Hızlı atom bombardımanı
Hızlı atom bombardımanı (Fast atom bombardment-FAB), yüksek enerjili atomlardan oluşan bir ışının iyonlar oluşturmak için bir yüzeye çarptığı kütle spektrometrisinde kullanılan bir iyonizasyon tekniğidir.[1][2][3] Michael Barber tarafından 1980 yılında Manchester Üniversitesi'nde geliştirilmiştir.[4] Atomlar yerine yüksek enerjili iyon demeti kullanıldığında (ikincil iyon kütle spektrometrisinde olduğu gibi, yöntem sıvı ikincil iyon kütle spektrometrisi (liquid secondary ion mass spectrometry-LSIMS) olarak adlandırlır.[5][6][7] FAB ve LSIMS' de analiz edilecek malzeme matris adı verilen uçucu olmayan kimyasal koruma ortamı ile karıştırılır ve yüksek enerjili (4000 ila 10.000 elektron volt) atom ışınıyla vakum altında bombardımana tutulur. Atomlar tipik olarak argon veya ksenon gibi bir inert gazlardandır. Yaygın matrisler arasında gliserol, tiogliserol, 3-nitrobenzil alkol (3-NBA), 18-taç-6 eter, 2-nitrofeniloktil eter, sülfolan, dietanolamin ve trietanolamin bulunur. Bu teknik, ikincil iyon kütle spektrometrisi ve plazma desorpsiyon kütle spektrometrisine benzer.
İyonlaşma mekanizması
[değiştir | kaynağı değiştir]
FAB, nispeten düşük parçalanma (yumuşak) iyonizasyonu tekniğidir ve esas olarak [M + H] + olarak adlandırılan bozulmamış protonlanmış moleküller ve [M - H] - gibi protonsuz moleküller üretir. Nadir durumlarda bir FAB spektrumunda radikal katyonlar da gözlemlenebilir. FAB, birincil ışının numuneye zarar verici etkilere neden olmamasına izin veren geliştirilmiş bir SIMS sürümü olarak tasarlandı. İki teknik arasındaki en büyük fark, kullanılan birincil ışının doğasındaki farktır; biri iyonlar diğeri atomlardan oluşur. LSIMS için Cs+ iyonları birincil ışını oluştururken FAB için birincil ışın, Xe veya Ar atomlarından oluşur. Xe atomları, daha büyük kütleleri ve daha fazla momentumları nedeniyle Argon atomlarından daha hassas olma eğiliminde oldukları için tercih edilir. Örneklerin nasıl iyonize edildiğine dair kesin mekanizmaları tam olarak keşfedilmemiş olsa da matris-destekli lazer desorpsiyon/iyonizasyonunun (MALDI)[8][9] ve kimyasal iyonizasyonun mekanizmaları FAB iyonizasyon mekanizmasının doğasına benzer.[10]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Fast atom bombardment: a new mass spectrometric method for peptide sequence analysis". Biochem. Biophys. Res. Commun. 101 (2): 623-31. 1981. doi:10.1016/0006-291X(81)91304-8. PMID 7306100.
- ^ Barber (1982). "Fast Atom Bombardment Mass Spectrometry". Analytical Chemistry. 54 (4): 645A-657A. doi:10.1021/ac00241a817. ISSN 0003-2700.
- ^ "Fast atom bombardment of solids (F.A.B.): a new ion source for mass spectrometry". Journal of the Chemical Society, Chemical Communications (7): 325-7. 1981. doi:10.1039/C39810000325.
- ^ Barber (Eylül 1981). "Fast atom bombardment of solids as an ion source in mass spectrometry". Nature. 293 (5830): 270-275. doi:10.1038/293270a0. ISSN 0028-0836.
- ^ Stoll (1984). "Liquid secondary ion mass spectrometry with a focussed primary ion source". International Journal of Mass Spectrometry and Ion Processes. 61 (1): 71-79. doi:10.1016/0168-1176(84)85118-6. ISSN 0168-1176.
- ^ Mass Spectrometry of Peptides. CRC Press. 14 Kasım 1990. ss. 174-. ISBN 978-0-8493-6293-4. 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020.
- ^ De Pauw (1991). "Liquid matrices for liquid secondary ion mass spectrometry-fast atom bombardment: An update". Mass Spectrometry Reviews. 10 (4): 283-301. doi:10.1002/mas.1280100402. ISSN 0277-7037.
- ^ Pachuta (1987). "Mechanisms in molecular SIMS". Chemical Reviews. 87 (3): 647-669. doi:10.1021/cr00079a009. ISSN 0009-2665.
- ^ Tomer KB (1989). "The development of fast atom bombardment combined with tandem mass spectrometry for the determination of biomolecules". Mass Spectrometry Reviews. 8 (6): 445-82. doi:10.1002/mas.1280080602. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020.
- ^ Székely (1997). "If the ionization mechanism in fast-atom bombardment involves ion/molecule reactions, what are the reagent ions? The time dependence of fast-atom bombardment mass spectra and parallels to chemical ionization". Journal of the American Society for Mass Spectrometry. 8 (4): 337-351. doi:10.1016/S1044-0305(97)00003-2. ISSN 1044-0305.