İçeriğe atla

Kuzey Kore'de insan hakları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kuzey Kore'de insan hakları, durumunu değerlendirmek ülkenin dışa kapalı doğası nedeniyle zordur. Hükûmet yabancıların ülkeye girişini sınırlandırmıştır. Buna rağmen Kuzey Kore her yıl, bin beş yüz kadarı batılı ülkelerden olmak üzere üç yüz bin turist tarafından ziyaret edilmektedir. Turistlerin büyük çoğunluğu Kŭmgangsan dağlarında bulunur ve çok küçük bir bölümü Pyongyang'ı ziyaret eder. Stratejik açıdan önemli olan DPRK otoritelerinin resmi bildirilerine göre yabancılara sadece ülkenin belli bölgeleri için izin verilir. Ayrıca refakatçinin izni olmadan fotoğraf ya da video çekimi de yasaktır. ABD Dış İşleri Bakanlığı'na göre ülke 1996'dan beri uluslararası insan hakları organizasyonlarının girişine izin vermemektedir.

DPRK (Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti) vatandaşları ülkelerini özgürce terk etme hakkına sahip değildir. Bu yüzden bilgiler mülteci, ilticacı ve ülkeyi terk edebilen diğer kişilerden gelir.

DPRK hükûmetinin resmi konumuna göre ülkede insan hakkı ihlali yaşanmamaktadır ve DPRK'daki sosyalist sistem dolayısı ile insanlar özgürce seçimlerini yapıp maddi ve manevi ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Durum böyle iken pek çok bağımsız uluslararası kurum yaptığı analizlerle Kuzey Kore'nin totaliter bir yapıda olduğu sonucunu çıkardı. Bazı insan hakları organizasyonları ve hükûmetler Kuzey Kore'yi insan hakları ihlalleri nedeniyle suçladırlar. Amnesty International bunlar arasında yer alır.

Kuzey Kore'deki insan haklarının yasal çerçevesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey Kore'nin hukuk sistemi Roma-Germen ve sosyalist sistemin çakışması üstüne kuruludur. Hukuk sisteminin temelinde ülke genelinde en yüksek hukuk gücüne sahip anayasa yer alır. Anayasa vatandaşlarını şu yasalarla güvence altına alır:

  • Korunma hakkı; bir vatandaşın ne olursa olsun Kore Cumhuriyeti'nin koruması altında yerleşim hakkı vardır.
  • Evrensel ve eşit oy hakkı: Kişinin cinsiyeti, milliyeti, mesleği, ikameti, mülkiyet durumu, eğitim düzeyi, siyasi görüşü ve dini ne olursa olsun seçme hakkına sahiptir. Mahkemece suçlu olduğu kesinleşmemiş 17 yaşın altındaki vatandaşlar için bu hak garanti altına alınmıştır.
  • Konuşma özgürlüğü hakkı; Kişi toplanma, gösteri ve basın bildirisi yapma hakkına sahiptir.
  • Vicdan özgürlüğü
  • Şikayet ve istek bildirme hakkı
  • Çalışma hakkı
  • Barınma hakkı
  • Dinlenme hakkı
  • Ücretsiz sağlık hizmeti alma hakkı
  • Eğitim hakkı
  • Bilimsel, edebi ve sanatsal aktivite özgürlüğü
  • Yaşadağı yeri seçme ve yolculuk etme hakkı
  • Kadınlar arasında eşitlik, annelik ve çocukluk hakkı

Bunlara ek olarak Kuzey Kore anayasası, barış, demokrasi, ulusal bağımsızlık, sosyalizm için uğraşan ve kendi ülkesinde zulüm gören yabancılara iltica hakkı ve bilimsel ve kültürel aktivitelerde bulunma hakkı vermektedir.

Kuzey Kore'deki insan hakları ile yargı ve ceza hukuku

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzey Kore'nin kaçırdığı Japon vatandaşları listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Adı Cinsiyet Doğum Ortadan kayboluş Şimdiki durum
Kume, Yutaka
久米裕
kadın 1925 1977 Kore olaya karıştığını inkâr ediyor.
Yokota, Megumi
横田めぐみ
kadın 1964 1977 13 Mart 1994'te intihar etti (Kuzey Kore başlangıçta 1993 olduğunu açıklamış da sonra tarihi 1994 olarak değiştirmiştir).
Timur, Yasushi
地村保志
kadın 1955 1978 Japonya'ya döndü
Timur, Fukie
地村富貴惠
erkek 1955 1978 Japonya'ya döndü
Taguchi, Yaeko
田口八重子
erkek 1955 1978 1986'da öldü
Masumoto, Rumiko
増元るみ子
erkek 1954 1978 1981'de öldü
Ichikawa, Shuichi
市川修一
kadın 1954 1978 1979'da öldü
Soga, Hitomi
曽我ひとみ
erkek 1959 1978 2004'te Japonya'ya döndü
Soga, Miyoshi
曽我ミヨシ
erkek 1932 1978 Bilinmiyor
Hara, Tadaaki
原敕晁
kadın 1936 1980 19 Temmuz 1986'da öldü
Ishioka, Toru
石岡亨
kadın 1957 1980 4 Kasım 1988'de öldü
Matsuki, Kaoru
松木薫
kadın 1953 1980 23 Ağustos 1996'da Kore'de öldü
Arimoto, Keiko
有本恵子
kadın 1960 1983 4 Kasım 1988'de Kuzey Kore'de öldü
Hasuike Kaoru
蓮池祐木子
kadın 1957 1978 Hayatta ve Japonya'ya döndü
Hasuike, Yukiko
蓮池祐木子
erkek 1956 1978 Hayatta ve Japonya'ya döndü
Tanaka, Minoru
田中実
kadın 1950 1978 Kuzey Kore olayda parmağı olduğunu yalanladı