Operación binaria
Operación binaria | ||||
---|---|---|---|---|
función binaria (es) y partial binary operation (en) | ||||
| ||||
Defínese como operación binaria (o llei de composición) aquella operación matemática, que precisa de l'operador y dos operandos (argumentos) por el que calculese un valor.[1][2]
Formalmente, daos trés conxuntos A, B y C una operación binaria productu, representando la operación pol signu ∘ , ye una aplicación qu'asigna a cada par de valores a de A y b de B un solu valor c de C, que podemos representar:
En particular, A, B y C podríen ser el mesmu conxuntu, que denotamos A. Polo tanto, una operación binaria nel conxuntu A ye una aplicación d'elementos del productu cartesianu A×A na A.
Esisten dos tipos d'operaciones binaries, les operaciones binaries internes y les operaciones binaries esternes.
Notación
Una operación binaria ∘ ente dos elementos, a y b, de dos conxuntos, A y B, puede denotase por:
siendo la primera la más común.
Exemplu d'operación binaria
La suma (+) de númberos naturales ye un exemplu d'operación binaria interna nel conxunto .
y tenemos que:
Tipos
Según los conxuntos A, B y C podemos estremar dos tipos d'operaciones, les internes nes qu'A = B = C, y les esternes que son toles demás. Denomínase Llei de Composición a un subtipo d'operación binaria.
Operación binaria interna
Si a cada par de valores (a, b) de la operación correspuéndelu a un valor c de A:
dizse qu'esta operación ye interna, tamién se llama llei de composición interna.
Operación binaria esterna
Si la operación nun ye interna entós ye esterna, pudiéndose presentar los siguientes casos:
- Si a cada par de valores a de A y b de B, asígnase-y un valor c de A,
a esta operación tamién se denomina llei de composición esterna.
- Si la operación ye de la forma:
na qu'a cada par de valores a, b de A asígnase-y un c de B, esta operación nun se denomina llei de composición.
- Si la operación asigna a cada par de valores a de A y b de B un c de C, siendo A, B y C conxuntos distintos:
ye'l casu más xeneral, y tampoco se denomina llei de composición.
Propiedaes d'una operación binaria
Dáu un conxuntu A non vacíu y definida una aplicación de sobre A, onde a cada par ordenáu (a,b) asígnase-y un valor c de A, que representamos:
Puede tener les siguientes propiedaes:
Conmutatividá
Dizse que tien la propiedá conmutativa na A si cumplese:
Para tou a, b de A, cumplese que la resultancia d'operar a con b ye igual al d'operar b con a.
De la mesma podemos dicir que la llei de composición interna , nun ye conmutativa na A si:
Si esiste dalgún a, b na A, que cumple que la resultancia d'operar a con b ye distintu d'operar b con a.
Anticonmutatividá
La operación en A ye anticonmutativa si:
Para tou a, b de A, cúmplese que la resultancia d'operar a con b ye igual al opuestu d'operar b con a.
Asociatividá
Dizse que ye asociativa si, solu si:
Para tou a, b, c de A cumplese qu'operando a con b y la resultancia con c ye igual a operar a cola resultancia d'operar b con c.
Tamién puede dicise que la operación nun ye asociativa si cumplese:
Esisten a, b, c na A que cumplen qu'operando a con b y la resultancia con c ye distintu d'operar a cola resultancia d'operar b con c.
Propiedaes de dos operaciones binaries
Dáu un conxuntu A non vacíu y definíes dos aplicación d'A por A sobre A, onde a cada par ordenáu (a,b) asígnase-y cola operación un valor c de A y con la operación el valor d de A que representamos: .
Pueden tener les siguientes propiedaes:
Distributividá
Dizse qu'una operación binaria ye distributiva si y solu si ye distributiva pela esquierda y pela derecha.
Distributividá pela esquierda
Dizse que la operación ye distributiva pela esquierda de si cumplese:
Distributividá pela derecha
Dizse que la operación ye distributiva pela derecha de si cumplse:
Elementos distinguidos
Elementu neutru
Un elemento e ye elementu neutru en si ye elementu neutru pela derecha y pela esquierda.
Elementu neutru pela derecha
Vamos dicir que l'elementu e, ye l'elementu neutru pela derecha si:
Elementu neutru pela esquierda
Vamos dicir que l'elementu e, ye l'elementu neutru pela esquierda si:
Unicidá del elementu neutru
El elementu neutru ye únicu. Demuestrase por reducción al absurdo. Vamos suponer que esisten dos elementos neutros, e y e'.
- Por ser e l'elementu neutro, pa to tou a cumplese que ea=a.
- Por ser e' l'elemtu neutru, pa tou a cumplese que e'a=a.
Polo tanto, ea=e'a y ye claru que e=e'.
Elementu simétricu
Dizse que ye simétricu de si:
onde e ye l'elementu neutru.
Elementu involutivu
Dizse que ye elementu involutivu si:
Elementu absorbente
Dizse que ye elementu absorbente si:
Operación inversa
Sía A un conxuntu con una operación binaria :
polo que quepe la ecuación:
Si:
Si A almite elementos simétricos, defínese:
Arrexuntando:
onde e ye l'elementu neutru:
simplificando:
La operación inversa seria
Otres propiedaes
Simplificación o cancelativa
Sía A cola operación si ab =ac implica que b=c, dizse que se simplificó a pela esquierda. Y si de ba =ca deduzse b=c y dizse que se simplificó pela derecha. Si puede simplificase per dambos llaos falase de simplificación o cancelación.
Divisores del cero
Sía'l conxuntu A y l'operación * , siendo a ≠ 0, b≠ 0 deduzse qu'ab = 0 , dizse qu'a y b son divisores del 0.
Ver tamién
- Otres operaciones:
Referencies
Enllaces esternos
- Operaciones binarias por Jose Ignacio Farran Martin (Universidá de Valladolid)
- Estructuras Algebraicas por Aldo Jiménez Arteaga (Universidá Veracruzana)