İçeriğe atla

Galadriel

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Galadriel
J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde karakter
Unvanı/Diğer adıLórien'in Hanımı,
Galadhrim'in Hanımı,
Işığın Hanımı,
Ormanın Hanımı, Alatáriel,
Artanis,
Nerwen
IrkıElf
Doğum tarihiAğaçlar Çağı 1362,
Valinor
Aman'a
göçü		Üçüncü Çağ 3021 (8,374 yaşında),
Gri Limanlar'dan Batı'ya yelken açtı.
Bahsedildiği
kitap(lar)		Yüzük Kardeşliği (1954)
Kralın Dönüşü (1955)
Silmarillion (1977)
Bitmemiş Öyküler (1980)

Galadriel, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir karakterdir. Ondan Yüzüklerin Efendisi, Silmarillion ve Bitmemiş Öyküler kitaplarında bahsedilir.

Kral Finwë ve Kral Olwë'nin torunu olarak hem Noldor hem de Teleri'nin kraliyet soyundan gelen asil bir Elftir. Aynı zamanda büyükannesi İndis aracılığıyla Vanyar Kralı Ingwë'nin yakın akrabasıdır. Galadriel Noldor'un isyanı sırasında halkının liderlerinden biriydi ve Birinci Çağ'da onlarla birlikte Valinor'dan Orta Dünya'ya geldi. Orta Dünya'daki günlerinin sonuna doğru eşi Celeborn ile beraber Lothlórien'in yönetti; orada Lórien Hanımı, Galadhrim Hanımı, Işığın Hanımı veya Ormanın Hanımı olarak bilinirdi. Kızı Celebrían, Elrond'un eşi ve Arwen, Elladan ve Elrohir'in annesidir. Tolkien, Galadriel'i "Orta Dünya'da kalmış tüm Elflerin en kudretlisi ve en güzeli" (Gil-galad'ın ölümünden sonra)[1] ve "Elf kadınlarının en yücesi" olarak tanımlamıştır.

Peter Jackson'ın yönettiği Yüzüklerin Efendisi üçlemesinde bu karakteri Cate Blanchett oynamıştır. Yüzüklerin Efendisi: Güç Yüzükleri dizisinde ise Morfydd Clark tarafından canlandırılmıştır.

Kurgusal tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Galadriel'in Yüzük Savaşı öncesindeki hayatından Silmarillion ve Bitmemiş Öyküler'de bahsedilir. Noldor prensi Finarfin ile Olwë'nin kızı ve Lúthien'in kuzeni Eärwen'in evliliklerinden doğan tek kızı ve en küçük çocuğudur. Ağabeyleri Finrod Felagund, Angrod, ve Aegnor idir. Valinor'da doğmuştur. Başkalarının zihinlerini okuyabilme yeteneğini sahiptir ve insanları adil bir şekilde değerlendirir. Finwë kraliyet hanesine mensuptur. İster Aman'da ister Orta Dünya'da olsun, Galadriel sıklıkla tüm Elflerin en güzeli olarak anılırdı.[2]

Silmarillion'daki hikayeye göre Galadriel, Noldor'un isyanına ve Valinor'dan kaçışlarına hevesle katılmış ve halkına önderlik etmişti; o gün çatışıp çekişen prensler arasında dikilen tek kadındı.[2][3] Ancak kalbinde Fëanor'a veya oğullarına asla bir yakınlık beslemedi. Beleriand'da ağabeyi Finrod Felagund ile Nargothrond'da ve Thingol ile Melian'ın Doriath'taki sarayında yaşadı. Böylece Doriath'ta Thingol'ün akrabası Celeborn ile tanıştı.[4] Ancak Orta Dünya'ya gelişleri hakkında bazı karanlık sırlar taşıyordu; Melian'a Silmarillerin şiddet dolu hikayesinin bir kısmını ve Morgoth'un Finwë'yi öldürüşünü anlattı ancak Elflerin birbirini katletmesinden, Akraba Kıyımı'ndan bahsetmedi.[5]

İkinci Çağ

[değiştir | kaynağı değiştir]

Galadriel ve Celeborn önce Lindon'a seyahat ettiler ve orada Gil-galad'ın yönetimi altında bir Elf grubuna liderlik ettiler. Galadriel ve Celeborn'un Öyküsü'ne göre, daha sonra oradan ayrılıp Nenuial (Evendim) Gölü kıyılarında yerleştiler ve orada tüm Eriador Elflerinin Beyi ve Hanımı kabul edildiler. Bunun ardından doğuya hareket ederek Eregion (Hollin) ülkesini kurdular. Anduin Nehri vadisindeki Nandorin yerleşimi ile temas kurdular, burası daha sonra Lothlórien oldu. Bir noktada Galadriel ve Celeborn Eregion'dan ayrıldı ve Lothlórien'e yerleştiler. Tolkien'in bazı yazılarına göre İkinci Çağ boyunca bir süre Lothlórien'in yöneticileri oldular; ancak diğer tüm yazılara göre Üçüncü Çağ'ın ortalarında Amroth kaybolduktan sonra Lórien'e dönüp yönetimini üstlendiler.[2]

Galadriel ve Celeborn'un Celebrían adında bir kızları oldu, o da sonra Ayrıkvadi'li Elrond Yarıelf'le evlendi.

