İçeriğe atla

Muhteşem Yüzyıl

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Muhteşem Yüzyıl
Muhteşem Yüzyıl dizisinin logosu.
FormatTelevizyon dizisi
TürTarihî
Kurgu
SenaristMeral Okay (1-56)
Yılmaz Şahin (57-139)
YönetmenTaylan Biraderler (1-103)
Yağız Alp Akaydın (104-139)
Mert Baykal (104-139)
BaşrolHalit Ergenç
Meryem Uzerli
Vahide Perçin
Nebahat Çehre
Okan Yalabık
Pelin Karahan
Nur Fettahoğlu
Selma Ergeç
Ozan Güven
Mehmet Günsür
BesteciFahir Atakoğlu
Aytekin Ataş
Soner Akalın
Ülke Türkiye
DiliTürkçe
Sezon sayısı4 (1, 2, 3, 4)
Bölüm sayısı139 (bölümleri listesi)
Yapım
Yönetici yapımcıNermin Eroğlu
YapımcıTimur Savcı
Öykü kurgusuEmrullah Hekim
MekânTims Stüdyoları (İstanbul)
Görüntü yönetmeniAydın Sarıoğlu (1.sezon)
Ercan Özkan (2.sezon)
Burak Kanbir (3.sezon)
Gösterim süresi100-120 dakika
Yapım şirketiTims Productions
Yayın bilgileri
KanalShow TV (HD) (2011)
Star TV (HD) (2012-2014)
Görüntü formatı576i (16:9 SDTV)
1080i (HDTV)
Ses formatıStereo
Yayın tarihi5 Ocak 2011 (2011-01-05) - 11 Haziran 2014 (2014-06-11)
DurumuSona erdi
Kronoloji
Sonra gelenMuhteşem Yüzyıl Kösem (2015-2017)

Muhteşem Yüzyıl, yapımcılığını Tims Productions'ın üstlendiği, ilk olarak Show TV'de daha sonra Star TV'de yayımlanan Türk yapımı tarihî drama ve tarihî kurgu türündeki televizyon dizisi. Dizi, temel olarak Osmanlı İmparatorluğu padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ın ve nikâhlı eşi Hürrem Sultan'ın hayatı, Hürrem Sultan'ın evlatları için giriştiği taht mücadelesi ve saray hayatı üzerine kurgulanmıştır. Senaristi Meral Okay, dizinin bir kurgu olduğunu ve bu sebeple gerçekleri yansıtmak zorunda olmadığını belirtmiştir.

5 Ocak 2011 tarihinde Show TV'de yayınlanmaya başlayan dizinin ilk sezon finali olan 24. bölümü 22 Haziran 2011 Çarşamba günü yayımlandı. 2. sezon ise 14 Eylül 2011 tarihinde yayımlanan 25. bölüm ile başladı ve 28 Aralık 2011 tarihinde ekrana gelen 40. bölüme kadar Show TV'de yayımlandı. 4 Ocak 2012 tarihinde Star TV'ye transfer olan[1] dizi 6 Haziran 2012 tarihinde ekrana gelen 63. bölümü ile 2. sezon finalini yaptı. Dizinin 3. sezonu 12 Eylül 2012 tarihinde yayımlanan 64. bölümü ile başladı ve 19 Haziran 2013 tarihinde yayımlanan 103. bölüm ile tamamlandı. Dizinin 18 Eylül 2013 tarihinde yayımlanan 104. bölümü ile son sezonu olan 4. sezonu başladı. Bu sezon Son Dem, Son Sezon sloganıyla tanıtıldı. 4 sezondan oluşan dizi, 11 Haziran 2014 tarihinde yayımlanan 139. bölümü ile final yaparak sona erdi.

Yapım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yönetmenliğini Taylan Biraderler'in yaptığı, yapımcılığını Timur Savcı’nın üstlendiği dizinin senaryosunu 10 Nisan 2012'deki ölümüne dek[2] Meral Okay, sonrasında ise Yılmaz Şahin yazmıştır.[3] Dizi 3.500.000 TL bütçesiyle Türk televizyon tarihinin en pahalı projesidir.[4]

İlk yayın tarihinden önceki 5 aylık süre içerisinde başlayan yapım çalışmaları için 2.100 m2 alana bir plato kurulmuş, 30 kişilik bir heykeltıraş ve ressam grubu burada yapıların birebir kopyalarını inşa etmiştir.[4] Ayrıca tarihçiler Deniz Esemenli ve Günhan Börekçi ile yazar Latife Tekin senaryonun, kullanılan kıyafetlerin ve eşyaların tarihî gerçeklere uygun olması amacıyla diziye danışmanlık yapmıştır.

Dizinin başından beri Hürrem Sultan karakterini canlandıran Meryem Uzerli'nin, tükenmişlik sendromu yaşaması, hamileliği ve Almanya'ya gitmesi sebebiyle 4.sezonda Hürrem Sultan karakterini Vahide Perçin canlandırmıştır.[5]

Konu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dizinin konusu Kanuni Sultan Süleyman ve Osmanlı İmparatorluğu tarihine damga vuran Hürrem Sultan etrafında kurgulanmıştır. Dizi, henüz şehzade olan Süleyman'ın, babası Yavuz Sultan Selim'in ölümü üzerine tahta geçmesi ve bu zamanlarda saray haremine cariye olarak getirilen Hürrem Sultan ile birbirlerine âşık olmalarıyla başlar. Hürrem Sultan'ın intikam için başladığı iktidar oyununa, Valide Sultan, Pargalı İbrahim Paşa ve Şehzade Mustafa'nın annesi Mahidevran Sultan en büyük engel olur. Aşkı ile devleti arasında kalan Kanuni Sultan Süleyman ve oğulları için iktidar mücadelesine giren Hürrem Sultan ekranlara yansıtılmıştır.

