Zafer Anıtı (Kutaisi)
Koordinatlar | 42°15′49″K 42°39′26″D / 42.26361°K 42.65722°D |
---|---|
Konum | Kutaisi |
Tamamlanma tarihi | 1981 |
Açılış tarihi | 1981 |
Adandığı | Büyük Vatanseverlik Savaşı'nda Kutaisi'de yaşamını yitirenler |
Yıkılma tarihi | 21 Aralık 2009 |
Zafer Anıtı ya da tam adıyla Kutaisi Büyük Vatanseverlik Savaşı Askerleri Anıtı (Gürcüce: სამხედრო დიდების მემორიალი ქუთაისში), Büyük Vatanseverlik Savaşı'nda Kutaisi'de yaşamını yitirenlerin anısına 1981'de açılışı yapılan anıt. Mimar Otar Kalandarishvili tarafından tasarlanan anıt Aralık 2009'da yıkılmıştır.
Hakkında
[değiştir | kaynağı değiştir]Anıt, bir süvari heykeli ve iki sütun üzerinde duran bir anıttan oluşuyordu. Anıtın önünde kabartma insan figürleri tasvir edilmişti, yukarıda çanların asıldığı 7 kemer bulunmaktaydı. Anıt Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrası 1990'lı ve 2000'li yıllarda vandalizme maruz kaldı, bazı kısımlarına zarar verildi ve iki çan çalındı.
Yıkılışı
[değiştir | kaynağı değiştir]Aralık 2009'da anıt Tiflis'ten Kutaisi'ye taşınan Gürcistan Parlamentosu binasının inşaatı bahane edilerek yıkıldı. Yıkılma emri bizzat Mihail Saakaşvili tarafından verildi.[1]
Muhalefet partileri, Gürcistan aydınları çok sayıda vatandaş anıtın sökülmesine karşı çıktılar. Anıtın patlatılmasından bir gün önce yıkımaı engellemek için geniş bir imza kampanyası düzenlendi.[1]
Gürcü muhalefeti 21 Aralık'ta toplanma çağrısı yaptı ve ayrıca eski anıt bölgesinde bir parlamento binası yerine kilise inşa etmeyi önerdi.[2] 19 Aralık'ta Simferopol'den öğrenciler, Mihail Saakaşvili'nin emriyle anıtın yıkılmasına karşı bir protesto düzenlediler.[2]
İlk olarak, anıtın arka plan bölümünün daha önce zarar görmüş kısmı ve süvari bölümü anıttan söküldü.[3] Kalan beton taban 19 Aralık 2009'da patlama yoluyla yıkıldı.
Operasyon Sakpetkmretsvi şirketi (Gruzvzryvprom) tarafından gerçekleştirildi.[4][5] Güvenlik ihlalleri nedeniyle patlamada meydana gelen enkazda iki kişi öldü ve çok sayıda kişi yaralandı. Yaralılardan üçünün durumu ciddi idi, tüm kurbanlar patlama bölgesinden birkaç yüz metre uzaklıktaydı.[6] Olayla ilgili bir ceza davası açıldı.[7] Aynı gün İmereti valisi görevden alındı.[8]
22 Şubat 2010'da mahkeme Gruzvzryvprom şirketinin üç yöneticisini çeşitli hapis cezalarına çarptırdı.[9]
Moskova'daki anıtın restorasyonu için öneri
[değiştir | kaynağı değiştir]22 Aralık 2009, Başbakan Vladimir Putin Moskova'ya anıtın bir kopyasını inşa etme fikrini açıkladı.[10]
Anıtı restore etme kararı hem Rusya'da hem de Gürcistan'da desteklendi.[11][12] Projenin yazarı olan heykeltıraş, anıtın aynı restorasyonunun çok zor olduğunu ifade etti.[13]
2 Nisan'da, Moskova Belediye Başkanı Yuriy Lujkov, 615-RP nolu kararnameyi imzaladı; Moskova'daki yeni anıtın ismi "Faşizme karşı mücadelede birlikteydik" olacaktı ve 2010-2011 yıllarında Poklonnaya Tepesi'ndeki Hafıza Sokağı'nda yapılacaktı.[14]
Rusya Gürcüler Birliği örgütü lideri Mikhail Khubutia anıtın yeniden inşası üzerinde çalışmak üzere Moskova belediye başkanına çağrıda bulundu.[15]
Moskova'daki anıtın restorasyonu
[değiştir | kaynağı değiştir]24 Aralık 2009'da, Rusya Başbakanı Vladimir Putin, Kutaisi'deki Gürcü gazilerine yönelik genişletilmiş bir anıtın Zurab Tsereteli tarafından Moskova'da restore edileceğini açıkladı.[16]
