İçeriğe atla

Kıdem tazminatı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kıdem tazminatı, çalışan işçinin hizmet süresi boyunca verdiği emeğin karşılığını almasını sağlayan yasal bir sistemdir.

Alınabileceği durumlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Geçerli olan 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14'üncü maddesine [1] göre, 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde çalışanlar işverenlerinden kıdem tazminatı alabilir. İlgili yasada 7 hal belirtilmiştir:

  • İşverenin haklı bir sebep olmadan işten çıkartması
  • İşçinin haklı bir sebeple işi bırakması
  • Erkek çalışanların askerlik için işi bırakması
  • Emekli olmak amacıyla işçinin işi bırakması
  • Emeklilikle ilgili diğer şartları tamamlayıp, emeklilik yaşını evinde beklemek amacıyla işçinin işi bırakması
  • Kadın işçinin evlendikten sonraki bir yıl içinde işi bırakması
  • İşçinin ölmesi

Bu belirtilen hallerden herhangi birisinde, her çalışma yılına işçinin bir brüt maaşı tutarında kıdem tazminatı ödenir.

İşçi ve işveren açısından olumlu ve olumsuz yönleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kıdem tazminatı Olumlu yönleri Olumsuz yönleri
İşçi açısından
  • İşyeri yönetimlerinin el değiştirmesi sonucu var olan personeli işten çıkarma maliyetinin yüksek olacağı gerekçesiyle uzun yıllar o işletmeye emek vermiş olan işçinin işine yeni işverence son verilmesi tazminat ödeme şartına tabi olmaktadır.
  • İşyerinin olası bir iflas süreci ve sonrasında çalışanın hak talep edebileceği bir muhatabın kalmaması,
  • İşçinin kıdem tazminatı maliyetini göze alamadığı durumlarda iş değiştirme fikrinden vazgeçmesi mümkündür.
İşveren açısından
  • Nitelikli elemanın iş yerinde uzun süre kalmasını sağlar
  • Çalışma dinamizmi düşmüş personelin işten çıkarma maliyetlerinin olması
Yeni kıdem tazminatı fonu öngörüsü
  • Geçici süreli işlerde çalışan işçilerin kıdem tazminatı hakkının devlet fonu kapsamında güvence altına alınması.
  • İş yeri açısından; yeterince verimli olamayan nitelikli ve eski personelin yerine, nitelikli ve yeni personeli arama sürecinin daha ekonomik oluşu
  • Çalışan açısından; özellikle askerlik vazifesi ve kadınlarda emeklilik için işten ayrılanların kıdem tazminatı hakkının 10 yıl çalışmadan sonra talep etmesi
  • çalışan açısından; İş yeri içi çalışma dinamizmi düşmüş eski ve yaşlı personelin işten çıkarma maliyetlerinin düşmesi
  • İş yeri açısından; nitelikli personeli iş yerine bağlayıcı olmaması
  1. ^ "İlgili kanun mevzuatı". 12 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2012.