Yükseköğretim Kurulu
| YÖK | |
|---|---|
 | |
| Genel bilgiler | |
| Kuruluş tarihi | 6 Kasım 1981)[1] |
| Türü | Kamu kurumu |
| Adres | Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı 06539 Çankaya, Ankara |
| Yıllık bütçe | ₺320.691.000 (2023)[2] |
| Yönetici(ler) |
|
| Alt birimler |
|
| Web sitesi | yok.gov.tr |
YÖK olarak kısaltılan Yükseköğretim Kurulu, Türk üniversiteleri için merkezî devlet denetim organıdır.
Kuruluşu
[değiştir | kaynağı değiştir]Yükseköğretim Kurulu 1981 yılında, yükseköğretimi askerî hükümetin fikirlerine göre yeniden düzenleyen 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu uyarınca kuruldu.[3] Üniversiteler depolitize edildi ve devlet kontrolüne tabi tutuldu. Böylece 1961 anayasası ile üniversitelere tanınan özerklik ve özyönetim ortadan kaldırıldı.
Yetkileri ve yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Yükseköğretim Kurulunun görevleri de 1982 tarihli Türk Anayasası'nda belirtildi. Kurul dekanları atar, rektörleri önerir, üniversite bütçelerini kontrol eder, müfredatı belirler ve öğrencilerin kabul prosedürüne karar verir (YKS). Türk üniversitelerinde başörtüsü yasağını 1982 yılında yürürlüğe koyan Yükseköğretim Kurulu olmuştur. 2004 yılında, imam hatip okulu mezunlarının üniversiteye girişine ilişkin bir reform yapılarak bu okullar liselerle eşit düzeye getirilmiştir.[4]
YÖK'ün en önemli organları şunlardır:
- Genel Kurul
- Başkan
- Yürütme Kurulu
Yükseköğretim Kurulu, üçte biri Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulu ve yükseköğretim kurumları tarafından atanan 21 üyeden oluşmaktadır. 2004 yılına kadar Genelkurmay Başkanlığı da Yükseköğretim Kurulunun bir üyesini atamaktaydı.
YÖK Atlas programı
[değiştir | kaynağı değiştir]Yükseköğretim Kurulu tarafından 2016 yılında hazırlanan uygulamadır. Öğrenciler YÖK Atlas uygulaması ile, YÖK'e bağlı bulunan üniversitelerin ilgili tüm bölümlerine yerleşen öğrencilerin istatistik verilerine ulaşabiliyor. 3 farklı türde sistemi olan Atlas uygulaması ile, herhangi bir bölüme yerleşmek isteyen adayların kaç net yapmaları, kaç puan almaları, sıralamalarının nasıl olması gerektiği gibi soruların cevapları ortalama değerlerle bulunabiliyor. Atlas uygulaması ilgili sınav yılından bir önceki sınav yılındaki istatistik verileri yansıtıyor.[5][6]
YÖK Üstün Başarı Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ana Madde: YÖK Üstün Başarı Ödülleri
Yükseköğretim Kurulunca her yıl düzenli olarak bilimsel çalışma ve projeleri teşvik etmek amacıyla verilen ödüllerdir. Bireysel ve Kurumsal olmak üzere iki başlık altında verilen ödüller; kurumun misyonuna uygun, nitelikli ve özgün, ülkeye ekonomik, sosyal ve kültürel katkıları dikkate alınan, her türlü bilimsel çalışma, araştırma ve projeleri kapsamaktadır.
YÖK başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]
| # | Adı | Görev başlangıcı | Görev bitişi |
|---|---|---|---|
| 1 | Prof. Dr. İhsan Doğramacı | 21 Aralık 1981 | 9 Temmuz 1992 |
| 2 | Prof. Dr. Mehmet Sağlam | 15 Temmuz 1992 | 3 Kasım 1995 |
| 3 | Prof. Dr. Kemal Gürüz | 6 Aralık 1995 | 6 Aralık 2003 |
| 4 | Prof. Dr. Erdoğan Teziç | 9 Aralık 2003 | 9 Aralık 2007 |
| 5 | Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan | 11 Aralık 2007 | 11 Aralık 2011 |
| 6 | Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya | 11 Aralık 2011 | 6 Kasım 2014 |
| 7 | Prof. Dr. Yekta Saraç | 11 Kasım 2014 | 21 Temmuz 2021 |
| 8 | Prof. Dr. Erol Özvar[7] | 30 Temmuz 2021 | Görevde |
YÖK üyeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]| # | Adı | Görevi | Atanma tarihi | Bitiş tarihi | Seçen |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Prof. Dr. Erol Özvar[7] | Başkan[8] | 30 Temmuz 2021 | 30 Temmuz 2025 | Cumhurbaşkanı |
| 2 | Prof. Dr. Halim Haldun Göktaş | Başkanvekili | 3 Haziran 2022 | 3 Haziran 2026 | Cumhurbaşkanı |
| 3 | Prof. Dr. Metin Topcuoğlu[9] | Başkanvekili | 9 Haziran 2020 | 30 Haziran 2024 | Üniversitelerarası Kurul |
| 4 | Prof. Dr. Mahmut Ak | Üye | 1 Nisan 2023 | 1 Nisan 2027 | Cumhurbaşkanı |
