Hencken, ed. Cambridge: American School of Prehistoric Research. Peabody Museum, Harvard University. Bulletin No. 20, 1956
  • Ancient symbolism in Lithuanian folk art — Philadelphia: American Folklore Society, 1958
  • Rytprusiu ir Vakaru Lietuvos Priesistorines Kulturos Apzvalga. — Nueva York: Studia Lituaica, 1958
  • COWA surveys and bibliographies. Area 3, Western Europe. Part I, and: COWA surveys and bibliographies. Area 3, Western Europe. Part II. No 1. — Cambridge, Mass. : Council for Old World Archaeology, 1959
  • The Balts — New York: Frederick A. Praeger, 1963
  • Bronze Age cultures in Central and Eastern Europe, 1965
  • The Slavs — New York: Praeger Publishers. 1971
  • The Goddesses and Gods of old Europe, 6500-3500 BC. Myths and cult images — London: Thames and Hudson, 1974
  • The Language of the Goddess: Unearthing the Hidden Symbols of Western Civilization — San Francisco: Harper, 1989
  • The Civilization of the Goddess: The World of Old Europe — San Francisco: Harper, 1991

Зноскі

  1. ↑ а б Deutsche Nationalbibliothek Record #119269821 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 27 красавіка 2014.
  2. ↑ а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  3. ↑ http://texts.cdlib.org/view?docId=hb238nb0fs&doc.view=frames&chunk.id=div00025&toc.depth=1&toc.id=
  4. ↑ http://www.eskimo.com/~recall/bleed/0121.htm
  5. ↑ а б Catalog of the German National Library Праверана 4 красавіка 2024.

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Марыя_Гімбутас&oldid=4070023"