Hydrosfeer

De bewegienge van woater round, over en deur d' Eirde is gekend as de woatercyclus.

Een hydrosfeer (van 't Grieks ὕδωρ - hydor, "woater" en σφαῖρα - sphaira, "sfeer") in physische eirdrykskunde beschryft de combinèrde massa woater da gevoundn wordt up (bvb. zêe, rivier), ounder (bvb. groundwoater) en boovn (bvb. wolkn, reegn) 't uppervlak van d' eirde.

De totoale massa van de hydrosfeer is omtrent 1,4 × 10¹⁸ ton, of omtrent 0,023% van d' eirde zyn totoale massa woavan dat omtrent 20 × 10¹² ton in den atmosfeer zit. 71% van d' eirde zyn uppervlak, of 361 miljoen km², is bedekt mè woater woavan da 't grotste dêel oceoan is.

Andere hydrosfeern

Europa gezien van de Galileosateliete

't Er wor gepeisd dat Europa, de moane van Jupiter, een hydrosfeer van omtrent 100 km hèt ounder d' yslage an 't uppervlak. Da zou verôorzakt zyn deur Jupiter zyn getydnkrachtn die 't inwendige van Europa upwarmn.

Verder wordt er ook gepeisd dan Jupiter zyn moann Ganymedes en Callisto en Saturnus zyn moane Enceladus ook een oceoane ounder under yslage hèn, olhoewel da 't ys in die gevolln dikker is dan van Europa.

De Cassini-Huygensmissie hè gevoundn da Titan meugeliks ook een oundergroundsn oceoan van woater en ammoniak hèt, en verder is der een hydrologische cyclus an 't uppervlak en in den atmosfeer die gebasèrd is up koolwoaterstoffn.

Woatercyclus

D' energie van de zunne verôorzakt verdampienge van natte uppervlaktn gelik oceoann, riviern, meern, de ground en de bloarn van plantn. Woaterdamp wordt verder nog vrygemakt deur transpiroasje van bêestn en plantn. De woaterdamp vormt ton wolkn, die loater uutvolln as reegn, hoagel of snêeuw. Da woater loopt ton of in riviern, of verdwynt in de ground, woardat het as groundwoater vor een lank ende kan verbluuvn.