Jump to content

Neon

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Sarong gas discharge tube na may laog na neon (Ne)

An neon (Spanish: neon, Ingles: neon) iyo sarong klase nin gas. Saro ining elementong kimikal na may simbolong Ne asin atomikong bilang na 10. Igwa man ining atomikong timbang na 20.183, punto nin pagkatunaw (MP o melting point) na 248.67 °C, punto nin pagkalakaga (BP o boiling point) na 245.95 °C, asin balensya na 0.[1]

Maski ngani sarong abundanteng elemento sa uniberso, bihira ini sa kinaban. Saro ining dae mahiro, mayong-kulay, asin dae nahihiling na gas sa istandard na mga kundisyon. Nagtatao an neon nin kakaiba sagkod mamula-mula o naranghang katingkadan kapag pig-agihan nin kuryente[1] asin kapag ginamit sa tubong Geissler o tubong pangdiskarga sagkod mga lamparang neon (ilawang neon).[2][3] Sa komersyo, nakukua ini hale sa duros, kun saen nahihiling ini sa saradit o bakas na mga bilang. Ginagamit ini para sa mga ilaw nin neon sa mga syudad.[1] An taramong neon iyo gikan sa lenggwaheng Griyego na may boot-sabihon na "bago". Nadiskobre ini ninda William Ramsay (pigbabaybay mang William Ramsey[1]) asin Morris W. Travers kaidtong 1898.[1]

Dae ini nagkakaigwa nin reaksiyon asin dae nakikisalak sa iba pang mga elemento,[1] kaya mahihiling ini na nagsasadiri sana. Maski ngani may karakter na magin mapula o narangha kapag pig-agihan nin kuryente, nagiilaw o nagliliwanag man ini sa manlainlain na mga kulay. Uli sa kalidad o karakter na ini kan neon, ginagamit man ini sa mga karatula.

Hilingon man

[baguhon | baguhon an source]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Gaboy, Luciano L. "Neon". Gabby's Dictionary, Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.  External link in |title= (help)
  2. Harold P Coyle (2001). Project STAR: The Universe in Your Hands. Kendall Hunt. ISBN 9780787267636. 
  3. Kohtaro Kohmoto (1999). "Phosphors for lamps". In Shigeo Shionoya and William M. Yen. Phosphor Handbook. CRC Press. ISBN 9780849375606.