Oyuncu kadrosu ve karakterler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Muhteşem Yüzyıl karakterleri listesi
Rol Oyuncu Karakter
Kanuni Sultan Süleyman Halit Ergenç 10. Osmanlı padişahı.
Hürrem Sultan Meryem Uzerli Kanuni Sultan Süleyman'ın hasekisi ve nikâhlı karısı. Rutenyalı cariye daha sonra Osmanlı Kadın Sultanı olmuştur. Dört şehzade ve bir sultan doğurmuştur.
Vahide Perçin
Mahidevran Sultan Nur Fettahoğlu Kanuni Sultan Süleyman'ın hasekisi ve Şehzade Mustafa'nın validesi.
Şehzade Mustafa Mehmet Günsür Kanuni Sultan Süleyman'ın ilk şehzadesi ve en büyük çocuğudur. Annesi Mahidevran Sultan'dır. Dizinin 4. sezonunda Kanuni Sultan Süleyman tarafından Hürrem Sultan'ın oyunları ile boğduruldu.
Ayşe Hafsa Sultan Nebahat Çehre Kanuni Sultan Süleyman'ın validesi ve Valide Sultan.
Hatice Sultan Selma Ergeç Kanuni Sultan Süleyman'ın kız kardeşi ve Pargalı İbrahim Paşa'nın eşi. Zehir içerek intihar etmiştir.
Pargalı İbrahim Paşa Okan Yalabık Kanuni Sultan Süleyman'ın dostu. Hasodabaşı. Daha sonradan vezir-i azam. Hatice Sultan'ın eşidir ve ona Nigar Kalfa ile ihanet etmiştir. Kalfadan gayrimeşru bir kızı doğmuştur. Mahidevran Sultan'ı ve Şehzade Mustafa'yı destekler. Kibri yüzünden ve Hürrem Sultan'ın oyunları ile öldürüldü.
Gülfem Hatun Selen Öztürk Kanuni Sultan Süleyman'ın ikinci (diziye göre ilk) hasekisi ve çiçek hastalığından küçük yaşta ölen Şehzade Murad'ın validesidir.
Sümbül Ağa Selim Bayraktar Harem'in ağasıdır. Haremdeki bütün işler ondan sorulur.
Gül Ağa Engin Günaydın Harem'in ağasıdır.
Mercan Ağa Saygın Soysal Şah Sultan'ın sağ koludur.
Nigar Kalfa Filiz Ahmet Osmanlı sarayına köle olarak satılmıştır. Her işi yoluna koymakta başarılıdır.
Matrakçı Nasuh Efendi Fatih Al Minyatürcü, tarihçi ve matematikçidir.
Mimar Sinan Gürkan Uygun Mimar Sinan Süleymaniye Camisini yapmıştır.
Monica Teresse Bergüzar Korel Alvise Giritti'nin kız kardeşidir.
Gülşah Hatun Nihan Büyükağaç Mahidevran Sultan'ın nedimesidir.
Beyhan Sultan Pınar Çağlar Gençtürk Kanuni Sultan Süleyman'ın kızkardeşidir. Evli olduğu Ferhad Paşa ağabeyi I.Süleyman tarafından idam edildikten sonra sarayla bağlantısını kesti.
Şehzade Mehmed Gürbey İleri Hürrem Sultan'ın oğlu. Şehzade Mustafa'ya rakip olduğu düşünülen şehzade. Çiçek hastalığına yakalanıp ölmüştür.
Mihrimah Sultan Pelin Karahan Kanuni Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan'ın tek kızı ve Rüstem Paşa'nın eşidir. Çocukluğunda Bali Bey'e hayrandır. Taşlıcalı Yahya ile bir süre görüşür ancak daha sonra bu ilişki sona erer. Evlenme yaşı geldiğinde kalbinde Bali Bey olmasına rağmen annesinin isteği üzerine Rüstem Paşa ile evlenir. 2 çocuğu vardır. Abisi Şehzade Mustafa'nın mührünün kopyalanmasını sağlamıştır.
Şehzade Selim Engin Öztürk Hürrem Sultan'ın oğlu. Mehmed'den sonra gelen şehzade. Daha sonra II. Selim olarak tahta çıkar.
Şehzade Bayezid Aras Bulut İynemli Hürrem Sultan'ın oğlu. Selim'den sonra gelen şehzade. Kazvin'e kaçtığı için Şehzade Selim tarafından çocukları ve kendisi boğduruldu.
Şehzade Cihangir Tolga Sarıtaş Hürrem Sultan'ın dördüncü oğlu, beşinci şehzadedir. Doğuştan kamburdur. Şehzade Mustafa'nın ölümünden kısa bir süre sonra ölmüştür.
Aybige Hatun Ezgi Eyüboğlu Kırım Hanlığı'nın 9. hanı Sahip Giray Han'ın kızı ve Ayşe Hafsa Sultan'ın yeğenidir. Aybige Hatun Malkoçoğlu Bali Bey'e aşık olmuş, ancak Mahidevran Sultan oğlu ile evlenmesini uygun görünce Aybige ve Şehzade Mustafa bu evliliği istememelerine rağmen nişanlanmışlardır.
Afife Hatun Sabina Toziya Kanuni Sultan Süleyman'ın süt annesidir.
Gülnihal Hatun Burcu Tuna Osmanlı'ya satılan kölelerden biridir. Hürrem Sultan'ın yakın dostudur. Gülşah Hatun tarafından katledildi.
Sadıka Hatun Saadet Işıl Aksoy Gerçek adı Victoria olan bu Macaristanlı cariye aslında Kral Lajos tarafından Sultan Süleyman'ı öldürmesi için gönderilmiş bir casustur.
Prenses Isabella Fortuna Melike İpek Yalova Sultan Süleyman'ın cariyesidir. Sümbül Ağa, Nigar Hatun ve Nilüfer Hatun'un yardımlarıyla Hürrem Sultan tarafından öldürülmüştür.
Firuze Hatun Cansu Dere Asıl adı Hümeyra Hatun'dur. Casus olarak saraya sızmıştır. Asıl amacı Kanuni Sultan Süleyman'ı zehirlemektir. Durum ortaya çıktıktan sonra Acem Diyarına geri gönderilir ancak o gittikten sonra Süleyman zehirlenir, amacını yerine getirmiştir.
Malkoçoğlu Yahyapaşazade Bali Bey Burak Özçivit Bir Türk kahramanı olan Bali Bey yıllar yılı akıncı beyi olarak hanedan'a hizmet etmiş soylu bir aileden gelmektedir. Dizi de Kanuni Sultan Süleyman'ın Hasodabaşı'lığını yapmış orduları yönetmiştir, son sezonda saraydan ayrılıp doğduğu topraklara dönmüştür.
Rüstem Paşa Ozan Güven Hürrem Sultan ile yakınlığı bilinen paşa. Vezir-i Azam. Mihrimah Sultan'ın eşidir ve ona ihanet etmiştir. Atmaca tarafından Mihrimah Sultan'ın planıyla öldürülmüştür.
Şah Sultan Deniz Çakır Sultan Süleyman'ın ve Hatice Sultan'ın kızkardeşi, Lütfi Paşa'nın eşidir. Hürrem Sultan'ın kaybolması üzerine Mihrimah Sultan kendisini saraydan kovmuştur.
Lütfi Paşa Mehmet Özgür Şah Sultan'ın eşi ve Esmehan Sultan'ın babası.
Esmehan Sultan Ecem Çalık Şah Sultan ve Lütfi Paşa'nın kızı.
Fatma Sultan Meltem Cumbul Sultan Süleyman'ın, Şah Sultan'ın ve Hatice Sultan'ın kız kardeşi, Kara Ahmed Paşa'nın eşidir. Şehzade Mustafa'nın isteği üzerine Huricihan Sultan ile saraya gelmiştir. Boşayıp tekrar evlendiği kocasını öldürmüştür. Elkas Mirza ile nişanlanır ama sefer sonrası nişan sona erer. Hürrem Sultan'a tuzak kurduğu cariyesi Melek'in itirafıyla ortaya çıkınca saraydan kovulur. Neşenin ve eğlencenin sultanı olarak tanınır.
Huricihan Sultan Mina Tuana Güneş/

