Rus Halk Birliği
Rus Halk Birliği (RHB), 1905 arasında ve 1917 yılları arasında etkin olan, Rus İmparatorluğu'na sadık, monarşistler ve Karayüzler gibi örgütler arasında en önemli yere sahip, aşırı sağ milliyetçi partidir.[1][2]
1905 yılı Ekim ayında kurulan "Büyük Rus Milliyetçiliği"nin kapsadığı kitleyi ve antikomünist anti-sosyalist, anti-liberallerle, anti-semitikleri taraftar olarak çekmeyi başaran Rus Halk Birliği, 1906 yılında 300.000'den fazla üyeye sahipti. "Karayüzler" adlı paramiliter silahlı grupla birlikte sokaklarda devrimcilere karşı çatışan Birliğin yöneticileri, 1905 Rus Devrimi'ni destekleyen parti milletvekili ve önde gelenlerine bir dizi suikastler düzenledi.
Rus Halk Birliği, devrimin ardından 1917'de dağılmış ve lideri Alexander Dubrovin tutuklanmıştır. Bazı modern akademik araştırmacılar, Rus Halkı Birliği'ni faşizmin ilk örneği olarak görürler.[2][3]
İdeoloji ve siyasi görüş
[değiştir | kaynağı değiştir]Birlik, 1905 Devrimi'nden sonra antisemitizmin önde gelen üssüydü.[2] antikomünist anti-sosyalist, anti-liberal ve "her şeyden önce anti-semitik" olduğu için, 'Faşist hareketin öncül Rus versiyonu' olarak tanımlanmıştır.[2] Rus Halk Birliği, her şeyden önce 'Büyük Rus milliyetçiliği' hareketiydi.[2] İlk hedefi olarak 'Büyük birleşik ve bölünmez Rusya' düşüncesi olarak ilan etmişti. Giderek milliyetçiliği, yabancı düşmanlığına ve ırkçılığa dayandı.[2] Birlik ayrıca Ukrayna'nın kendi kaderini tayin hakkına ve özellikle de popüler Ukraynalı şair Taras Shevchenko'nun "kültüne" karşı aktif bir şekilde kampanya yürüttü.[4]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Doğuşu
[değiştir | kaynağı değiştir]1905 Rus devriminden sonra aşırı sağ grupların içinde en önemlisi olan Rus Halk Birliği, 1905 yılı Ekim ayında kitleleri sola karşı harekete geçirmek ve ayaklandırmak için hükûmette basit birer devlet memuru olan Alexander Dubrovin ve Vladimir Purishkevich tarafından kuruldu.[2][3]
1905 - 1906
[değiştir | kaynağı değiştir]Ekim Devrimi manifestosunun duyurulmasından beş gün sonra Purishkevich Apollo Apollonovich Maikov (şair Apollon Maykov'un oğlu), Pavel Bulatzel, Baranov Vladimir Gringmut ve bazı isimler Dubrovin'in evinde toplandılar. Bu toplantıda Dubrovin'in önderliğinde bir örgüt olarak hayata geçirilen Rus Halk Birliği, 26 Ekim 1905 tarihinde Alexander Dubrovin başkanlığında resmen kuruluşunu ilan etti.[5] Birlik, yayınladığı bildiride, bütün siyasi hareketleri ve bürokrasiyi, Çar ve halkın arasında bağ kurulması yolunda bir engel olarak gördüğünü açıkladı. 1600'lü yıllarda etkin olan otokratik Moskova devletini savunan II. Nicholas ile aynı çizgide olan bu görüş, aynı zamanda Rus olmayan vatandaşların asimilasyonu üzerinde duruyordu. Rus Halk Birliği'nin tüzüğü 1906 yılında kabul edildi.
