DeDe (no d' sinne)

DeDe (on pout dire Dedêye e walon), c' est ene forveyowe djin (persounaedje), do fime Modiene famile, djouwé pa Shelley Long.

Shelley Long, bråmint pus djonne ki l' persounaedje.

Dedêye est l' prumire feme da Djaiy. Al dilongue des rîlêyes, ele n' arive nén a s' afwaitî avou s'-t ancyin ome s' awè disvoircî, poy rimaryî avou ene djonne comere. Adon, elle est l' prumire inmeye da Gloriya. Tofer, Dedêye cherchêye des mizeres al côpe, adon Gloriya l' sipote "li Marcrale". Eto ele djowe avou les sintimints des djins, po lzî fé del poenne, ou po lzî scroter ene sacwè.

Dins l' fime, Dedêye aparexhe dedja å cmince, veyanmint k' ele fwait tote ene sinne å mariaedje da Djaiy et Gloriya. Après, tot fjhant les cwanses di s' voleur escuzer, ele les fwait assoti. Ele vént co, et rivni, et rvénrè-tu po dire al famile k' elle est ureuze, pask' elle a co trové on novea ome, et k' ele n' a pus d' hayîme po nouk. Mins on etind ki ses trofêyes ni sievnut k' a s' minti e leye minme et ås ôtes, ca elle est todi djalote do bouneur di tot l' monde.

Ele sicrît des letes et des emiles, po todi dire a tchaeke comint i lzî fårè viker, po lzî crever les ouys, djouwer l' victime, et sacraminter tot l' monde. Elle a eto prins l' abutude di dire k' ele vénrè lzî dire bondjoû, et d' si discomander al dierinne munute. Li dierin côp, elle aveut discomandé bén d' avance, mins nouk n' el a sepou, veyanmint k' si discomande esteut al difén d' ene lete, et ki nouk n' el a léjhou disk' å coron.

Elle a eto totès sôres di rmédes, onk pus boigne ki l' ôte. On côp, ele dit a ses ptitès-feyes d' eployî dji n' sai nén ké tizane come riméde po n' nén ratinde famile.

Cwand ele mourt, ele dimande k' on mete ses cindes å pî et al raecene d' on åbe divins on pot, et leyî l' pot a s'-t ancyin ome et a ses efants, por les djins s' ocuper todi d' "leye" minme après s' moirt (u purade les djinner minme après s' moirt).

Li dierin ome da Dedêye vént cfessî al famile ki Dedêye n' a måy ricnoxhou ses dfåtes, et n' jamwais dmander pårdon, mins ki tos les pots s' cassént so l' dos do pôve ome.