Җамбыл Җабай улы
Җамбыл Җабай улы | |
---|---|
Туган телдә исем | каз. Жамбыл Жабаев |
Туган | 16 (28) февраль 1846 Алматы өлкәсе, Olı Yöz |
Үлгән | 22 июнь 1945[1] (99 яшь) Алматы, Казакъ Cовет Социалистик Республикаcы, СССР[1] |
Күмү урыны | Литературно-мемориальный музей Ж.Жабаева[d] |
Ватандашлыгы | СССР Россия империясе |
Һөнәре | шагыйрь, автор-башкаручы, акын |
Җамбыл Җабай улы (каз. Жамбыл Жабайұлы, (28 февраль 1846, Җамбыл тавы, Җамбыл өлкәсе-22 июнь 1945, Алматы) – казакъ халык шигъриятендә танылган шәхес, шигъри сүз үзенчәлекле ораторы, җырау, җырчы.
Биографиясе
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Туган урыны – Җамбыл тавы, Җамбыл өлкәсе. Яшәү урыны – Алматы өлкәсе Узынагаш авылы. Чыгышы – Оло йөз эчендәге Шапырашты нәселе, Екей ыруыннан.
Ырынбур турында Җыр (фрагмент)[2]
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
tt: Күрәм — шәһәр, чиксез дала,
Кургаш шикелле, соры күк.
Син микән бу, зур Ырынбур,
Монда сарыгын куганмы Алибек?
Чал кашлар астында,
Ачулы ялкынлы карашлар.
Эссе, ак патшалар кәлгәсе дип
Хәтердә син, Ырынбур!
Син далада кыя сыман тордың,
Җилнең бетмәс зарлы тавышында,
Куркыныч җәза һәм богау,
Кан көенеч шәһәре.
Без курыккан идек синнән Ырынбур,
Каргадык сине, Ырынбур,
Син каһәр суккан җир булдың,
Иделдән Тянь-Шаньгә тиклем.
19/XII—1937ru: Вижу — город, степной простор,
Небо серое, словно свинец.
Ты ли это, большой Орымбор,
Куда гнал Алибек овец?
Под навесом седых бровей
Загорается гневом взор.
Душной крепостью белых царей
Вспоминаешься ты, Орымбор!
Ты в степях стоял, как утес,
В нескончаемых стонах ветров —
Город крови и горьких слез,
Страшных пыток и кандалов.
Мы боялись тебя, Орымбор,
Проклинали тебя, Орымбор,
Ты страшилищем слыл, Орымбор,
От Едиль до Тянь-Шаньских гор.
19/XII—1937
Хәтер
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- «Кардәш каләмнәр» журналының 2016 елның июль саны Җамбыл Җабай улына багышланган[3].
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Джамбул Джабаев // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / мөхәррир А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Ырынбур губернасы башкортлары
- ↑ В Турции спецвыпуск журнала «Кардеш калемлер» посвящен Жамбылу Жабаеву. 2021 елның 20 октябрь көнендә архивланган. inform.kz, 26.07.2016 (рус.)