Burcu Özberk

Pargalı İbrahim Paşa ve Hatice Sultan'ın kızı. Şehzade Bayezid ile evlenecektir. Nurbanu Sultan tarafından öldürülmüştür.
Nurbanu Sultan Merve Boluğur Şehzade Selim'in hasekisi. Esas adı Cecilia Venier-Baffo 'dur. Uzun uğraşlar sonucu şehzadenin haremine girmiştir. İsmini Hürrem Sultan'ın koyduğu cariye onun emirlerine uymak ve ona malumat vermek ile görevlidir. Hürrem Sultan'ın isteği üzerine eski hizmetkarı olan Nazenin Hatun'un ölümüne sebep olmuştur. Daha sonrasında Hürrem Sultan ile arası bozulur. Hatice Sultan ve Pargalı İbrahim Paşa'nın kızı, Şehzade Bayezid'in eşi Huricihan Sultan'ı öldürmüştür.
Mihrünnisa Sultan Berrak Tüzünataç Barbaros Hayrettin Paşa'nın kızı olan Mihrünnisa Hatun aynı zamanda Şehzade Mustafa'nın hasekisidir. Şehzade Mustafa idam edildikten sonra intihar etmiştir.
Defne Sultan Yasemin Allen Şehzade Bayezid'in hasekisidir.
Sokollu Mehmed Paşa Yıldırım Fikret Urağ Osmanlı veziridir.

Yayın takvimi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Sezon Yayın günü ve saati Sezon başlangıcı Sezon finali Çekilen bölüm sayısı Bölüm aralığı Yayın yılı TV kanalı
1. sezon Çarşamba 20.00 5 Ocak 2011 (2011-01-05) 22 Haziran 2011 (2011-06-22) 24 1-24 2011 Show TV
2. sezon 14 Eylül 2011 (2011-09-14) 6 Haziran 2012 (2012-06-06) 39 25-63 2011-2012 Show TV / Star TV
3. sezon 12 Eylül 2012 (2012-09-12) 19 Haziran 2013 (2013-06-19) 40 64-103 2012-2013 Star TV
4. sezon 18 Eylül 2013 (2013-09-18) 11 Haziran 2014 (2014-06-11)
(Final) 		36 104-139 2013-2014
  • Not: Dizi, 1'den 40. bölüme kadar Show TV'de, 41'den final olan 139. bölüme kadar ise Star TV'de yayımlandı.

