Jump to content

Vientiane

Tikang ha Wikipedia
Pha That Luang

An Vientiane (Frinanses: [vjɛ̃tjan]; kaluwás ha Iningles: /viˌɛntiˈɑːn/ vi-EN-ti-AHN,[1]; Lao: ວຽງຈັນ, Thai: เวียงจันทน์, ginluwás [wíəŋ tɕàn]) amo an pamunuan o ulohan ngan gidako-i nga syudad han Laos, ha pangpang han Salog Mekong haraní han katubtuban o linea ha Thailand. Nahimo nga pamunuan an Vientiane han 1573 tungod hin mga kahadlok hin Birmano nga pagsulong kundi ginkawatan ngan ginbungkag iní han mga Siames (Thai) dida han 1827.[2] An Vientiane amo an pamunuan hin pagdumarahan dida han pamuno han Franses ngan, tungod han pagdukwag han ekonomiya ha mga diri maiha nga panahanon, amo na yana an sentro han ekonomiya han Laos. An syudad mayda kamolupyohan nga 820,000 sumala han 2015 nga census.

Kilalado an Vientiane nga amo an balay han pinaka importante nga nasodnon nga monumento ha Laos: an That Luang, nga usá nga kilalado nga tigaman han Laos ngan usá nga hulagway hin Buddhismo ha Laos. Mabibilngan gihapon didâ in iba nga mga importante nga mga Buddhista nga templo ha Lao, sugad han Haw Phra Kaew, nga nagbalay anay han Esmeralda nga Buddha.

Nagtagbalay an syudad han ika-25 nga Southeast Asian Games han Disyembre 2009, nga nagsaurog hin 50 ka tuig han Southeast Asian Games.

An ngaran han syudad ginkuhà tikang han Pali, an pinulogan hin pansingba ha Theravada nga Buddhismo. Bisan man kun an orihinal nga kahulogan han nagarna han syudad "syudad hin sandalo nga kahoy", sugad hin pinakita ha mga kahadto nga Lao nga mga sinurat (nga ginsurat hin piktograma, diri sugad han moderno nga Lao nga ginsusurat hin ponetika), ha moderno nga Lao an kahulogan han ngaran Vientiane may pagkaruhaduha.

Damo nga mga Lao nga tawo nasiring nga an kahulogan han ngaran han syudad "syudad han bulan", samtang mayda liwat damo nga nasiring hin sakto nga an ngaran han syudad "syudad hin sandalo nga kahoy" tungod kay an mga pulong han "bulan" (ຈັນທຣ໌, tikang ha Sanskrit चन्द्र candra) ngan "sandalo" (ຈັນທນ໌, tikang han Sanskrit चन्दन candana) ginsusurat ngan ginluluwás hin parehos nga ຈັນ chan ha yana nga Lao. An kadam-an ngan makasaysayan nga kaagi ha Lao nasuporta hini , nga ginpamatod han mga ngaran han syudad ha Thai (เวียงจันทน์) ngan Khmer (វៀងចន្ទន៍) nga diin nga duhá nga ngaran nagpabilin han pagsurat ha etimolohiya nga nagpapakita han kahulogan nga "syudad hin sandalo nga kahoy".

An gin-Romanisar nga pagsurat nga Vientiane tikang ha Frinanses nga pagtikáng, ngan nagpapakita han kakurian han mga Franses hin pagluwás han nga tunog ha Lao nga pinulongan. Usá nga komun nga pagsurat ha Iningles amo an 'Viangchan',[3] o agsob man liwat 'Wiangchan'.

Mga pinambasaran

[igliwat | Igliwat an wikitext]
  1. Wells, John (3 April 2008). Longman Pronunciation Dictionary (3rd ed.). Pearson Longman. ISBN 978-1-4058-8118-0. https://archive.org/details/longmanpronuncia0000unse. 
  2. "Vientiane". Farlex Encyclopedia. Ginhipos tikang han orihinal han 2011-07-23. Ginkuhà 25 Nobyembre 2010.
  3. "Definition of 'Viangchan'". Collins English Dictionary. Glasgow: HarperCollins. Ginhipos tikang han orihinal han 11 Hunyo 2019. Ginkuhà 11 Hunyo 2019. Viangchan in British. (ˌwiːɛŋˌtæn). noun: another spelling of Vientiane