beva
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]be-va
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]BEVA b ПРСda [bive] shaklida keltirilib, 'xotini vafot etgan er' maʼnosini, [bive-zän] shaklida keltirilib, 'eri vafot etgan xotin' maʼnosini anglatishi aytilgan (84). ТжРСda beva, bevazan shakllarida keltirilib, 'eri vafot etgan xotin' maʼnosini anglatishi aytilgan (56). OʻTILda fakat beva shaklida keltirilib, 'eri yoki xotini oʻlgan’, 'tul' maʼnosini anglatishi aytilgan (93). Koʻrinadiki, forscha bive sifati tarkibidagi e(ye) tovushi tojik tshshda a tovushiga admashtirilgan, oʻzbek tiliga tojik tilidagi shakli olingan. Oʻzbek tilida bu ot odatda 'eri Ulgan xotin' maʼnosini anglatish uchun ishlatiladi. Bu ot bilan oʻzbek tilida beva-bechora juft oti tuzilgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
\f. — eri oʻlgan yoki taloq qilingan xotin
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Eri yoki xotini oʻlgan va boshqa turmush qilmagan; tul.◆ Beva chol. Beva xotin. Nomardning xotini boʻlguncha, mard-ning bevasi boʻlgan yaxshi. Maqol. n◆ Domla bundan uch yil burun beva qolib, unga goh singlisi, goh uzatgan qizi qarab yurar edi. A. Qahhor, Toʻyda aza.◆ Balki qarshingizda kelgandir muniye, Beva kelinchakning yeoʻnik ruxsori. A. Oripov.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БЕВА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]beva