Bölümler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Muhteşem Yüzyıl bölümleri listesi

Genel bakış

[değiştir | kaynağı değiştir]
SezonBölüm
sayısı		Orijinal yayın tarihi
Başlangıç tarihiBitiş tarihiKanal
1245 Ocak 2011 (2011-01-05)22 Haziran 2011 (2011-06-22)Show TV
23914 Eylül 2011 (2011-09-14)6 Haziran 2012 (2012-06-06)Show TV / Star TV
34012 Eylül 2012 (2012-09-12)19 Haziran 2013 (2013-06-19)Star TV
43618 Eylül 2013 (2013-09-18)11 Haziran 2014 (2014-06-11) (Final)

Soundtrack albümü

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana maddeler: Muhteşem Yüzyıl Soundtrack Vol. 1 ve Muhteşem Yüzyıl Soundtrack Vol. 2

Dizinin müziklerinin yer aldığı soundtrack albümü 14 Mayıs 2013 tarihinde piyasaya çıkmıştır.[6] Meryem Uzerli, Selma Ergeç ve Cansu Dere albümde vokal yapmıştır. Albümde yer alan üç parçada diziden replikler yer almaktadır. Mohaç Seferi sırasında Kanuni Sultan Süleyman'ın Kibir, Pargalı İbrahim Paşa'nın Ben İbrahim ve Hürrem Sultan'ın Ben Hürrem tiratları parça içinde kullanılmıştır. Albümde toplam 33 beste bulunmaktadır.

2013 yılına kadar dizide kullanılan müziklerin yanında albümün içerisindeki dizide yer alan ve Meryem Uzerli, Selma Ergeç, Cansu Dere, Erkan Bektaş, Bekir Ünlüataer ve Aytekin Ataş tarafından seslendirilen ninni ve türküler de bulunmaktadır. Albüm, Meral Okay'a ithaf edilmiştir. Çıktığı hafta dijital ortamlardan da satışa çıkarılmıştır.[6]

Etki

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ödüller ve adaylıklar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Muhteşem Yüzyıl ilk sezonuyla, Antalya Televizyon Ödülleri'ne 12 dalda aday gösterilmiş ve "En İyi Drama Dizisi", "En İyi Drama Erkek Oyuncu" dâhil 4 dalda ödülün sahibi olmuştur. Okan Yalabık, "En İyi Drama Erkek Oyuncu" seçilmiştir. Dizi ikinci sezonuyla, ilk sezonuna oranla daha fazla ödüle layık görülmüştür. O yıl üçüncüsü düzenlenen Antalya Televizyon Ödülleri'nde 8 dalda aday gösterilmiş, "En İyi Dönem Dizisi" ve "En İyi Senaryo" ödüllerini kazanmıştır. 39. Altın Kelebek Ödülleri'nde ise "En İyi Drama Dizisi" ödülü verilmiş, oyuncu Meryem Uzerli ise "En İyi Drama Kadın Oyuncu" ödülünün sahibi olmuştur.

Yıl Ödül Kategori Ödülü alan/Aday Sonuç
2011 Antalya Televizyon Ödülleri En İyi Drama Dizisi Muhteşem Yüzyıl Kazandı
2011 Antalya Televizyon Ödülleri En İyi Dönem Dizisi Muhteşem Yüzyıl Kazandı
2011 Antalya Televizyon Ödülleri En İyi Dizi Yönetmeni Yağmur Taylan, Durul Taylan Adaylık
2011 Antalya Televizyon Ödülleri En İyi Dizi Senaryosu Meral Okay Adaylık
2011 Antalya Televizyon Ödülleri En İyi Dizi Kadın Oyuncu Meryem Uzerli Adaylık
2011 Antalya Televizyon Ödülleri En İyi Dizi Erkek Oyuncu Okan Yalabık Kazandı
2011 Antalya Televizyon Ödülleri En İyi Dizi Yardımcı Kadın Oyuncu Filiz Ahmet Adaylık
2011 Antalya Televizyon Ödülleri En İyi Dizi Film Görüntü Yönetmeni Aydın Sarıoğlu Adaylık
2011 Antalya Televizyon Ödülleri En İyi Dizi Film Müziği Fahir Atakoğlu, Soner Akalın, Aytekin Ataş Adaylık
2011 Antalya Televizyon Ödülleri En İyi Dizi Film Sanat Yönetmeni Adayları Nilüfer Giritlioğlu, Zafer Kanyılmaz Kazandı
2011 Ayaklı Gazete TV Yıldızları 2011 Yılının En İyi Kadın Oyuncusu Meryem Uzerli Kazandı
2011 Ayaklı Gazete TV Yıldızları 2011 Yılının En İyi Erkek Oyuncusu Halit Ergenç Kazandı
2011 Ayaklı Gazete TV Yıldızları 2011 Yılının En İyi Drama Yardımcı Erkek Oyuncusu Okan Yalabık Kazandı
2011 Ayaklı Gazete TV Yıldızları 2011 Yılının En İyi Drama Yardımcı Kadın Oyuncusu Nur Fettahoğlu Kazandı
2011 Ayaklı Gazete TV Yıldızları 2011 Yılının En İyi Dönem Dizisi Muhteşem Yüzyıl Kazandı
2011 Ayaklı Gazete TV Yıldızları 2011 Yılının En İyi Dizi Müziği Kazandı
2012 Altın Kelebek Ödülleri En iyi Drama Dizisi Muhteşem Yüzyıl Kazandı
2012 Altın Kelebek Ödülleri Drama Dalında En İyi Kadın Oyuncu Meryem Uzerli Kazandı
2012 Antalya Televizyon Ödülleri En Sevilen Erkek Dizi Oyuncusu Kazandı
2012 Antalya Televizyon Ödülleri En İyi Dönem Dizisi Muhteşem Yüzyıl Kazandı
2012 Antalya Televizyon Ödülleri Drama Dizisi En İyi Erkek Oyuncu Halit Ergenç Adaylık
2012 Antalya Televizyon Ödülleri Drama Dizisi En İyi Kadın Oyuncu Meryem Uzerli Adaylık
2012 Antalya Televizyon Ödülleri Drama Dizisi En İyi Yönetmen Yağmur Taylan, Durul Taylan Adaylık
2012 Antalya Televizyon Ödülleri Drama Dizisi En İyi Senaryo Meral Okay Kazandı
2012 Antalya Televizyon Ödülleri Dizi Film En İyi Görüntü Yönetmeni Ercan Özkan Kazandı
2012 Antalya Televizyon Ödülleri Dizi Film En İyi Sanat Yönetmeni Nilüfer Giritlioğlu Kazandı
2012 Antalya Televizyon Ödülleri Dizi Film En İyi Müzik Fahir Atakoğlu, Soner Akalın, Aytekin Ataş Kazandı
2012 Ahi Evran Üniversitesi Yılın En Başarılı Genç Kadın Oyuncusu Selma Ergeç Kazandı
2012 Ayaklı Gazete TV Yıldızları En İyi Dönem Dizisi Muhteşem Yüzyıl Kazandı
2012 Ayaklı Gazete TV Yıldızları En İyi Dönem Dizisi Erkek Oyuncusu Halit Ergenç Kazandı
2012 Ayaklı Gazete TV Yıldızları En İyi Dönem Dizisi Kadın Oyuncusu Meryem Uzerli Kazandı
2012 Ayaklı Gazete TV Yıldızları En İyi Dönem Dizisi Yardımcı Erkek Oyuncusu Mehmet Günsür Kazandı
2012 Ayaklı Gazete TV Yıldızları En İyi Dönem Dizisi Yardımcı Kadın Oyuncusu Nur Fettahoğlu Kazandı
2013 Yılın Yıldızları Ödülleri En Beğenilen Kadın Dizi Oyuncusu Meryem Uzerli Kazandı
2013 Kristal Fare Ödülleri En İyi Dizi Kadın Oyuncusu Meryem Uzerli Kazandı
2013 Kristal Fare Ödülleri En İyi Dizi Erkek Oyuncusu Halit Ergenç Kazandı
2013 Kristal Fare Ödülleri En İyi Dizi Muhteşem Yüzyıl Kazandı
2013 Türkiye Müzik Ödülleri En İyi Dizi Müziği Fahir Atakoğlu, Soner Akalın, Aytekin Ataş Kazandı
2013 Antalya Televizyon Ödülleri Yılın En İyi Dram Dizisi Muhteşem Yüzyıl Kazandı
2013 Antalya Televizyon Ödülleri Dram Dizisi En İyi Erkek Oyuncu Halit Ergenç Adaylık
2013 Antalya Televizyon Ödülleri Dram Dizisi En İyi Kadın Oyuncu Meryem Uzerli Kazandı
2013 Antalya Televizyon Ödülleri Dram Dizisi En İyi Yönetmen Taylan Biraderler Kazandı
2013 Antalya Televizyon Ödülleri Dram Dizisi En İyi Senarist Seray Şahiner, Meriç Özen, Yılmaz Şahin Adaylık
2013 Antalya Televizyon Ödülleri Dram Dizisi En İyi Müzik Aytekin Ataş, Soner Akalın Adaylık
2013 Antalya Televizyon Ödülleri Dizi Film En İyi Sanat Yönetmeni Nilüfer Ayşe Çamur Adaylık
2013 Altın Kelebek Ödülleri En İyi Drama Dizisi Muhteşem Yüzyıl Adaylık
2014 Altın Kelebek Ödülleri En İyi Erkek Oyuncu (Drama) Halit Ergenç Kazandı

Protestolar ve eleştiriler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dizi daha yayınlanmadan fragmanlardan yola çıkılarak birçok eleştiri almıştır. RTÜK'ün yaptığı açıklamaya göre üç hafta içinde 2010 yılının toplam televizyon şikâyetinden daha fazla kez şikâyet edilmiştir. Saadet Partisi, Büyük Birlik Partisi ve Alperen Ocakları mensupları yaptıkları eylem ve basın açıklamasında diziyi protesto ettiklerini açıklamışlardır.[7] Dizi bazı muhafazakâr ve milliyetçi kesimler tarafından Kanuni Sultan Süleyman'ı zevk ve sefa düşkünü olarak gösterildiği gerekçesiyle suçlanmıştır. Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Bülent Arınç da dizi hakkında yasal işlem başlatmıştır.[8] Bunun üzerine dizi 3984 sayılı yasanın 4. maddesine dayanarak yayınların toplumun millî ve manevi değerlerine aykırı olmamasına ilişkin yasayla RTÜK'ten uyarı almıştır.[9]

