Печори
Печори | |
|---|---|
| шаҳар | |
 | |
.png) Герб | |
| 57°49′0″Н 27°36′0″Э / 57.81667°Н 27.60000°Э | |
| Мамлакат | Россия |
| Майдон | 2,055 км2 (793 кв ми) |
| Миллий таркиб | руслар, украинлар, белоруслар |
| Почта индекс(лар)и | 181500, 181502 |
|
| |
.svg)
Печори (русча: Печоры) (1920-йилгача – Печерй ; 1920-1945 йилларда – Пецери (эстонча: ПецериПецери[2])) – Россиянинг Псков вилоятидаги шаҳар. Печора туманининг маъмурий маркази ва Печора шаҳар посёлкаси. Печорй-Псковскиэ темир йўл станциясидан 3 км узоқликда жойлашган. Калининград вилоятидан ташқари Россиянинг энг ғарбий шаҳри. Шаҳарнинг асосий диққатга сазовор жойи ХВ асрда ташкил этилган Псков-Печора Муқаддас Дормитион монастири ҳисобланади.
Географияси
[edit | edit source]Псков вилояти ва Печора туманининг ғарбий чеккасида, Россия-Эстония чегарасига яқин жойлашган ("Шумилкино" ва "Куничина Гора" чегара ўтиш жойлари). Вилоят марказидан масофа 53 км. Шаҳар ичидан кичик дарё Пачковка (шарқий ва шимолий қисмлари бўйлаб) оқади.
Тарихи
[edit | edit source]„Печори“ номи қадимги рус тилидан келиб чиққан. „печерй“ (ғорлар), очилиш санаси монастир йилномасида 1392-йил деб белгиланган. Печорй турар-жойининг асоси 1472-йилга тўғри келади . Хроникаларга кўра, бу воқеа католик немислари томонидан „Псковдан ташкил этилган православ черкови“ мағлубиятидан кейин 1472-йилда Дорпатдан (Тарту) қочиб кетган православ руҳонийси Иван (монастир Юнус) фаолияти билан боғлиқ. Псков-Печерск Муқаддас-Устун монастирига асос солган; аҳоли пункти ушбу монастирда турар-жой сифатида ривожланган. 1473-йилда бу монастирнинг дастлаб ғор орқали кесиб ўтган Ассамблея черкови муқаддас қилинган . ХВИ-ХВИИИ аср бошларида Печори Россия давлатининг ғарбий чегараларида муҳим стратегик нуқта эди. 16-асрнинг бошларида монастир Ливония католик рицарлари томонидан вайрон қилинган, аммо тез орада қайта қурилган. У Аббот Корнелий даврида айниқса кучли ва бой бўлди (у монастирни 1529-йилдан 1570-йилгача бошқарган). 1565-йилда монастир 9 та қўриқчи минораси ва учта дарвозаси бўлган деворлар билан ўралган эди (кейинчалик у Печора қал’аси деб номланди) ва ичида тош Аннунcиатион черкови ва шлюз Азиз Николай черкови қурилган. Айнан шу ерда (агар Корнилийнинг ўзи бўлмаса, унинг бевосита раҳбарлиги остида) йилномалар тўплами – Учинчи Псков йилномаси тузилган. Худди шу 1565 йилда подшоҳ Иван Қрозний Россия давлатини опричнина ва земшчинага бўлганида, шаҳар иккинчисига кирди.
1581-1582-йилларда Печора қал’аси Полша қироли Стефан Баторй қўшинлари, 1611-1616-йилларда – Полша қўшинлари Ян Чодкевич ва Швеция қўшинлари Густав Иккинчи Адолф, Шимолий уруш пайтида 1117-1710-йиллардаги қамалга дош берди. 1701-1703-йилларда Чарлз ХИИ швед қўшинларининг қамал қилиниши . Эмпресс Кетрин Иккинчининг 7-сонли шахсий фармони билан йилда Печори худди шу фармон билан ташкил этилган Печора туманининг марказига айланган шаҳар мақомини олди .
Таълими
[edit | edit source]Печорида 3 та ўрта мактаб бор: Печора гимназияси (1944-йилда ташкил этилган, 700 ўқувчи), Печора лингвистик гимназияси (1919-йилда ташкил этилган, 182 ўқувчи) ва 3-сонли мактаб (1946-йилда ташкил этилган, 484 ўқувчи). Шунингдек, Печора туманидаги болалар ва ўсмирлар спорт мактаби, Печора мактаб-интернати, Болалар ижод уйи, болалар санъат мактаби ва 4 та болалар боғчаси.
Соғлиқни сақлаш Шаҳарда 117 ўринли Печора марказий туман касалхонаси (CРҲ) мавжуд (шу жумладан 94 24 соатлик стационар муассаса). Туман марказий касалхонасида сменада 250 киши қабул қилинадиган поликлиника мавжуд. 26 нафар шифокор, 90 нафар ўрта тиббиёт ходими. Дорихона муассасалари (дорихоналар, дорихона пунктлари ва киосклар) – 7 та.
Маданияти
[edit | edit source]Шаҳарда Печора маданият маркази, Печора марказий туман кутубхонаси (1944-йилда ташкил этилган) ва туман болалар кутубхонаси, шунингдек, болалар санъат мактаби бор. 2009-йилда шаҳар кутубхоналарида 24 нафар ходим ишлаган. Печора шаҳри тарихи музейи 1949-йилда ташкил этилган ва ҳозирда „Изборск“ давлат тарихий-архитектура ва табиий ландшафт музей-қўриқхонасининг бўлими ҳисобланади.== ==
Дини
[edit | edit source]Шаҳарда Псков-Печерский Муқаддас Дормитион монастири, шунингдек, қуйидаги православ черковлари жойлашган: Майский қишлоғидаги туғилиш черкови Себасте қирқ шаҳидлари ибодатхонаси (1817 ; қўнғироқ минораси 1860) Буюк шаҳид Барбара ибодатхонаси (Сето) Шаҳарда Авлиё Пётрнинг Лютеран черкови ҳам мавжуд (1923-1926-йилларда А. А. Подчекаэв лойиҳаси бўйича қурилган, 1926-йил 19-сентябрда муқаддас қилинган). Иккинчи Жаҳон урушидан кейин 25 йил давомида у РСФСРнинг Европа ҳудудида ягона фаолият кўрсатаётган Эвангелист-лютеран черкови бўлиб қолди.
Манбалар
[edit | edit source]- ↑ „Карта Эстонской ССР 1940 года“. 2020-йил 11-ноябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2017-йил 13-май.
- ↑ „Архивированная копия“. 2021-йил 8-октябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2021-йил 8-октябр.
