Peyzaj
 | Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Peyzaj, insanlar tarafından algılandığı şekliyle, doğal veya insani unsurların eyleminin ve etkileşiminin sonucu olan bir alanı ifade eder.[1] Bu tanım Avrupa Peyzaj Sözleşmesine göre belirlenmiştir.
Peyzaj, doğa ile şehirlerin yoğun mimarisi arasında bağlantı kurar.[2][3] Peyzaj ile ortaya çıkan sonuçlar konusunda yorumlar farklılık gösterebilir; insanların bakış açılarına göre bu yorumlar oluşturulur ve takdir veya eleştri olarak sunulur.
Peyzaj, belirli bir yerden bakıldığında görüş açısına giren tüm topografik, tabii ve kültürel verileri ve bir alanın tüm görünür özelliklerini içerir.[4]
Peyzajlar hayatlarımız için ortam sağlar. İhtiyaçlarımızı karşıladığı gibi doğal ihtiyaçlarımıza da hizmet eder. Örneğin, yaban hayatı ve vahşi hayat etkinliklerimizin fonksiyonunu ve görünümünü şekillendirebilir ve etkileyebilir. Bu aktiviteler şunlardır:
- Rekreasyon ve sağlık
- Yaban hayatı ve biyolojik çeşitlilik
- Eğitim ve deneyim
- Tarım, ormancılık ve gıda
- Doğal kaynaklar
- Ulaşım ve altyapı
- Yerleşim
- Yerel açıklık
- Tarih
Peyzaj dinamiktir. Peyzaj karakteri son yıllarda oluşan süreçlerle değişmektedir. Peyzajı değişimine etki yapan farklı kuvvetler vardır. Bunlar:
- Tarım ve orman
- Doğal kaynaklar
- Turizm
- Çevre yönetimi
- İklim değişikliği
- Yerleşim, gelişim ve kalkınma
- Rekreasyon
- Enerji
Çevre düzenlemesi, peyzaj mimarlığının ilgi alanı içindedir. Dolayısıyla peyzaj kavramı peyzaj mimarlığı çalışmalarının temelini oluşturur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Simensen, Trond; Halvorsen, Rune; Erikstad, Lars (1 Haziran 2018). "Methods for landscape characterisation and mapping: A systematic review". Land Use Policy (İngilizce). 75: 557-569. doi:10.1016/j.landusepol.2018.04.022
. ISSN 0264-8377. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021.
- ^ Wu, J. 2006. Cross-disciplinarity, landscape ecology, and sustainability science. Landscape Ecology 21:1-4.
- ^ Wu, J. and R. Hobbs (Eds). 2007. Key Topics in Landscape Ecology. Cambridge University Press, Cambridge.
- ^ Wu, J. 2008. Landscape ecology. In: S. E. Jorgensen (ed), Encyclopedia of Ecology. Elsevier, Oxford.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Coğrafî terim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |