İçeriğe atla

Harbiye Nezâreti

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Harbiye Nezâreti

Günümüzde İstanbul Üniversitesi olarak kullanılan Harbiye Nezareti binasının girişi (1898)
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi23 Temmuz 1908
Önceki kurum
Kapanış tarihi4 Kasım 1922
Sonraki kurum
TürüBakanlık
BağlılığıSadaret
Adresİstanbul, Osmanlı Devleti
Alt birimler

Harbiye Nazırlığı veya Harbiye Nezareti, Osmanlı Devleti'nde savaş işlerine bakmakla görevli bakanlığın adıydı. Bütün Osmanlı ordusu günümüzde yerini Millî Savunma Bakanlığına bırakmış olan bu bakanlığa bağlıydı.

Son Harbiye Nazırı Ziya (Kutnak) Paşa

Harbiye Nazırlığı 1908 yılında II. Meşrutiyet'in ilanından sonra kurulmuştur. Bu tarihten önce aynı görevi yapan kişiye Serasker adı veriliyordu. Harbiye Nazırlığı görevine getirilen ilk kişi Ömer Rüştü Paşa olmuştur. Harbiye Nazırlığı orduya ait idari tasarrufları yerine getirmekle yükümlüydü. Ordunun emir-komuta mekanizması, sevk ve idaresi işleri ise Harbiye Nazırlığına bağlı Erkan-ı Harbiye Dairesi yani Genelkurmay Başkanlığı tarafından yönetilirdi.[1] Harbiye Nazırı'nın paşa rütbesine sahip olması zorunluluğu vardı. Harbiye Nazırlığı sadece Kara Kuvvetleri'nden sorumluydu. Deniz Kuvvetleri'nin yönetimi ise Harbiye Nazırlığı'ndan ayrı olarak kurulmuş Bahriye Nezâreti'ne bağlıydı.

Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlamasından sonra bu nezaret yerini Müdafaa-i Milliye Vekaletine bırakmış, Cumhuriyet'in ilanından sonra 1945 yılında Millî Savunma Bakanlığı adını almıştır. Harbiye Nazırlığı'nın İstanbul'un Fatih ilçesinde yer alan binası günümüzde İstanbul Üniversitesi tarafından kullanılmaktadır.

Nazırlar listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1908-1922 yılları arasında görev yapan Harbiye Nazırlarının listesi aşağıdaki gibidir:[2][3][4][5]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Genelkurmay Başkanliği-Başkomutanlik-Milli Savunma Bakanliği İlişkileri Ve Devlet Düzenindeki Konumu, Türk Hukuk Sitesi". 7 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2011. 
  2. ^ Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya Bey
  3. ^ Kurtuluş Savaşı Günlüğü Cilt 1, Zeki Sarıhan
  4. ^ Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Kronolojisi, Prof.Dr.Utkan Kocatürk
  5. ^ Türk Kurtuluş Savaşı Kronolojisi Cilt 1, Gotthard Jaeschke

Türk Kurtuluş Savaşı Kronolojisi Cilt 1, Gotthard Jaeschke Kurtuluş Savaşı Günlüğü Cilt 1, Zeki Sarıhan Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Kronolojisi, Prof.Dr.Utkan Kocatürk