Kontent qismiga oʻtish

Gene Kelly

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Gene Kelly
Tavalludi
Eugene Curran Kelly

1912-yil 23-avgust
Pittsburgh, Pennsylvania, AQSh]
Vafoti 1996-yil 2-fevral
Beverly Hills, California, AQSh
Fuqaroligi  AQSh [1]
Kasbi
  • Raqqos
  • qo'shiqchi
  • aktyor
  • rejissyor
  • xoreograf
  • komediyachi
Faoliyat yillari 1938-1996
Partiyasi Demokratik partiya
Turmush oʻrtogʻi

Betsy Blair(turm.1941 ajr.1957)
Jeanne Coyne(turm.1960 1973-yil vafot etgan)

Patricia Ward turm. (1990)
Bolalari 3
Otasi James Patrick Kelly
Onasi Harriet Catherine Curran

Eugene Curran Kelly (talaffuzi: Yudjin Karren Kelli; 1912-yil 23-avgust — 1996-yil 2-fevral) amerikalik aktyor, raqqos, qoʻshiqchi, kinorejissyor va xoreograf edi. U oʻzining baquvvat va sportchi raqs uslubi, chiroyli koʻrinishi va ekranda oʻynagan yoqimli qahramonlari bilan mashhur. U 1940- va 1950-yillarning eng mashhur musiqiy filmlaridan biri boʻlgan „Stenli Donen“da rol oʻynagan, xoreografiya va rejissyorlik qilgan.

Kellyning „An American in Paris“ (1951) filmidagi roli eng yaxshi film uchun Akademiya mukofotiga sazovor boʻlgan, Donen bilan birga rejissyorlik va xoreografiya qilgan „Singinʼ in the Rain“ (1952) va oʻsha davrdagi boshqa musiqiy filmlari bilan mashhur. „Cover Girl“ (1944) va „Anchors Aweigh“ (1945) filmidagi rollari uchun u „Eng yaxshi aktyor“ nominatsiyasida Akademiya mukofotiga nomzod boʻlgan. U Donen bilan birgalikda rejissyorlik qilgan „On the Town“ (1949) filmi uning rejissyorlik debyuti boʻldi. Keyinchalik, 1950-yillarda, myuzikllarning mashhurligi pasayganida, u Donen bilan birga rejissyorlik qilgan soʻnggi filmi boʻlgan „Brigadoon“ (1954) va „Itʼs Fair Weather“ (1955) filmlarida rol oʻynadi. Uning yakkaxon rejissyorlik debyuti „Invitation to the Dance“ (1956) boʻlib, MGMning soʻnggi musiqiy filmlaridan biri boʻlgan va tijorat muvaffaqiyatiga erishmagan.

Kelly filmdagi debyutini Judy Garland bilan „For Me and My Gal“ (1942) filmida qilgan, u bilan birga „The Pirate“ (1948) va „Summer Stock“ (1950) filmlarida ham suratga tushgan. Shuningdek, u „Black Hand“ (1950) va „Inherit the Wind“ (1960) dramalarida ham rol oʻynagan, buning uchun u tanqidiy maqtovlarga sazovor boʻlgan[2].

Kelly 1960-yillarda rejissyor boʻlib ishlagan, jumladan „A Guide for the Married Man“ (1967) va "Hello, Dolly!" (1969) kabi filmlari bilan eng yaxshi film uchun Oskar nominatsiyasini oldi[3][4][5][6][7]. U „Ziegfeld Follies“ (1946) filmida boshlovchilik qildi va rol oʻynadi. Kelly bundan tashqari „Thatʼs Entertainment!“ (1974), „Thatʼs Entertainment, Part II“ (1976), „Thatʼs Dancing!“ (1985) va „Thatʼs Entertainment, Part III“ (1994) filmlarini suratga olgan.