Dizi Yunanistan'da oldukça popüler hale gelmiştir. Buna karşın Selanik Piskoposu Anthimos ve ırkçı Altın Şafak partisi diziyi kınamış ve protesto etmiştir. Anthimos bir vaazında "Ben Türk dizilerini izlemiyorum siz de izlemeyin" demiştir. Basında "Halkların katliamcısı Süleyman televizyonlarımızda" ve "Yunan toplumunu Türkleştiriyorlar" gibi yorumlara da yer verilmiştir.[10][11]

Ayrıca, dizi içerdiği birçok tarihsel hatayla da gündeme gelmektedir.[12] Oturma düzeni, yiyecekler, giysiler ve mobilyalar gibi detaylar konusunun uzmanları tarafından incelenmiş ve yanlışlıklar açıklanmıştır.[13]

New York Üniversitesi'nden Osmanlı çalışmaları profesörü Leslie Peirce ise Osmanlı kaynaklarında harem ile ilgili detaylı bilgiler bulunmadığını ve bu nedenle yapımın tarihî gerçekliklere uyması açısından makul bir senaryo yazılması gerektiğini belirtmiştir.[14] Dizi, Hollywood yönetmeni Randal Kleiser tarafındansa "uluslararası düzeyde bir iş, yurtdışına pazarlanabilir" şeklinde yorumlanmıştır.[15] Mahboub Amrahy 2013 yılında Star TV'den yayınlanan Muhteşem Yüzyıl dizisine 'Safevi Devletini Fars devleti olarak sunduğundan dolayı soruşturma açmıştı.[16] Bosna-Hersek'in günlük gazetelerinden Dnevni Avaz'da, Osmanlı'nın kötü fotoğrafı başlığıyla verilen haberin dizideki yanlışlıklar isimli bölümünde, "saraydaki kadınların giysilerinin 19. yüzyılda Fransa'daki moda olduğu, sultanın pantolon giydiği ve Kanuni Süleyman'ın padişah olduğunda 41 yaşında değil, 26 yaşında olduğu belirtilmiştir. Saraybosna Tarih Kurumu Araştırma Görevlisi Sedad Beşliya ise, "dizinin tarihi olayları hatalı bir şekilde gösterdiğini" belirtmiştir. Ünlü yönetmen Suleyman Kupusoviç ise, filmin ucuz Hollywood yapımlarına benzediğini belirtmiştir.[17]

Sırbistan ve Karadağ'da da gösterilen dizi, ülkedeki radikal Sırp kesimlerin tepki almıştır.[17]

Anakronizm

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı yazar ve eleştirmenler dizide konunun geçtiği zaman dilimine (1520-1566) kronolojik açıdan uyumsuzluk gösteren bazı sahnelerin yer aldığını yani dizide anakronizm yapıldığını saptamış ve bunları örnekleriyle yazmışlardır. Bu zaman-bozum hatalarından bazıları şunlardır:

  • Pargalı İbrahim Paşa birçok sahnede masa başında çalışırken gösterilmiştir. Oysa masa kullanma adabı Abdülmecid’in (1823-1861) saltanatı döneminde Osmanlı sarayına yerleşmiştir.[18]
  • Dizide Macaristan Kralı II. Lajos, Osmanlı elçilerini infaz ederek Osmanlı İmparatorluğu'nu kışkırtan yaşlı bir adam olarak tasvir edilmiştir. Ancak Lajos tarihte herhangi bir elçiyi infaz etmemiştir ve Mohaç Muharebesi'nde öldüğünde henüz 20 yaşındadır.[19]
  • Dizinin bir bölümünde Sultan Süleyman "Nush ile yola gelmeyeni etmeli tekdir, tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir" sözünü söylemiştir. Ziya Paşa'nın Terkîb-i Bend adlı eserinde yer alan bu sözün dizide kullanılması bir zaman bozum hatasıdır. Zira Ziya Paşa söz konusu eserini 1870'te yazmıştır.[20]
  • Saray mutfağında aşçı yamağı domates doğrarken gösterilmiştir. Oysa anavatanı Güney ve Orta Amerika olan bu meyve Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfinden sonra Avrupa'ya taşınmış ve yetiştirilmeye başlanmıştır. Domatesin Osmanlı topraklarına girişi ise 1835'ten sonradır.[18]
  • Daha önceki isimleri Kara Amid ve Amidiye olan Diyarbakır'dan Muhteşem Yüzyıl'da "Diyarbakır" diye bahsedilmiştir.[21] Oysa bu bölgenin adı dizinin geçtiği dönemde Diyar-ı Bekr idi.[22]
  • Dizinin geçtiği dönemde adı Saruhan olan sancaktan bazen Manisa diye bahsedilmiştir.
  • Kanuni Sultan Süleyman'ın Şehzade Mustafa'yı ziyaret için gittiği Manisa Sarayı'nda yerlerde parke olduğu gözükmektedir.[23] Fakat parke (parquet de menuiserie) ilk kez 1684'te Versailles Sarayı'nda ortaya çıkmıştır.[24]
  • Dizinin 17. ve ona takiben birkaç bölümünde, kafeste iki muhabbet kuşu gösterilmektedir. Ama bu papağan türü, ilk 1840 yılında Avustralya'dan Avrupa'ya getirilmiştir. Hatta dizideki muhabbet kuşlarının renk değişimleri, daha da sonra esirlikteki yetiştirmelerle meydane gelmişlerdir.
  • Dizide ilk bölümden itibaren harem Topkapı Sarayı içinde konuşlanmış olarak görülmektedir lakin 1541 yılına kadar harem Eski Saray'da bulunuyordu. 1541 yılında çıkan büyük bir yangın sonrası Eski Saray'ın çok ciddi hasar almasından müteakip harem Hürrem Sultan'ın etkisiyle Topkapı Sarayı'na taşınmış ve içerisine harem inşaat edilmiştir.[25]
  • Dizinin ilerleyen bölümlerinde yer alan Prenses Fortuna isimli şahsiyet Kanuni daha tahta çıkmadan önce ölmüştü.

