Dakka
Bangladeş däwläteneñ başqalası
Dakka
(бенг. ঢাকা)
|
Dakka yäki Dhaka (бенг. ঢাকা) - Bangladeş däwläteneñ başqalası häm iñ zur şähäre.
Gang yılğası deltasında, Burigang yılğası yarında urnaşa.
1608-1717 yıllarda - Bengaliä başqalası.
1971 yıldan - Bangladeş başqalası.
Xalıq sanı - 9 724 976 keşe (2005), şähär yanı belän - 16,6 mln. keşe (2008).
Gang häm Brahmaputra yılğaları zur portı häm turizm üzäge.
Tarix
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Buddist, hinduist däwläte eçendä
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]VII ğasırda nigezlängän. 9 ğasırğa qädär Kamarupa buddist patşalağına kergän.
9 ğasırda Sena hinduist dinastiäsenä astına eläkkän.
Soltanat çorı
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1206—1526 yıllarda Deli soltanatı waqıtında törki häm puştun xäkimnäre belän idärä itelgän.
Böyek Mogol İmperiäse çorı
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1608 yılda Böyek Mogol İmperiäsenä kergän.
Mogol İmperiäsendä Bengaliä başqalası itep iğlan itelgän. Subadar İslam xan - şähärneñ berençe xäkime.
Britaniä xäkimiäte astında
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1765 yıldan Britan Ost-İnd kompaniäse yoğıntısı astına eläkkän.
1793 yıda şähär Britaniä tulı xäkimiäte astında eläkkän.
Bengaliäne bülenüdän soñ Könmığış Bengaliä başqalası.
1911 yılda Bengaliä yañadan berläşterelä.
Paqstan eçendä
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1947 yılda Britan İndiä bülengännän soñ Dakka - Könçığış Paqstan başqalası. Hindi keşeläre İndiägä qaçqan, möselmannar kilgännär.
Urdu tele - berdäm ber däwlät tele bularaq iğlan itelgännän soñ rizasızlıqlar başlana.
1970 yılda häläkätle tsiklon zur zıyan kiterä.
Bäysez Bangladeş başqalası
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1971 yılda häläkättän soñ häm zur rizasızlıqlar näticäsendä cirle millätçe Mucibur Raxman Bangladeş bäysezlegen iğlan itä.
Paqstan üz ciren kire qaytarırğa tırışqan läkin İndiägä qarşı suğışında ciñelä häm Bangladeş Paqstannan ayırıla.
İndiä-Paqstan suğışı näticäsendä Bangladeş üz bäysezlegenä ireşä.
Dakka - bäysez däwlätneñ başqalası buldı.
Şähär klimatı
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Dakka klimatı | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kürsätkeç | Ği | Fev | Mar | Apr | May | İün | İül | Avg | Sen | Okt | Noya | Dek | Yıl |
Absolüt maksimum, °C | 29 | 33 | 38 | 38 | 38 | 39 | 37 | 37 | 35 | 34 | 32 | 30 | 39 |
Urtaça maksimum, °C | 24 | 26 | 30 | 31 | 31 | 31 | 30 | 31 | 30 | 30 | 28 | 25 | 29 |
Urtaça temperatura, °C | 19 | 22 | 26 | 28 | 28 | 28 | 28 | 29 | 28 | 27 | 24 | 20 | 26 |
Urtaça minimum, °C | 14 | 17 | 22 | 25 | 26 | 27 | 27 | 27 | 26 | 25 | 20 | 16 | 22 |
Absolüt minimum, °C | 9 | 9 | 14 | 18 | 21 | 22 | 24 | 23 | 21 | 18 | 12 | 10 | 9 |
Yawım-töşem norması, mm | 0 | 20 | 50 | 110 | 260 | 350 | 390 | 310 | 250 | 160 | 30 | 0 | 1970 |
Sıltamalar
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Räsmi sayt(ингл.)