Uning koʻplab yangiliklari Gollivud myuziklini oʻzgartirdi va u deyarli yakkaxon balet shaklini kino tomoshabinlari uchun tijorat nuqtai nazaridan maqbul qilib qoʻygan[8][9]. Kelly 1952-yili faoliyati yutuqlari uchun Akademiya Faxriy mukofotini oldi; Oʻsha yili "Parijdagi amerikalik" filmi oltita Akademiya mukofotini qoʻlga kiritdi, jumladan, eng yaxshi film. Keyinchalik u Kennedi markazining faxriy mukofotlarida (1982) va Ekran aktyorlari gildiyasi va Amerika kino institutidan umrbod muvaffaqiyat mukofotlarini oldi. 1999-yilda Amerika Kino Instituti uni Klassik Gollivud kinosining 15-eng buyuk erkak ekran afsonasi sifatida ham tanladi.

Yoshligi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kelly Pitsburgning Sharqiy Ozodlik mahallasida tugʻilgan. U fonograf sotuvchisi James Patrick Joseph Kelly va uning rafiqasi Harriet Catherine Curranning uchinchi oʻgʻli edi[10]. Uning otasi Kanadaning Ontario shtatidagi Peterboro shahrida irlandiyalik kanadalik oilada tugʻilgan. Uning onasi tomonidan bobosi Derry (Irlandiya) dan muhojir boʻlgan va buvisi nemis ajdodlaridan edi[11]. U sakkiz yoshida Kellyning onasi uni va uning akasi Jeymsni raqs darslariga yozdirdi. Kellyning eslashicha, ular ikkalasi ham isyon koʻtarishdi: „Bizga unchalik yoqmasdi va bizni opa-singillar deb atagan mahalla bolalari bilan mushtlashishda qatnashardik… 15 yoshimgacha boshqa raqsga tushmadim“ Bir vaqtlar uning bolalik orzusi tugʻilib oʻsgan Pitsburg Pirates jamoasida shortstop oʻynash edi[12][13].

U raqsga tushishga qaror qilganida, mohir sportchi edi. Kelly Pitsburgning Morningsayd mahallasidagi Sent-Rafael boshlang‘ich maktabida o‘qigan va 16 yoshida Peabodi o‘rta maktabini tamomlagan[14]. U Pensilvaniya shtati kollejiga jurnalistika fakultetiga oʻqishga kirdi, lekin 1929-yildagi halokatdan soʻng u maktabni tashlab, oilasiga moddiy yordam berish maqsadida ish topdi. U mahalliy isteʼdodlar tanlovlarida pul mukofoti olish uchun ukasi Fred bilan raqs tartiblarini yaratdi. Ular mahalliy tungi klublarda ham chiqish qilishdi[12].

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1940-yillarning oʻrtalaridan 1950-yillarning boshlarigacha Blair va u Beverli-Xillzdagi uylarida haftalik ziyofatlar uyushtirdilar va ular koʻpincha „Oʻyin“ deb nomlanuvchi charadesning kuchli raqobatbardosh va jismoniy versiyasini ijro etishdi[15].

Uning hujjatlari Xovard Gotlib Arxiv tadqiqot markazida joylashgan Boston universiteti.

Kelly umrining oxirlarida Irlandiya fuqaroligini chet elda tugʻilish boʻyicha Irlandiya fuqaroligiga ega boʻldi. Ariza uning nomidan rafiqasi Patrisiya Uord Kelly tomonidan boshlangan[16].

1983-yil 22-dekabrda aktyorning Beverli-Xillzdagi uyi yonib ketdi[17]. Rojdestvo daraxti simlarining notoʻgʻriligi ayblangan. Yongʻindan hech kim jiddiy jarohat olmadi faqat Kellyning qoʻli kuydi.

Filmografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sana Spektakl Rol Teatr
1938-1939 Leave It to Me! Secretary to Mr. Goodhue

Chorus

Imperial teatri, Brodvey
1939 One for the Money Ensemble But teatri, Brodvey
1939-1940 The Time of Your Life Performer — Harry

Choreographer

1940-1941 Pal Joey Performer — Joey Evans Ethel Barrimor teatri, Brodvey



Sent-Jeyms teatri, Brodvey
1941-1942 Best Foot Forward Choreography Ethel Barrimor teatri, Brodvey
1958-1960 Flower Drum Song Director Sent-Jeyms teatri, Brodvey
1974 Take Me Along Performer — Sid Davis Muny, mintaqaviy [18]
1979 Coquelico Producer 22 qadam, Nyu-York
1985-1986 Singinʼ in the Rain Original film choreography Gershvin teatri, Brodvey

