Curcuma longa

especie de planta
(Redirixío dende Cúrcuma)

La Curcuma longa ye una planta herbal de la familia de les zingiberácees nativa del suroeste de la India.

Curcuma longa
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Liliopsida
Subclas: Zingiberidae
Orde: Zingiberales
Familia: Zingiberaceae
Xéneru: Curcuma
Especie: Curcuma longa
L.
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]
Cúrcuma
Tamañu de porción
Enerxía 306 kcal 1280 kJ
Carbohidratos 67.14 g
 • Zucres 3.21 g
 • Fibra alimentaria 22.7 g
Grases 3.25 g
Proteínes 9.68 g
Agua 12.85 g
Retinol (vit. A) 0 μg (0%)
Tiamina (vit. B1) 0.058 mg (4%)
Riboflavina (vit. B2) 0.150 mg (10%)
Niacina (vit. B3) 1.350 mg (9%)
Vitamina B6 0.107 mg (8%)
Vitamina C 0.7 mg (1%)
Vitamina E 4.43 mg (30%)
Vitamina K 13.4 μg (13%)
Calciu 168 mg (17%)
Fierro 55.00 mg (440%)
Magnesiu 208 mg (56%)
Fósforu 299 mg (43%)
Potasiu 2080 mg (44%)
Sodiu 27 mg (2%)
Cinc 4.50 mg (45%)
% de la cantidá diaria encamentada p'adultos.
Fonte: Cúrcuma na base de datos de nutrientes del USDA.
[editar datos en Wikidata]

Descripción

editar

La cúrcuma ye una planta perenne yerbácea, qu'algama un altor d'hasta 1 metru. Con rizomas bien ramificaos, de color mariellu a naranxa, cilíndricos y arumosos. Les fueyes tán dispuestes en dos files. Estremar en vaina de la fueya, peciolu y llámina de la fueya.[1] A partir de les vaines, fórmase un tarmu falsu. El peciolu ye 50 a 115 cm de llargu. Les llámines foliares simples suelen ser d'un llargor de 76 a 115 cm y raramente d'hasta 230 cm. Tienen un anchor de 38 a 45 cm y son oblongues hasta l'estrechamientu elípticu nel ápiz.

Les flores hermafrodites son zigomorfes y triples. Los trés sépalos de 0,8 a 1,2 centímetros de llargu, tán fundíos, son de color blancu, tienen pelos nidios y los trés motes de dientes desiguales. Los trés pétalos mariellos brillantes fundar nuna corola en forma de tubu d'hasta 3 centímetros de llargu. Los trés lóbulos de la corola tienen un llargor de 1 a 1,5 cm, triangulares y col estremu superior selemente espinosu. Magar el lóbulu de la corola permediu ye más grande que los dos llaterales. Namái'l estame medianu del círculu interior ye fértil. La bolsa de polvu ye impulsáu na so base. Tolos demás estames convertir n'estaminodios. Los estaminodius esteriores son más curtios que'l labelo, este, de color amarellentáu con una cinta mariella nel so centru y de forma obovada, con un llargor de 1,2 a 2 cm. El frutu en forma de cápsula abrir con tres compartimientos.[2]

Distribución y hábitat

editar

Ta afecha a zones templáu húmedes. Puede atopase dende Polinesia y Micronesia hasta'l sureste asiáticu. Precisa temperatures d'ente 20 y 30 °C y una considerable pluviosidá pa espolletar.[3] Sangli, una ciudá nel sur de la India, ye unu de los mayores productores d'esta planta. Cultivar polos sos rizomas, que s'empleguen como especie.

Propiedaes

editar

L'estractu d'esta planta ye utilizáu como colorante alimenticiu de dos formes, como cúrcuma (estractu crudu), catalogáu col códigu alimenticiu de la Xunión Europea como Y-100ii. Amuesa un color mariellu y estrayer de la raigañu de la planta y curcumina (estáu purificáu o refináu); denominaos dambos estaos polo xeneral como cúrcuma.

