Lodewyk den Duuts
| 806- 876 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
 |
||||||
|
||||||
 |
||||||
|
||||||
|
Lodewyk den Duuts (806- 28 ogustus 876) was e klêenzeune van Karel de Grôotn en de derde zeune van keizer Lodewyk de Vroomn en Irmingard van Haspengouw.
Je was keunienk Lodewyk II, achter zyn voader Lodewyk I, mo je wordt Lodewyk den Duuts genoemd vor hem nie te verwarrn me zyn neve die ook Lodewyk II was in de tellienge van de keizers.
Zyn jounge joarn
[bewerkn | brontekst bewerken]Zyn jounge joarn brocht ’n gedêeltelyk deure an ’t hof van zyn grotvoader Karel de Grôotn, die vele in hem zag.
In 817, an zyn elf joar, wierd de Ordinatio Imperii (Ordenienge van ‘t Ryk) ipgesteld, vo d’ipvolgienge van zyn voader Lodewyk de Vroomn te reegeln. D’r wierd overêen gekommn da den oudstn, Lotharius I, de keizerstitel met Italië en ’t ippergezag krêeg, Pepeyn Aquitanië en Lodewyk Beiern. Lodewyk krêegt dus Beiern en ’t gebied d’r round in 817, mo je begost mor in 825 te regeern.
In 827 ist ‘n getrouwd met Emma of Hemma, de dochter van Welf, de groaf van Altorf, en Heilwig van Saksn. Emma was de joungere zuster van keizerinne Judith van Beiern (de twidde vrouwe van Lodewyk de Vroomn en moeder van Karel de Kletsn).
Vrouwe en jounges
[bewerkn | brontekst bewerken]Lodewyk en Emma haan zeevn jounges:
- Hildegard (828-856)
- Karloman van Beiern (829-880)
- Irmengard († 866)
- Gisela
- Lodewyk de Joungn (830-882)
- Bertha († 877)
- Karel den Dikkn (839-888)
De burgeroorloogn
[bewerkn | brontekst bewerken]
De probleemn woarn begost achter da Lodewyk de Vroomn in 823 nog ’n achterkommertje (Karel), krêeg me zyn twidde vrouwe. Ounder heur druk krêeg Karel in 829, ip de ryksdag van Worms, an zyn zes joar ook zyn keunienkryk: Alemannië (Elzas, Zwaabn en Bourgondië). Van 830 wast er constant boel tusschn de broers en under voader.
In den êestn oorloge steunde Lodewyk nog zyn voader, mor in de twiddn kostn zyn oudere broers Lotharius I en Pepeyn van Aquitanië hem overtuugn van Alemannië mee binn te valln. Loater sloot Lodewyk den Duuts were vrede me zyn voader en de broers geraktn in oorlooge teegn makoar.
In 833 stoundn Lodewyk de Vroomn en zyn zeuns, by Colmar in den Elzas, met under legers teegnover makoar. E grôot dêel van voaders troepn liepn over no de broers en de keizer most ipgeevn. Lotharius zette zyn voader of in Compiège, zetteg hem gevangn in Aken en pakte de keizerlyke macht over. Zyn broers wierdn zelfstandige keuniengn. Lodewyk den Duuts hielp zyn voader were ip den trôon.
Achter den dôod van Pepeyn van Aquitanië in 838 kwamt er e nieuwe erfregelienge.
De derdn oorloge begost in 839, achter da Lodewyk de Vroomn, were ounder invloed van Judith, e stik land van Lodewyk den Duuts an Karel gaf. Lodewyk de Vroomn en Judith probeerdn were in de gunste te komn van Lotharius en ze begostn me besprekiengn, vo ’t ryk loater in twi grôte stikkn te verdêeln tusschn Lotharius en Karel. Lodewyk den Duuts zoudt ollêne ’t klêen gebied Beiern krygn. Mo nog binst de besprekiengn kwam Lodewyk de Vroomn ziek en in 840 ist ’n gestorvn.
Lotharius wilde nu hêel ’t ryk vor hem en je begost plann te moakn vo Lodewyk den Duuts an te valln. Mo Karel slôot e verbound me Lodewyk en in juni 841 versloegn ze Lotharius in Fontenoy-en-Puisaye (25 juni 841).
Lodewyk den Duuts kost achter de slag zyn gebied uutbreidn me Saksn, Ôost-Frankn, Alamannië en Thuringen. Lotharius blêef lastig doen deur de Saksn in ipstand te doen kommn teegn Lodewyk den Duuts en steun te zoekn by de Vikings, woadeure da Karel in moeilykheedn kwam.
Doarom kwoamn Karel en Lodewyk in 842 tegoare in Straatsburg, woa dan z’under me makoar verboundn teegn Lotharius in den Eed van Straatsburg (14 febr. 842), woadeure da Lotharius verplicht wierd van t’ounderhandeln. ’t Gevolg was ‘t Verdrag van Verdun in 843.
Achter 't Verdrag van Verdun
[bewerkn | brontekst bewerken]’t Ryk wierd verdêeld in drie stikkn:
- Lotharius I krêeg Middn-Francië. J’hield zyn titel van keizer, mo zounder ’t gezag over zyn broers.
- Karel de Kletsn krêeg West-Francië (loater Frankryk)
- Lodewyk den Duuts krêeg Oost-Francië (loater Duutsland)
In 855 stierf Lotharius I en Middn-Francië wierd by 't Verdrag van Prüm verdêeld ounder zyn drie zeuns: keizer Lodewyk II, Lotharius II en Karel van Provence.
In 869 stierf Lotharius II en Lodewyk den Duuts sloot me Karel de Kletsn ‘t Verdrag van Meerssen (8 aug. 870), woaby dan ze de gebiedn van Lotharius verdêeldn.
In 875 stierf keizer Lodewyk II en Karel de Kletsn liet hem in Rome tout keizer krôonn (25 dec. 875) en je kwam keunienk van Italië (31 jan. 876).
Lodewyk den Duuts is nog e gevecht begost teegn Karel de Kletsn, mo j’is ol gesneuveld by ’t begun van de veldtocht. J’is begroavn in d’abdye van Lorsch.
Oost-Francië wierd verdêeld ounder zyn drie zeuns:
- Karloman van Beiern krêeg Beiern
- Lodewyk de Joungn krêeg Saksn
- Karel den Dikkn krêeg Zwaabn (Alemannië).
 |
 |
 Lodewyk den Duuts in 876 |
|
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Lodewyk den Duuts van Wikimedia Commons. |