Destek
[değiştir | kaynağı değiştir]1905 devrimi sonrasında Ortodoks Kilisesi ve çeşitli sağ, muhafazakâr kuruluşlarla, Piskopos Hermogenes tarafından destek gördü. Ayrıca İçişleri Bakanı, Kraliyet ailesinin bazı üyeleri ve yargıdan da destek aldılar.[2]
Sokak çatışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Çar II. Nicholas'ın devrimcileri yenememesi üzerine etkinlik kararı alan Rus Halk Birliği, sokaklarda devrimcilere karşı savaşmak üzere "karayüzler olarak bilinen paramiliter grupları oluşturdu ve destekledi.[2] Bu militan gruplar, ceplerinde bıçaklar ve pirinç mafsallarla geziyorlar, haçlar gibi dini sembolleri ve çeşitli afişlerle Çar II. Nicholas resimleri taşıyorlardı. Çoğu kez polis tarafından desteklenen bu gruplar, Ekim 1906'da Karayüzler adı altında örgütlendiler. Onların döneminde sokaklarda şiddet olayları arttı.[2]
1906 - 1917
[değiştir | kaynağı değiştir]1906 yılına gelindiğinde Rus Halk Birliği, 1.000'den fazla şubeye üye olan toplam 300.000 üyeye sahipti.[2]
Destekçilerinin çoğu faşizm yanlılarıyla, Ekim Devrimi karşısında yenilgiye uğrayan gruplardan oluşmaktaydı. Bunların arasında ve güçlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya olan polislerle diğer düşük rütbeli devlet görevlileri ile sanayi ve endüstriye karşı rekabeti kaybeden küçük esnaf vardı.
Birlik ayrıca toplantılar, konferanslar, gösteriler ve kitlesel halk duaları gibi hareketlerle, özellikle 1906 yılında Gomel, Yalta, Białystok, Odessa, Sedlet'ler ve diğer bazı şehirlerde pogromların esas kışkırtıcısı rolünü üstlenmiştir.[6][7] Bu süreçte II. Nicholas rejimini desteklemek için halk arasında yaygınlaşan Yahudi düşmanlığı (antisemitizm) Rus Halk Birliği tarafından kullanılmıştır. 1908 yılında RHB üyelerinin silah taşıyabilmek için dilekçelerle başvurduğu, ancak bu başvuruların geri çevrildiği belirlenmiştir.[8]
1908-1910 yılları arasında Rus Halk Birliği içindeki düşünce ve görüş farklılıkları nedeniyle arılıklar yaşandı. Bu süreç, sürekli birbirleriyle çatışma hâlinde olan birkaç küçük grup oluşmasına yol açmıştır. 1917 devriminden sonra RHB yasaklanarak kapatılmış, Dubrovin tutuklanmıştır.
Yeniden yapılanma ve güncel etkinlik
[değiştir | kaynağı değiştir]RHB, 2005 yılından itibaren Rusya'da bir yeniden baş gösterdi ve büyük şehirlerde bir miktar takipçisi ve 17 bürosu vardır.[9] Başlıca faaliyetleri, Rus Ortodoks Kilisesi'ne ilgiyi canlandırmak, Ekim Devriminden sonra geçmişten gelen Rus geleneklerinin yeniden canlandırılmasını sağlayarak milliyetçi vatanseverliği desteklemek olarak tanımlanabilir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ John D. Klier (2005). "Black Hundreds". Richard S. Levy (Ed.). Antisemitism: a historical encyclopedia of prejudice and persecution. — p. 71–72.
- ^ a b c d e f g h i j k Figes, Orlando (2014). A People's Tragedy: The Russian Revolution 1891–1924. Londra: The Bodley Head. ISBN 9781847922915.
- ^ a b Rogger
- ^ ПАНИХИДЫ ПО Т. ШЕВЧЕНКЕ И ЧЕРНОСОТЕННОЕ ДУХОВЕСТВО. Украинская Жизнь. — М., 1912. — № 5 — С. 82.
- ^ Rawson, p. 59
- ^ "KIEV REPORTS POGROMS; Pillage Subordinated to Murder in Massacres by "Black Hundred."". The New York Times. 21 Mayıs 1922. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2017.
- ^ "... Две силы создают погромы: во-первых, черносотенные организации, к тому времени сильно окрепшие, и, во-вторых, крайний правительственный антисемитизм. Первый сам по себе мне представляется не страшным, значение второго было очень грозно. Правительственный антисемитизм, исходя из центра в виде отдельных проявлений известного настроения, по иерархической лестнице доходил до низов правительственного механизма вылитым в прямой призыв к избиениям евреев; оттуда призыв подтверждался и выполнялся черносотенными кружками." (A. A. Lopukhin (А. А. Лопухин) "Отрывки из воспоминаний" 1923, p. 85
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2017.
- ^ Link text 17 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Союз Русского Народа.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Rus Halk Birliği program ve statüsü26 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.