İçeriğe atla

Prayut Çan-oça

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Prayut Çan-oça, 2018

General Prayut Çan-oça (Tayca: ประยุทธ์ จันทร์โอชา; d. 21 Mart 1954), Taylandlı bir subay ve siyasetçi. 2010-2014 yılları arası Tayland Kraliyet Ordusu komutanıydı.[1][2] 22 Mayıs 2014 günü Tayland hükûmetine karşı bir darbe düzenledi. O zamandan beri, Barış için Ulusal Konseyi başkanı olarak devlet gücünü yürüttü. Prayut, 2010 yılında ordu komutanı olarak atanması sırasında, eski başbakan Thaksin Shinawatra gibi güçlü kralcılarla rakip olarak karakterize edildi.

İktidarı ele geçirdikten sonra, Prayut hükûmeti muhalefete önemli bir baskı uyguladı. Geleneksel Tay değerlerine göre “on iki değer” formüle etti ve bunların okul derslerine dahil edilmesini önerdi. İnternet ve medya sansüründeki artışlar da dahil olmak üzere, demokrasi ve hükûmete yönelik eleştiriler hakkındaki kamusal tartışmaları sınırlamak için önlemler alındı. Prayut, tartışmalı 2019 Tayland genel seçimlerinin ardından Tayland Başbakanı olarak yeniden seçildi.

Anayasa Mahkemesi'nin, Prayuth'un 'görev süresi sınırını aşma' konusundaki mahkemenin vereceği karara kadar görevden uzaklaştırılması yönünde karar vermesinin ardından 24 Ağustos 2022 tarihinde geçici olarak görevi 2014 yılında bu yana başbakan yardımcılığı görevini yürüten Prawit Wongsuwan üstlenmiştir.[3] Prayut, 26 Ağustos 2022 tarihinde yaptığı açıklamada, 2019 yılında bu yana başbakanlık görevi ile birlikte yürüttüğü Savunma Bakanlığı görevine devam edeceğini duyurdu.[4]

Askerî kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Prayut, Chulachomklao Kraliyet Askerî Akademisi'nden mezun olduktan sonra, Kraliçe'nin Muhafızları 21. Piyade Alayında görev yaptı. 2002 yılında, Kraliyet Tayland Ordusu 2. Piyade Tümeni bir Komutan Yardımcısı General olarak görev yaptıktan bir yıl sonra Komutan rütbesine yükseldi. 2005 yılında 2. Piyade Tümeninin bir parçası olduğu 1. Ordu Bölgesinde bir Komutan Yardımcısı Korgenerali oldu ve yine bir yıl içinde Komutan General oldu. Prayut, 2008-2009 yıllarında Tayland Kraliyet Ordusu'nda Genelkurmay Başkanı oldu ve 2009 yılında kralın onursal Yaverliğine atandı. 2010 yılında, ordunun Başkumandanı olarak Anupong Paochinda'nın yerine atandı.[5][6]

Askerî olmayan faaliyetleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Prayut, 2006 Tay darbesinin ardından, Ulusal Yasama Meclisine atandı. Bu sıfatla, Çevre ve Doğal Kaynaklar Komitesi'ne katıldı. Prayut, devlet kamu elektrik şirketleri MEA dahil olmak üzere çeşitli şirketlerin yönetim kurulunda yer aldı. 2007 yılından itibaren, 2010 Tay Askeri Bankası[5] ve Ordu United Futbol Kulübü Başkanı ve Direktörü olmuştur. 7 Ekim 2010 tarihinden beri Thai Oil Genel Co Ltd'nin Bağımsız Direktörü oldu.

2013-14 Tay siyasi krizin ardından, Prayut, 2014 Tay darbesini başlattı ve yönetime el koydu. Sonuç olarak, Barış için Ulusal Konseyi lideri olarak, Tayland'ı yönetmeye başladı.

  1. ^ Fredrickson, Terry (1 Ekim 2010). "Gen Prayuth takes command". Bangkok Post. 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2012. 
  2. ^ Corben, Ron. "Thailand's new army chief takes office". DW. 22 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2012. 
  3. ^ "Tayland'da Wongsuman geçici olarak başbakanlık makamına geldi". 25 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2022. 
  4. ^ "Prayut, Savunma Bakanlığı görevine devam edeceğini duyurdu". 26 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2022. 
  5. ^ a b "Prayut Chan-O-Cha: Executive Profile & Biography". Bloomberg BusinessWeek. 9 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2014. 
  6. ^ "ประยุทธ์ จันทร์โอชา". Thai Rath. 23 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2014. 
Askerî görevi
Önce gelen
Anupong Paochinda
Tayland Kraliyet Ordusu Genelkurmay başkanı
2010–2014
Görevde
Siyasi görevi
Önce gelen
Niwatthamrong Boonsongpaisan
Ulusal Barış ve Tayland Konseyi Lideri olarak
Tayland Başbakanı
Vekaleten

2014–2022
Sonra gelen
Prawit Wongsuwan