Guere d' Irak

Li guere d' Irak, c' est ene guere k' a oficîremint cmincî li 20 di maus' 2003, pa l' abrocaedje des Amerikins et leus Aloyîs (bråmint les Inglès) e l' Irak, adon moenné pa Saddam Housseyn.

Des sôdårds amerikins ki moussèt dins les måjhons po cweri les rezistants

Des moirts civils ("pietes dilérinnes")

Elle a staté li ....

Mwaissès piceures

Li cåze di ciste accion la, sorlon G.W. Bush, li prezidint des USA d' adon, c' esteut ki l' Irak aveut des åres di mierdistrujhaedje et des åres tchimikes.

Li guere classike d' abrocaedje n' a nén duré lonmint. Bagdet a toumé li ... Pu Saddam Housseyn a stî apicî da li ...

Mins après, totès sôres di tropes di rezistants, d' Irak et d' ådfoû (sovint rwaitîs come des combatants po Al Qayida) ont moenné ene gueriya disconte les Amerikins et l' årmêye oficire irakyinne ki s' bateut avoy zels.

Termetant, il askepia ene guere civile inte les Irakyins, aprume les Chiyites (sipotchîs do tins da Saddam) et les Sunites (ki cmandént l' payis davance).

E moes d' may 2008, on contéve dipus d' 4000 touwés dins les sôdårds amerikins, et des dijhinnes di meyes dins les Irakyins, sôdårds, rezistants et civils. Sins conter les pietes etrindjires (Inglès, Itålyins, combatants arabes d' El Qayida, eployîs des societés d' såvrité, evnd.)

Li guere d' Irak åreut costé å Stats Unis dipus d' 3000 miyårds di dolårs (disk' å moes d' avri 2008).

Li guere d' Irak a tî li prumire guere shuvowe des medias munute pa munute. Çoula a amoenné sacwants herlemes come li margougnaedje des prijhnîs del prijhon d' Aboughayib.

Les parfondès cåzes del guere d' Irak

• Li mwaistrijhaedje del petrole do payis.
• Li continouwaedje del Guere del Gofe , moennêye på pere Bush come prezidint, et k' on djheut ki n' aveut nén stî atchevêye, poy ki Saddam Housseyn esteut co la.
• L' aprepiaedje di l' Iran, avou kécfeye les pinses di l' ataker pus tård.

Li Beldjike et les ôtes payis d' Urope eyet l' guere d' Irak

Li Beldjike a todi stî disconte l' evoyaedje di tropes e l' Irak. E 2003, li govienmint da Guy Verhofstad, la k' c' esteut Louis Michel minisse des Afwaires etrindjires, a minme metou des xhames el voye des Amerikins cwand i volît trevåtchî l' Beldjike avou do materiel militaire da zels k' esteut e l' Almagne, et l' evoyî e l' Irak. Å livea uropeyin, i tnént avou les payis disconte del guere, come li France (dizo l' moennance da Jacques Chirac) eyet l' Almagne (da Stöber).

Årvierdimint, les Espagnols, les Itålyins, les Portuguès, les Polonès les Roumins et co ds ôtes, ont-st evoyî des sôdårds si bate avou ls Amerikins e l' Irak.

Alére

• L. Mahin "3.000 miyårds di dolårs pus tård…", Li Rantoele (gazete) l° 46, esté 2008.

Hårdêyes difoûtrinnes

(so l' Aberteke)

• Li guere des imådjes (da Lucyin Mahin, so l' impôrtance des tévés dins l' guere d' Irak e 2004)
• Noveles di l' Irak (da Pablo Sarachaga, so les soces di såvrité, loukeyes come des soces di merçunaires, et k' ont stî li deujhinme foice militaire diviè 2004)
• Vos dierinnès loukeures (Ene powezeye da Lucyin Mahin sol guere d' Irak, k' a eto parexhou dins Li Chwès)
• Aloumires sol guere d' Irak (Monolokes di 5 persounaedjes, tecse da Lucyin Mahin)