La Curcuma longa ye unu de los ingredientes del curry na gastronomía de la India y apurre un color mariellu intensu carauterísticu, procedente del raigañu de la planta —esti mariellu ye igual d'intensu independientemente de si la planta emplégase fresca o seca—. Ye bien pocu estable en presencia de la lluz pero puede ameyorase la so estabilidá añadiendo zusmios cítricos.

 
Rizoma.

Los componentes químicos más importantes de la cúrcuma son un grupu de compuestos llamaos curcuminoides, qu'inclúin la curcumina (diferuloylmethane), demetoxicurcumina y bisdemetoxicurcumina. El compuestu meyor estudiáu ye la curcumina, que constitúi 3,14% (en permediu) de la cúrcuma en polvu.[4] Amás hai otres importantes aceites volátiles tales como turmerona, atlantona y zingibereno. Dellos constituyentes xenerales son azucres, proteínes y resines.

Historia

editar

Les propiedaes de la cúrcuma fueron utilizaes per primer vegada na India ente 610 e.C. y 320 e.C. Naquella dómina utilizábase como colorante pa la llana. A lo llargo de la historia emplegóse para colorear partes del cuerpu, pero'l so usu más estendíu foi'l de colorante testil. Emplegar pa tiñir algodón, llana, seda, cueru, papel, laques, barniz, ceres, tintes, etc.

Gastronomía

editar
 
Detalle de la flor.
 
Vista de la planta.
 
Cúrcuma en polvu.

Ye una de les especies más usaes na gastronomía de la India como colorante alimenticiu pal arroz, carne y diversos platos. Tamién forma parte de les especies que dan color como'l curry. Anguaño comercialízase como'l aditivu alimenticiu Y100 o cúrcuma.

En dellos países de Hispanoamérica ye conocida como paliyu, y en dellos países como Colombia conózse-y como azafrán de raigañu. Ye un condimento bien utilizáu na cocina tradicional y comercialízase tanto'l raigañu como'l polvu.

Tamién s'emplega enforma n'Okinawa, Xapón, onde se sirve xunto col .

Posibles usos melecinales

editar

Fixéronse investigaciones sobre los fitoquímicos conteníos na cúrcuma en busca de potenciales efeutos n'enfermedaes[5] tales como[5] cáncer,[6][7] artritis, diabetes[8] y otros desórdenes químicos.[9][10] Como exemplu de los resultaos d'esta investigación básica, la cúrcuma amenorgó en mures la severidá de los daños nos pulmones de resultes d'enfermedaes pancreátiques.[11]

Acordies con un informe, ta amontándose l'actividá investigadora na cúrcuma y la curcumina.[12] A fecha de setiembre de 2012, los Institutos Nacionales de Salú d'Estaos Xuníos rexistraron 71 ensayos clínicos[13] completaos o en procesu pa estudiar l'usu de curcumina dietética en dellos desórdenes clínicos.

Dellos estudios amuesen que ciertos compuestos de la cúrcuma tienen propiedaes anti-fúngicas y anti-bactericidas, pero la curcumina nun ye unu d'ellos.[14]

N'otru estudiu preliminar, ta analizándose la curcumina pa saber si alteria la respuesta a la quimioterapia en pacientes con cáncer d'intestín avanzáu,[15] tal como demuestra un estudiu en llaboratoriu.[16]

La cúrcuma nun ye de bona absorción pal organismu humanu (2 gramos de cúrcuma nun se detecten nel sueru en siendo inxerida).[17] Sicasí, dicha absorción ameyora considerablemente si inxerir con pimienta negra, como nel curry.

