Мирсәй Әмир
Мирсәй Әмир | |
---|---|
Туган телдә исем | Мирсаяф Мәсәлим улы Әмиров |
Туган | 6 гыйнвар 1907 Җиргән авылы, Башкортстанның Мәләвез районы |
Үлгән | 1 июнь 1980 (73 яшь) Казан |
Яшәгән урын | Бутлеров урамы[1] |
Милләт | татар |
Ватандашлыгы | СССР |
Һөнәре | язучы |
Сәяси фирка | Советлар Берлеге коммунистик фиркасе |
Бүләк һәм премияләре | |
Мирсәй Әмир (тулы исеме Мирсаяф Мәсәлим улы Әмиров) — татар язучысы, драматург, прозаик, публицист, җәмәгать эшлеклесе, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Г. Тукай исемендәге дәүләт бүләге иясе.
Тормыш юлы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1907 елның 6 гыйнварында Башкортстанның Мәләвез районы Җиргән авылында игенче гаиләсендә туа. Яшьли ятим калып, башта туганнан-туган абыйсы гаиләсендә, аннары балалар йортында һәм Эстәрлетамак шәһәрендәге җидееллык үрнәк-тәҗрибә мәктәбе интернатында тәрбияләнә. 1925 елда Яңа Карамалы вулыс башкарма комитеты хезмәткәре, бер үк вакыт та авыл комсомол ячәйкәсе секретаре вазифаларын башкара. Башкортстандагы «Яшь юксыл» гәзитенең селькоры да була. 1926 елда Казандагы сәнгать техникумына укырга керә. Ике ел укыганнан соң «Кызыл яшьләр» газетасы һәм «Авыл яшьләре» журналы редакциясенә җаваплы сәркатип булып күчә.
1929—1931 елларда Мирсәй Әмир Кызыл Армия сафында хезмәт итә, аннан кайткач, берникадәр вакыт «Чаян» журналында әдәби хезмәткәр, аннары 1934 елга кадәр Татарстан китап нәшриятының матур әдәбият бүлегендә мөхәррир булып эшли.
1934—1936 елларда югары уку йортына керергә теләүчеләр өчен марксизм-ленинизм институты каршында оештырылган хәзерлек курсында укый. 1937 елда Мәскәүдә Максим Горький исемендәге әдәбият институтында читтән торып укый башлый. Сугыш чорында Мирсәй Әмир Татарстан радиокомитетында редактор булып эшли, 1943 ел башында ул Төньяк-көнбатыш фронтка китә, өч ай чамасы «Ватан өчен» исемле татарча фронт газетасы редакциясендә эшли. 1937, 1961—1968 елларда Татарстан Язучылар берлеге рәисе вазифасын башкара.
Мирсәй Әмир 1980 елның 1 июнендә вафат булган.
Иҗат
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Кайбер әсәрләре исемлеге:
- «Безнең авыл кешесе» (1933)
- «Агыйдел» (1935)
- «Тагын да зуррак бәйрәмгә кадәр!» (?)
- «Йөрәк уты» (?)
- «Киез итек вакыйгасы» (1942)
- «Дуслар» (1942)
- «Җавап хаты» (1942)
- «Миңлекамал» (1943)
- "Саф күңел" (1959)
Хәтер
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Казанның Совет районы Киндерле бистәсендәге, Салават шәһәренең Юпитер микрорайонындагы, туган ягы ― Мәләвез районы Җиргән авылындагы урамнарга исеме бирелгән.
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ Казан шәһәр еракаваз челтәре әбүнәчеләре исемлеге — Казан: Татарстан китап нәшрияты, 1954.