| 5 | Prof. Dr. Erol Arcaklıoğlu[10] | Yürütme Kurulu Üyesi | 24 Aralık 2022 | 24 Aralık 2026 | Cumhurbaşkanı |
| 6 | Prof. Dr. Arif Bilgin[10] | Yürütme Kurulu Üyesi | 24 Aralık 2022 | 24 Aralık 2026 | Üniversitelerarası Kurul |
| 7 | Prof. Dr. Naci Gündoğan [10][11] | Yürütme Kurulu Üyesi | 24 Aralık 2022 | 24 Aralık 2026 | Cumhurbaşkanı |
| 8 | Prof. Dr. Hüseyin Karaman | Yürütme Kurulu Üyesi | 11 Haziran 2022 | 11 Haziran 2026 | Üniversitelerarası Kurul |
| 9 | Prof. Dr. Kemal Şenocak | Yürütme Kurulu Üyesi | 11 Haziran 2022 | 11 Haziran 2026 | Üniversitelerarası Kurul |
| 10 | Prof. Dr. Münire Kevser Baş | Üye | 10 Nisan 2023 | 10 Nisan 2027 | Üniversitelerarası Kurul |
| 11 | Prof. Dr. Mürteza Bedir | Üye | 3 Haziran 2022 | 3 Haziran 2026 | Cumhurbaşkanı |
| 12 | Prof. Dr. Hayrunnisa Bolay Belen | Üye | 10 Nisan 2023 | 10 Nisan 2027 | Üniversitelerarası Kurul |
| 13 | Prof. Dr. Burhaneddin Sandıkçı[10] | Üye | 24 Aralık 2022 | 24 Aralık 2026 | Cumhurbaşkanı |
| 14 | İbrahim Şenel | Üye | 2 Ocak 2021 | 2 Ocak 2025 | Cumhurbaşkanı |
| 15 | Prof. Dr. Hasan Nuri Yaşar[12] | Üye | 5 Mart 2020 | 9 Mart 2024 | Cumhurbaşkanı |
| 16 | Prof. Dr. Hasan Mandal | Üye | 1 Nisan 2023 | 1 Nisan 2027 | Cumhurbaşkanı |
| 17 | Prof. Dr. Halit Eyüp Özdemir | Üye | 1 Nisan 2023 | 1 Nisan 2027 | Cumhurbaşkanı |
| 18 | Prof. Dr. İlker Hüseyin Çarıkçı | Üye | 1 Nisan 2023 | 1 Nisan 2027 | Cumhurbaşkanı |
| 19 | Prof. Dr. Haluk Görgün | Üye | 1 Nisan 2023 | 1 Nisan 2027 | Cumhurbaşkanı |
| 20 | Üye | Cumhurbaşkanı | |||
| 21 | Üye | Üniversitelerarası Kurul |
YÖK Denetleme Kurulu Üyeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]| # | Adı | Görevi | Atanma tarihi |
|---|---|---|---|
| 1 | Prof. Dr. Hamit Emrah Beriş | Başkan | 1 Eylül 2023 |
| 2 | Mevlüt Özçelik | Üye | 18 Kasım 2016 |
| 3 | Prof. Dr. Mahmut Doğru | Üye | 28 Aralık 2017 |
| 4 | Prof. Dr. Metin Dağdeviren | Üye | 2020 |
| 5 | Aydın Sarı | Üye | 2021 |
| 6 | Prof. Dr. Tarık Yarılgaç | Üye | 19 Ocak 2021 |
| 7 | Prof. Dr. Ali İhsan Akgün | Üye | 14 Temmuz 2021 |
| 8 | Güray Irmak | Üye | 14 Temmuz 2021 |
| 9 | Prof. Dr. Osman Karamustafa | Üye | 18 Ağustos 2021 |
| 10 | Prof. Dr. Ahmet Ulusoy | Üye | 22 Eylül 2021 |
| 11 | Ercan Özkan | Üye | 9 Kasım 2021 |
| 12 | Prof. Dr. Uğur Kaya | Üye | 11 Ağustos 2022 |
| 13 | Prof. Dr. Mehmet Duman | Üye | 9 Haziran 2023 |
| 14 | Recep Uz | Üye | 9 Haziran 2023 |
| 15 | Süleyman Necati Akçeşme | Üye | 2023 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Resmi Gazete" (PDF). 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Aralık 2020.
- ^ "Resmi Gazete" (PDF). 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Ocak 2023.
- ^ Wissenschaftler in der Türkei: Jede Kritik kann als Unterstützung für den Staatsstreich gedeutet werden. In: Die Zeit. 21. Juli 2016, ISSN 0044-2070 (zeit.de [abgerufen am 12. April 2018]).
- ^ Heftige Kontroversen über die Reform des Türkischen Hochschulrates, Länderberichte, Konrad-Adenauer-Stiftung. In: Konrad-Adenauer-Stiftung. (kas.de [abgerufen am 12. April 2018]).
- ^ "YÖK Atlas". 31 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2016.
- ^ "Yükseköğretim Program Atlası tanıtıldı (YÖK'ten YGS ve LYS için yeni uygulama)". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2016.
- ^ a b "Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı değişti". Sözcü. 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2021.
- ^ 30 Temmuz 2021'de başkanlığa atanmıştır
- ^ ilk kez 30 Haziran 2016'da atanmıştır
- ^ a b c d "YÖK'e 5 yeni üye seçildi, 6 üniversiteye rektör atandı". NTV. 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023.
- ^ ilk kez 23 Kasım 2018'de atanmıştır
- ^ 9 Mart 2016 tarihinde ilk kez atanmıştır
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- YÖK25 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- YÖK Atlas Uygulaması31 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ÖSYM25 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