Taxonomía

editar

Curcuma longa describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 2. 1753.[18]

Sinonimia
  • Amomum curcuma Jacq.
  • Curcuma brog Valeton
  • Curcuma domestica Valeton
  • Curcuma euchroma Valeton
  • Curcuma ochrorhiza Valeton
  • Curcuma soloensis Valeton
  • Curcuma tinctoria Guibourt
  • Kua domestica Medik.
  • Stissera curcuma Giseke
  • Stissera curcuma Raeusch.[19]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Curcuma longa A Modern Herbal, M Grieve. Accessed November 2013
  2. Curcuma longa Linn. Description from Flora of China , South China Botanical Garden. Accessed November 2013
  3. «NCBI» (inglés). US National Library of Medicine National Institutes of Health. Consultáu'l 1 de mayu de 2015.
  4. «Curcumin content of turmeric and curry powders». Nutr Cancer 55 (2):  páxs. 126–131. 2006. doi:10.1207/s15327914nc5502_2. PMID 17044766. 
  5. 5,0 5,1 «Herbs at a Glance: Turmeric, Science & Safety». National Cent h er for Complementary and Alternaticve Medicine (NCCAM), National Institutes of Health (2012). Consultáu'l 11 d'ochobre de 2012.
  6. Lin JK, Chen YC, et al. "Suppression of protein kinase C and nuclear oncogene expression as possible molecular mechanism of cancer chemoprevention by apigenin and curcumin", J Cell Biochem (Suppl) 28-29; 39-48, 1997
  7. Lin LI, Ke YF, et al. "Curcumin inhibits SK-Hep-1 hepatocellular carcinoma cell invasion in vitro and suppresses matrix metalloproteinase-9 secretion", Oncology 55: 349-353, 1998
  8. Boaz M, Leibovitz Y, Bar Dayan Y, Wainstein J (2011). «Functional foods in the treatment of type 2 diabetes: olive leaf extract, turmeric and fenugreek, a qualitative review». Func Foods Health Dis 1 (11):  páxs. 472-81. http://www.functionalfoodscenter.net/files/49461330.pdf. 
  9. Henrotin Y, Clutterbuck AL, Allaway D, et al. (February 2010). «Biological actions of curcumin on articular chondrocytes». Osteoarthr. Cartil. 18 (2):  páxs. 141–9. doi:10.1016/j.joca.2009.10.002. PMID 19836480. 
  10. Gregory PJ, Sperry M, Wilson AF (January 2008). «Dietary supplements for osteoarthritis». Am Fam Physician 77 (2):  páxs. 177–84. PMID 18246887. 
  11. Seo SW et al. (Jan 2011). «Protective effects of Curcuma longa against cerulein-induced acute pancreatitis and pancreatitis-associated lung injury». Int J Mol Med 27 (1):  páxs. 53–61. doi:10.3892/ijmm.2010.548. PMID 21069254. 
  12. Lewis, Christina. Common Indian Spice Stirs Hope. http://www.edenlabs.org/tumeric.htm. 
  13. NIH-listed human clinical trials on curcumin, September, 2012
  14. Ragasa C, Laguardia M, Rideout J (2005). «[1] Antimicrobial sesquiterpenoids and diarylheptanoid from Curcuma domestica]». ACGC Chem Res Comm 18 (1):  páxs. 21-24. http://acquire.cqu.edu.au:8080/vital/access/manager/Repository/cqu:3199]. 
  15. Curry chemical's ability to fight cancer put to the test. BBC News. 6 de mayu de 2012. https://www.bbc.co.uk/news/health-17959521. Consultáu'l 9 de mayu de 2012. 
  16. Curry compound could fight cancer; Curcumin may kill bowel cancer cells. NY Daily News. 8 de mayu de 2012. http://www.nydailynews.com/life-style/health/curry-india-holy-powder-subject-cancer-fighting-proven-spice-curcumin-kill-bowel-cancer-cells-article-1.1074477?localLinksEnabled=false. Consultáu'l 9 de mayu de 2012. 
  17. Shoba G, Joy D, Joseph T, Majeed M, Rajendran R, Srinivas PS. Influence of piperine on the pharmacokinetics of curcumin in animals and human volunteers. Planta Med. 1998 May;64(4):353-6. PMID 9619120.
  18. «Curcuma longa». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 29 d'avientu de 2013.
  19. Curcuma longa en PlantList
  • Handbuch der Naturfabstoffe, H. Schweppe, Verlag Nikol, 1993.

Enllaces esternos

editar