2 Haziran 2010'da Poklonnaya Tepesi'nde “Faşizme karşı mücadelede birlikteydik” anıtının en iyi projeleri açıldı. Proje, Rusya Gürcüler Birliği tarafından finanse edildi. Anıtın yıkılma gününe denk getirilmek suretiyle 21 Aralık 2010'da Moskova'da Vladimir Putin "Faşizme karşı mücadelede birlikteydik" anıtını açtı.[17][18]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b В Грузии идёт сбор подписей против демонтажа мемориала Воинской славы[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b Студенты Симферополя сожгли чучело Саакашвили 22 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Lenta.ru (20 Aralık 2009)
- ^ Основную часть «Мемориала славы» восстановят и перенесут 27 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // МИД Грузии
- ^ "Мемориал в Кутаиси взорвала компания «Сакпеткмрецви»". 20 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2019.
- ^ В Кутаиси задержан ответственный за подрыв Мемориала славы 26 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Lenta.ru
- ^ Студенты Симферополя сожгли чучело Саакашвили 22 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Lenta.ru (20.12.2009)
- ^ Названа фамилия погибших при взрыве Мемориала славы в Кутаиси 5 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Lenta.ru (19.12.2009)
- ^ Губернатор Имерети уволен из-за гибели людей при сносе мемориала 10 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Lenta.ru (19.12.2009)
- ^ "В Грузии осуждены виновные в гибели людей при взрыве мемориала в Кутаиси" (Rusça). İnterfax.ru. 22 Şubat 2010. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2010.
- ^ Путин предлагает воссоздать в Москве разрушенный в Кутаиси мемориал 1 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // РИА Новости (22.12.2009)
- ^ 9 мая 2010 года в Москве был заложен первый камень в основании будущего памятника. Отстроят на деньги народов 6 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Взгляд.ru
- ^ Идею о воссоздании Мемориала славы поддержал грузинский депутат 6 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Yuga.ru
- ^ "Автор Мемориала славы заявил о невозможности его воссоздания". 28 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2019.
- ^ "Распоряжение Правительства Москвы № 615-РП от 2 апреля 2010 года" (Rusça). Mosopen.ru. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2019.
- ^ "На грузинский памятник в Москве объявят конкурс" (Rusça). Msk.kp.ru. 4 Şubat 2010. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2019.
- ^ К Зурабу Церетели пришли с Поклонной 6 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Газета "Коммерсантъ"
- ^ "Владимир Путин: «В борьбе против фашизма мы действительно были вместе!»" (Rusça). 23 Aralık 2010. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2019.
- ^ "Путин и Бурджанадзе открыли памятник «В борьбе против фашизма мы были вместе»". kp.ru. 21 Aralık 2010. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2019.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Кутаиси беспокоит. Снос памятника в Грузии вызвал ажиотаж в России 9 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Lenta.ru (17.12.2009)
- Плохо кончилось. При сносе Монумента славы в Грузии погибли люди 26 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Lenta.ru (21.12.2009)
- Фотография мемориала, март 2008 года // panoramio.com
- Фотография мемориала (более поздняя) // panoramio.com
- Видео сноса мемориала и попадания осколка в толпу людей 8 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Youtube
- 2009'da feshedilmiş oluşumlar
- 1980'ler heykelleri
- 1981'de tamamlanan yapılar
- II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi
- Gürcistan-Rusya ilişkileri
- Sovyetler Birliği'nde inşa edilen anıtlar ve heykeller
- Askerî anıtlar
- Kutaisi
- İmereti'deki yapılar
- Rusya'daki II. Dünya Savaşı anıtları
- Gürcistan'daki II. Dünya Savaşı anıtları