Televizion

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yil Sarlavha Rol
1957 Schlitz Playhouse Tom T. Triplet
1958 Omnibus Oʻzi
1962-1963 Going My Way Father Chuck OʻMalley
1965 Gene Kelly: New York, New York Oʻzi
1965 The Julie Andrews Show Oʻzi
1967 Jack and the Beanstalk Jeremy Keen, Proprietor (Peddler)
1971 The Funny Side Oʻzi
1973 Magnavox Presents Frank Sinatra Oʻzi
1978 Gene Kelly: An American in Pasadena Oʻzi
1979 The Mary Tyler Moore Hour Oʻzi
1980 The Muppet Show Oʻzi
1984 The Love Boat Charles Dane
1985 North and South Senator Charles Edwards
1986 Sins Eric Hovland
2007 Family Guy Oʻzi (Road to Rupert)

Radio

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yil Dastur Epizod Manbalar
1943 Suspense Mystery Radio Play Thieves Fall Out [19]
1946 Hollywood Players The Glass Key
1949 Suspense Mystery Radio Play To Find Help [20]

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ RTÉ Publishing. „Gene Kelly was proud of Irish roots – RTÉ Ten“. RTÉ.ie. 2014-yil 29-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 27-oktyabr.
  2. ↑ DiLeo, John. 100 Great Film Performances You Should Remember, But Probably Don't. Limelight Editions, 2002 — 225-bet. ISBN 978-0-87910-972-1. 
  3. ↑ „100 Greatest Film Musicals“. Qaraldi: 2016-yil 8-aprel.
  4. ↑ „The Best Movie Musicals of All Time“. 2016-yil 21-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 8-aprel.
  5. ↑ „The Top 100 Greatest Movie Musicals of All Time“. 2016-yil 6-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 8-aprel.
  6. ↑ „The 42nd Academy Awards (1970) Nominees and Winners“. oscars.org. Qaraldi: 2016-yil 8-aprel.
  7. ↑ „Hello, Dolly!“. The New York Times. Qaraldi: 2016-yil 8-aprel.
  8. ↑ Billman, Larry. Film Choreographers and Dance Directors. North Carolina: McFarland and Company, 1997 — 374–376-bet. ISBN 0-89950-868-5. 
  9. ↑ Mitoma, Judy. Envisioning Dance on Film and Video (en). Routledge, 2013-10-18 — 71-77-bet. ISBN 978-1-135-37644-4. 
  10. ↑ „Heritage Gazette Vol.12 no.1: Entertainment and Recreation (May 2007)“. content.yudu.com. Qaraldi: 2014-yil 27-oktyabr.
  11. ↑ Hirschhorn, C.. Gene Kelly: A Biography. Regnery, 1975. ISBN 9780809282609. Qaraldi: 2014-yil 27-oktyabr. 
  12. ↑ 12,0 12,1 Thomas, Tony. The Films of Gene Kelly – Song and Dance Man. New York, NY: Carol Publishing Group, 1991. ISBN 0-8065-0543-5. 
  13. ↑ „On Stage: Kate Hepburn, Richard Rauh and old Nixon“. old.post-gazette.com. 2014-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-oktyabr.
  14. ↑ „St Raphael Elementary School“. straphaelelementaryschool.net. 2014-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 27-oktyabr.
  15. ↑ Blair, Betsy. The Memory of All That. London: Elliott & Thompson, 2004. ISBN 1-904027-30-X. 
  16. ↑ Kelly, Patricia Ward. „My Genealogy“. The Irish Independent (2013-yil 21-aprel). Qaraldi: 2016-yil 2-fevral.
  17. ↑ „Oscar-winning actor Gene Kelly's mansion was destroyed early Thursday“. United Press International (1983-yil 22-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 28-dekabr.
  18. ↑ Warga, Wayne.
  19. ↑ Blackstone Audio „Suspense“ vol. 2 issued 2015
  20. ↑ „Suspense — To Find Help“ Escape and Suspense. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Gene_Kelly&oldid=3798465" dan olindi