kuyu

Türkçe

Köken

Eski Türkçe kudug‎ (kudug) > kuy‎ (kuy)

Söyleniş

• IPA^(anahtar): /ku.ˈju/
• Heceleme: ku‧yu

Ad

kuyu (belirtme hâli kuyunu, çoğulu kuyular), sahiplik şekli kuyu -su

1. su tabakasına varıncaya kadar derinliğine kazılan, genellikle silindir şeklinde, çevresine duvar örülen, suyundan yararlanılan çukur

   Kahveci Salih eğilmiş, az evvel sarkıttığı gazozları kuyudan çıkarıyordu. — H. Taner

2. toprağa kazılan derince çukur
3. (madencilik) yer altındaki iş yerlerine ulaşmak için açılmış ve kesit boyutları derinliğine oranla sınırlı, düşey veya düşeye yakın bağlantı yolu.
4. (mecaz) içinden çıkılamayan hâl veya yer

Çekimleme

kuyu adının çekimi

		tekil	çoğul
yalın		kuyu	kuyular
belirtme		kuyunu	kuyuları
yönelme		kuyuna	kuyulara
bulunma		kuyunda	kuyularda
ayrılma		kuyundan	kuyulardan
tamlayan		kuyunun	kuyuların
iyelik
		tekil	çoğul
1. tekil	yalın	kuyum	kuyularım
	belirtme	kuyumu	kuyularımı
	yönelme	kuyuma	kuyularıma
	bulunma	kuyumda	kuyularımda
	ayrılma	kuyumdan	kuyularımdan
	tamlayan	kuyumun	kuyularımın
2. tekil	yalın	kuyun	kuyuların
	belirtme	kuyunu	kuyularını
	yönelme	kuyuna	kuyularına
	bulunma	kuyunda	kuyularında
	ayrılma	kuyundan	kuyularından
	tamlayan	kuyunun	kuyularının
3. tekil	yalın	kuyusu	kuyuları
	belirtme	kuyusuyu	kuyularını
	yönelme	kuyusuya	kuyularına
	bulunma	kuyusunda	kuyularında
	ayrılma	kuyusundan	kuyularından
	tamlayan	kuyusuyun	kuyularının
1. çoğul	yalın	kuyumuz	kuyularımız
	belirtme	kuyumuzu	kuyularımızı
	yönelme	kuyumuza	kuyularımıza
	bulunma	kuyumuzda	kuyularımızda
	ayrılma	kuyumuzdan	kuyularımızdan
	tamlayan	kuyumuzun	kuyularımızın
2. çoğul	yalın	kuyunuz	kuyularınız
	belirtme	kuyunuzu	kuyularınızı
	yönelme	kuyunuza	kuyularınıza
	bulunma	kuyunuzda	kuyularınızda
	ayrılma	kuyunuzdan	kuyularınızdan
	tamlayan	kuyunuzun	kuyularınızın
3. çoğul	yalın	kuyusu	kuyuları
	belirtme	kuyusuyu	kuyularını
	yönelme	kuyusuya	kuyularına
	bulunma	kuyusunda	kuyularında
	ayrılma	kuyusundan	kuyularından
	tamlayan	kuyusuyun	kuyularının

Alt kavramlar

genelde silindir biçimde su depolanan alan

• artezyen kuyusu,
• gayya kuyusu,
• iç kuyu,
• kireç kuyusu,
• kör kuyu,
• su kuyusu

Atasözleri

• El için kuyu kazan, evvela kendi düşer

Deyimler

• kuyusunu kazmak

Kelime birliktelikleri

• kuyu kebabı, kuyu suyu

Türetilmiş kavramlar

• kuyuca,
• kuyucu,
• kuyucuk,
• kuyulu,
• kuyusuz,
• kuyuyken,
• kuyuyla,
• kuyuysa

Çeviriler

genelde silindir biçimde su depolanan alan

• Almanca: Brunnen (de) e
• Azerice: quyu (az)
• Çağatayca: sim‎ (chg)
• Fince: kuoppa (fi)
• Gagavuzca: kuyu (gag)
• İngilizce: pit (en)
• Karaçay-Balkarca: huyu (krc)
• Tatarca: qoyı (tt)
• Türkçe:

  Eski Türkçe: çat‎ (otk) (çat), kudı‎ (otk) (kudı), kudug‎ (otk) (kudug)

• Türkmence: guýy (tk)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "kuyu" maddesi

Ek okumalar

• Vikipedi'de kuyu

Anagramlar

• uyku

Çağatayca

Ad

1. hangisi, kangı

Kaynakça

• KÚNOS, Dr. Ignaz (1902). Şeyh Süleyman Efendi, Çağatayca-Osmanlıca Sözlük. Budapeşte: Section Orientale de la Société Ethnographique Hongroise.

Gagavuzca

Köken

Eski Türkçe qudugh‎ (qudugh)

Söyleniş

• Heceleme: ku‧yu

Ad

kuyu

1. çukur, kuyu

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki