Bartgeier
| Bàrtgaijer | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bàrtgaijer (Gypaetus barbatus) | ||||||||
| Systematik | ||||||||
| ||||||||
| Wüsseschaftlige Name vo der Gattig | ||||||||
| Gypaetus | ||||||||
| Storr, 1784 | ||||||||
| Wüsseschaftlige Name vo der Art | ||||||||
| Gypaetus barbatus | ||||||||
| Linnaeus, 1758 |
| Dialäkt: Elsassisch-Mehlhüserisch |
frontàl Àssecht
Dr Bàrtgaijer (Gypaetus barbatus; alemannischi Näme) esch a Griffvogel üss d’r Unterfàmelia vu da Àltwaltgaijer (Aegipiinae). Ar beldet di einzig Àrt vun dr glichnàmige Gàttung (Gypaetus). Met ere Fattichspànnwitti vun bes züe 2,9 Meter zellt er züe dr greschte flugfähige Veegel vun dr Walt. Met 225 bes 250 Brüetbààr esch dr Bàrtgaijer ein vun dr saltenschte Griffveegel en Europa.
D’r Bàrtgaijer kännt ma o unterem Nàmma Làmmgaier, will ma em vorghàlta hàtt, dàss ar Làmm un Gams düat àgriffa. Ma nännt na o Knochabracher, will ar sech maichtens vo Knocha ärnärt, si schtarcka Schnàwel ärlàuibt em sa känna kràcha un wänn sa z’groos senn, lost’r sa vu hundert mäter owa –n-àwa käija uff a schtainiger Àbhàng.
D’r Bàrtgaier esch Kontràschtrich gfadert, met owadura gràuischwàrza Fadra un untadura met rosarota. Sina-n-aigaschàft esch dia berschta-n-àrtiga schwàrza Fadra wu-n-m baidsittig ewer d’r Schnawel hanga.
Ar briadelt sina 2 Aijer warend 52 bis 58, s'zwaita Bibbala schlupft ärscht 5 Tag nohnem äschta-n-üs un werd nia schtàrk genüag zum sech känna ärnähra, so dàss as bol amol igeht.
Si Lawesràuim befendet sech ewerhàlb vu d’r Baumgranza em hocha Geberg, drumm esch d'Freschisätzung en da Àlwa so güat glunga. Ma müas noch d'r züasätza dàss da Vogel vor 100 Johr üssgrotta worra-n-esch dur dàs àss ar, no gwessana Sààga, durgandig d'r Mänsch àgreffa hàtt.
Literatur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Robert Hofrichter: Die Rückkehr der Wildtiere – Wolf, Geier, Elch & Co. Leopold Stocker Verlag, Graz 2005. ISBN 3-7020-1059-9
- Benny Génsbol, Walther Thiede: Greifvögel – Alle europäischen Arten, Bestimmungsmerkmale, Flugbilder, Biologie, Verbreitung, Gefährdung, Bestandsentwicklung. BLV Verlag, München 2004. ISBN 3-405-16641-1
-
Gypaetus barbatus aureus -
Gypaetus barbatus hemachalanus
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Bàrtgaijer – Sammlig vo Multimediadateie