Uluslararası dağıtım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Orijinal kanalı Show TV, ardından da Star TV olan dizi için birçok televizyon kanalı teklifte bulunmuş ve yirmi iki kanal ile anlaşılmıştır. Yayınlar ise Aralık 2011 ile Ocak 2012'de başlamıştır. Toplam 45 ülkede 210 milyondan fazla izleyiciye ulaşmıştır. Dizi 11 Haziran 2014 tarihinde sona erdi.[26] 2013 yılında 60 farklı ülkede yayınlanması beklenen dizi en fazla ülkeye pazarlanan Türk dizisi olmuştur.[27] Haziran 2013 tarihinde, Çin devlet televizyonu CCTV diziyi yayınlamak için Tims Productions ile anlaşmıştır.[28]

Bosna-Hersek'te de 27 Ağustos 2012 tarihinde OBN kanalında Süleyman Veliçanstveni (Muhteşem Süleyman) ismiyle ilk kez yayınlanmaya başlayan dizi, yayınlandığı ilk gün ülkenin en çok izlenen dizisi oldu. OBN kanalının açıklamasına göre, 17 ile 49 yaş arasındaki kadınlar arasında yapılan araştırmada, Muhteşem Yüzyıl'ın ülkenin en çok izlenen dizisi olduğu belirtilmiştir.[17]

Muhteşem Yüzyıl Medya Hakları
Ülke TV kanalı İlk gösterim Zaman dilimi
 ABD Unimás 1 Temmuz 2014
 Afganistan 1TV Ekim 2012
 Azerbaycan ATV Aralık 2012 20:10
 Bahreyn[29] Kasım 2011
 Bangladeş Deepto TV 18 November 2015
Birleşik Arap Emirlikleri BAE Dubai TV Eylül 2012
Bosna-Hersek B.Hersek Televizija OBN 27 Ağustos 2012 20:00
 Bulgaristan Diema Family, TV7 12 Eylül 2012 20:00
 Cezayir[29] Kasım 2011
 Cibuti[29] Kasım 2011
 Çekya Nova 7 Eylül 2013 15:00
 Çin CCTV 2013
 Estonya BRF 22 Aralık 2011 20:00
 Fas Medi1 TV Ocak 2012 20:00
 Filistin[29] Kasım 2011
 Fransa M6 12 Eylül 2012 20:00
 Gürcistan[30] maestro tv Eylül 2013
 Hırvatistan RTL Televizija 27 Ağustos 2012 21:00

 Endonezya

antv 22 Aralık 2014 22:00
 Irak[29] Kasım 2011
 İran Gem TV-River TV Eylül 2012 22:00
 İspanya Cuatro 7 Temmuz 2014 21:32
 İsrail Kanal 9 Aralık 2013 19:00
 İtalya 2013
 Karadağ Prva TV (sezon 1 & 2)
RTCG 1 (sezon 3 & 4) 		Mart 2012
16 Ekim 2013 		20:00
20:05
 Katar[29] Kasım 2011
 Kazakistan KTK 20 Mart 2012
 Kıbrıs Cumhuriyeti ANT1 3 Eylül 2012 21:30
 Komorlar Kasım 2011
 Kosova RTV21 Ocak 2012 20:00
 Kuveyt[29] OSN Ya Hala Kasım 2011
 Kuzey Kıbrıs Show TV - Star TV 5 Ocak 2011 20:00
 Libya[29] Kasım 2011
 Lübnan LBCI 2012
 Macaristan RTL Klub 4 Ocak 2013 20:00
 Kuzey Makedonya Kanal 5 12 Aralık 2011 21:00
 Mısır Al Hayat TV 2012
 Moldova[29][31] 2013
 Moritanya[29] Kasım 2011
 Pakistan Geo Kahani 15 Mayıs 2013 21:00
 Polonya TVP 1 6 Ekim 2014 15:50
 Romanya Antena 1 9 Ocak 2013 21:30
 Rusya STS 14 Ocak 2012 21:00
 Sırbistan Prva
B92
Nova.rs 		9 Şubat 2012
1 Eylül 2013
17 Aralık 2013 		20:20
19:05
20:00
 Slovakya TV Doma 20 Aralık 2011 20:15
 Somali[29] Kasım 2011
 Sudan[29] Kasım 2011
 Suudi Arabistan[29][32] Kasım 2011
 Suriye[29][33] Kasım 2011
 Şili Canal 13 14 Aralık 2014 23:00
 Türkiye Show TV - Star TV 5 Ocak 2011 20:00
 Tunus Nessma TV Nisan 2013
 Özbekistan Milliy Tv 10 Aralık 2018 21:00
 Ukrayna 1+1 8 Ekim 2012 20:15
 Umman[29] Kasım 2011
 Ürdün[29] Kasım 2011
 Yemen[29] Kasım 2011
 Yunanistan ANT1 28 Ağustos 2012 (Sezon 1, 2 3a)
21 Ekim 2013 (Sezon 3b)
10 Haziran 2014 (Sezon 4) 		21:30 (Sezon 1,2,3)
22:15 (Sezon 4)
 Slovenya Kanal A 4 Mart 2016 22:00
 Belçika 2BE
RTBF La Deux 		6 Mayıs 2016
29 Nisan 2016 		23:00
 Hollanda RTL 7 1 Nisan 2016 22:00
  İsviçre SRF
RTS 		13 Mayıs 2016 22:00
 Avusturya ORF Eins 13 Mayıs 2016 22:00
 Arnavutluk RTV Klan 27 Ocak 2020 18:20
 Japonya Channel Ginga Ağustos 2017
 Kolombiya Canal 1 2018
Diğerleri
 Arap Birliği Zee Alwan Mart 2013
Fly Emirates[34] Eğlence Servisi
Orta Doğu OSN Kasım 2011
Toplam Bölgeler: 46[35]


Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "'MUHTEŞEM YÜZYIL' YENİ KANALINA NE ZAMAN GEÇECEK?". Medyatava. 15 Aralık 2011. 17 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2011. 
  2. ^ "Meral Okay'ı kaybettik!". cnnturk.com. 10 Nisan 2012. 30 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2013. 
  3. ^ Tezel, Mevlüt (20 Nisan 2012). "Meral Okay'ın yerini kim aldı?". sabah.com.tr. 23 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2013. 
  4. ^ a b "3.5 milyon liralık Muhteşem Yüzyıl". haberturk.com. haberpan.com. 23 Aralık 2010. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2011. 
  5. ^ "Hürrem'i Meryem Uzerli Yerine Vahide Gördüm Canlandıracak". 29 Mayıs 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2013. 
  6. ^ a b "Muhteşem Yüzyıl soundtrack albümü çıktı!". TIMS Productions. 13 Mayıs 2013. 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2013. 
  7. ^ ""Muhteşem Yüzyıl"a boykot tehdidi". farklihaber8.com. 9 Ocak 2011. 11 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2011. 
  8. ^ "Hedefteki dizi: "Muhteşem Yüzyıl"". farklihaber8.com. 7 Ocak 2011. 16 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2011. 
  9. ^ "RTÜK "Muhteşem Yüzyıl"ı uyardı". cnnturk.com. 12 Ocak 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2011. 
  10. ^ "yunan tepki". 25 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021. 
  11. ^ "Greek metropolitan bishop warns against Turkish series". 4 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021. 
  12. ^ Hilal Öztürk, Bülent Günal (2 Mart 2011). "Bu hatalar da padişah makamından!". Gazete Habertürk. haberturk.com. 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2011. 
  13. ^ Günal, Bülent (30 Mart 2011). "Bu hatalar da padişah makamından!". Gazete Habertürk. haberturk.com. 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2011. 
  14. ^ Price, Leslie (21 Mart 2011). "Guardian'dan 'Muhteşem Yüzyıl' tahlili!". haberturk.com. 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2011. 
  15. ^ "Hollywood'un ünlü yönetmeni 'Muhteşem Yüzyıl' setinde!". haberturk.com. 25 Mart 2011. 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2011. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2014. 
  17. ^ a b c "Bosna'da "Muhteşem Yüzyıl" tartışması". Sabah. 31 Ağustos 2012. 17 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2013. 
  18. ^ a b Duman, Selahattin (5 Ocak 2013). "Bir dizi, bir saray ve boşa geçirilen zaman". gazetevatan.com. 27 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2013. 
  19. ^ "Layoş, Osmanlı elçileri". 28 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2021. 
  20. ^ "Ziya Paşa, anakronizm". Erişim tarihi: 12 Şubat 2021. 
  21. ^ "Muhteşem Yüzyıl'da şaşırtan hata!". medyafaresi.com. 27 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2013. 
  22. ^ Nişanyan, Sevan (5 Ekim 2009). "Diyarbakır". 17 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2009. 
  23. ^ "harem yangını". 2 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ Kimball, Fiske (1943). The Creation of the Rococo. ss. 47. 
  25. ^ "harem yangını". 2 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  26. ^ "Muhteşem Yüzyıl 22 ülkeyi fethetti!". haberturk.com. 5 Ekim 2011. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2011. 
  27. ^ "Muhteşem Yüzyıl'ın muhteşem başarısı". startv.com.tr. 11 Ocak 2012. 2 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2012. 
  28. ^ "Çin'e satıldı". Hürriyet. 17 Haziran 2013. 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013. 
  29. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q Habertürk - Süleyman'ın İtalya seferi! 18 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 27 Mart 2013 - haberturk.com
  30. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2013. 
  31. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; magazin.milliyet.com.tr isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  32. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2013. 
  33. ^ yarenturkhaber.com 31 Ağustos 2013 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi {{|url=https://www.webcitation.org/6JHIfVBmf?url=http://www.yarenturkhaber.com/haber/281736/muhtesem-yuzyil-suriyede-savasi-durdurdu.html |tarih=31 Ağustos 2013 |tarih=31 Ağustos 2013 }} Muhteşem Yüzyıl, Suriye'de Savaş'ı Durdurdu!
  34. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2013. 
  35. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2013. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

{{|url=https://www.webcitation.org/6JHIb1Qpz?url=http://www.haberturk.com/medya/haber/830894-suleymanin-italya-seferi |tarih=31 Ağustos 2013 }}

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Muhteşem_Yüzyıl&oldid=34217301" sayfasından alınmıştır