Kontent qismiga oʻtish

Foydalanuvchi:Diloromkhan/Natalya Lengauer

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Diloromkhan/Natalya Lengauer
Tavalludi 20-avgust 1908-yil
Vafoti 10-fevral 1997-yil
Kiyev, Ukraina
Fuqaroligi Rossiya imperiyasining bayrogʻi Rossiya imperiyasi SSSR bayrogʻi SSSR Ukraina bayrogʻi Ukraina
Kasbi vrach
Unvoni

Natalya Andreyevna Lengauer (1908—1997) — Sovet tibbiyot xodimi, tez tibbiy yordam shifokori, Sotsialistik Mehnat Qahramoni (1969).

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Natalya Andreyevna 1908-yil 20-avgustda Rossiya imperiyasining Kefalovka qishlog'ida, hozirgi Ukrainaning Kirovograd viloyati, Dolinskaya shahrida temir yo'l muhandisi oilasida tavallud topgan. Otasi — Andrey Ksaverevich Lengauer, Yekaterina II ning taklifiga binoan o'sha paytdagi Rossiya imperiyasiga kelgan nemis mustamlakachilarining avlodi. Onasi — Olga Markovna Lengauer (qizlik familiyasi Chestaxovskaya), rassom Grigoriy Nikolayevich Chestaxovskiyning nabirasi, Taras Grigoryevich Shevchenkoning yaqin do'sti.

Natalya Odessadagi yetti yillik maktabni tugatgach, 1924-yildan Jmerinka stansiyasida texnik laborant bo'lib faoliyat olib borgan. 1927-yilda Kiyev tibbiyot kollejiga o'qishga kirgan. Keyin Kiyev tibbiyot institutining stomatologiya fakultetida o'qishni davom ettirga va uni 1934-yilda tamomlagan.

Natalya Lengauer 1946-yilda evakuatsiyadan qaytib, Kiyev tez tibbiy yordam stansiyasiga kelgan. 1948-yilda stansiyaning bosh vrachi bo'lgan va bu lavozimda 1975-yilgacha ishlagan. 1975-yildan 1988-yilgacha — katta shifokor lavozimida faoliyat olib borgan.

50-yillarda tez tibbiy yordam stansiyasini kengaytirish boshlangan. Levoberejye va markazdan uzoqda joylashgan boshqa hududlarda vagonlarni chaqiruv joyiga tez yetkazib berish hamda o‘lim darajasini kamaytirish imkonini beruvchi podstansiyalar yaratilgan.

Natalya Andreyevna ixtisoslashtirilgan shoshilinch tibbiy yordam brigadalarini tuzishda ishtirok etgan (stansiyada ixtisoslashtirilgan guruhlar biroz ertaroq paydo bo'lgan: 1932-yilda — akusher, 1934-yilda — bolalar shifokori) — psixiatrik, nevrologik, toksikologik, shokga qarshi, bolalar intensiv terapiyasi. Ehtimol, Lengauerning eng katta yutug'i SSSRda yaratilgan birinchi ixtisoslashgan tromboembolik guruh bo'lib, bu guruh yurak xuruji bilan og'rigan bemorlarga yordam ko'rsatadi. Shu sababli bu kasallikdan o'lim darajasini sezilarli darajada kamaydi. Yurak xurujiga qarshi guruhlar soni doimiy ravishda oshib borgan. Tez orada 24 soatlik shoshilinch diagnostika laboratoriyasi ishi bilan shoshilinch kardiologiya markazi tashkil etilgan. Aynan shu yerda, SSSRda birinchi marta EKG uzatish joriy etilgan. Yangilikning dolzarbligi shundaki, o'sha yillarda Kiyev kasalxonalarida o'tkir miokard infarki bo'lgan bemorlarga yordam beradigan ixtisoslashtirilgan bo'limlar yo'q edi. Shu sababli, kardiologiya klinikasi muammoning asosiy qismini o'z zimmasiga olgan va aytish kerakki, bu vazifani muvaffaqiyatli bajarib, miyokard infarkidan vafot etishni sezilarli darajada kamaytirgan.

N. A. Lengauer boshchiligida stansiya nafaqat Kiyevda, balki SSSRda ham ilg'or tibbiy muassasaga aylandi. Odamlar bu yerga Ukraina, Ittifoq va boshqa mamlakatlarning ko‘plab shaharlaridan o‘qish va o‘rganish uchun keldi. 1960-yildan Kiyev tez tibbiy yordam stansiyasi Respublika, 1966-yildan esa Butunittifoq malaka oshirish maktabiga aylandi[1]. 1965-yilda[2][3] stansiya JSST seminarlari uchun bazaga aylandi. 1968-yilda bu yerda shoshilinch tibbiy yordam bo'yicha 4-xalqaro kongress bo'lib o'tdi. Xuddi shu yillarda JSST Bosh kotibi muassasaga tashrif buyurdi.

Natalya Lengauer 1997-yil 10-fevralda 89 yoshida vafot etdi va Kiyevda Lukyanovskiy qabristoniga dafn qilindi.

Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xotirasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2001-yilda Natalya Lengauer ishlagan tez tibbiy yordam binosiga yodgorlik lavhasi o'rnatildi.

N. A. Lengauerning Oltin yulduzi, shuningdek, ayrim shaxsiy buyumlari Kiyev tez tibbiy yordam stansiyasi muzeyida saqlanadi[3].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

[[Turkum:Lenin ordeni sohiblari]] [[Turkum:Sotsialistik Mehnat Qahramonlari]] [[Turkum:Kiyevda vafot etganlar]] [[Turkum:1997-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:10-fevralda vafot etganlar]] [[Turkum:1908-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:20-avgustda tugʻilganlar]]