İkinci Çağ'da Güç Yüzükleri dövülürken, Galadriel, Yüzüklerin yapımını Celebrimbor'a öğreten irfan ustası Annatar'dan kuşkulanıyordu. Yine bazı yazılara göre, Celebrimbor onun görüşüne karşı geldi ve Eregion'un yönetimini ele geçirdi. Bundan dolayı Galadriel Moria kapılarından geçerek Lórien'e gitti, ancak Celeborn cüce kalesine girmeyi reddetti ve geride kaldı. Galadriel şüphesinde haklı çıktı çünkü Annatar'ın aslında Karanlıklar Efendisi Sauron olduğu ortaya çıktı. Sauron Eregion'a saldırdığında Celebrimbor, Üç Elf Yüzüğü'nden biri olan Nenya'yı Galadriel'e emanet etti. Celeborn, güçlerini Elrond'un güçleriyle birleştirdi, ancak Eregion'a yardım edemediler ve İmladris'e kaçmak zorunda kaldılar. Savaş bittiğinde Celeborn ve Galadriel yeniden bir araya geldiler; bir metne göre İmladris'te geçen birkaç yılın ardından (bu süre zarfında Elrond, Celebrían'ı ilk defa görmüş ve aşık olmuştu) Galadriel'in deniz özlemi oldukça şiddetlendi ve çift, Belfalas'a taşındı ve daha sonra Dol Amroth olarak adlandırılan yerde yaşadılar.[2]

Üçüncü Çağ

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yüzük Kardeşliği'nde Galadriel, Moria'dan kaçışlarından sonra Kardeşliği Lothlórien'e kabul etti.[6] Ağaçtan evinde Kardeşlik üyeleriyle buluştuğunda hepsine dikkatlice bakarak kararlılıklarını ölçtü—ancak Boromir bu sınamayı bir kışkırtma olarak yorumladı. Frodo Baggins, yüzüğü ona emanet etmeyi teklif edince bu sefer kendisi bir sınava girdi. Yüzüğün yozlaştırıcı etkisinin onu "büyük ve korkunç" kılacağını bildiği ve bir zamanlar onu Orta Dünya'ya getiren hırslarını hatırladığı için yüzüğü reddetti. Kendi yüzüğünün gücünün tükeneceğini, Tek Yüzük'ün yok edilmesiyle halkının azalacağını ve solup gideceğini kabul etti ve Elflerin solup gitmesinden ve İnsanların egemenliğinden tek kurtuluş yolunun nihayet Valinor'a dönmek olacağını anladı.[7] Bu güçten feragat etmesinin onayı olarak üzerindeki Valinor yasağının kaldırıldığı ima edilmiş ve başka yazılarla da desteklenmiştir.[1][2]

Kardeşlik Lothlórien'den ayrıldığında hepsine bir hediye ve Elf pelerini verdi ve hem grubu desteklemek için hem de inanç, umut ve iyi niyetinin bir göstergesi olarak erzakla donattı. Eşi Celeborn da Kardeşliğe Elf kayıkları temin etti.[8] Kardeşliğin Lórien'den ayrıldığı gün, onlar bunu bilmese de, Gandalf kartal Gwaihir'in sırtında ülkeye geldi. Galadriel onun yaralarını iyileştirdi ve ona İstari'nin, yani Büyücüler tarikatının başı olduğunu simgeleyen beyaz giysiler giydirdi.[9]

Sauron yok edildikten sonra Celeborn Lórien ordusunu Anduin nehrinden öteye geçirdi ve Dol Guldur'u ele geçirip Galadriel'in yardımıyla imha etti.[10] Savaşın bitiminden sonra torunu Arwen'in Kral Aragorn Elessar'la olan düğününe katılmak için Minas Tirith'e gitti. Galadriel Üçüncü Çağ'ın sonunda Elrond, Gandalf ve Yüzük taşıyıcıları Bilbo ve Frodo ile Büyük Deniz'in ötesine yelken açtı.[11] Celeborn ise geride kaldı, ve Tolkien'in yazdığına göre "onun da nihayet Gri Limanların yolunu tuttuğu günün tarihi hiçbir yerde geçmemektedir."[12]

Karakter özellikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dúnedain'in dediğine göre boyu iki rangar, yani "adam boyu" idi - bu da yaklaşık 193 cm eder.[13] Bununla birlikte Galadriel'in en dikkat çeken özelliği onun güzel uzun gümüş-altın renginde saçlarıydı. Tirion Elfleri, İki Ağaç Laurelin ve Telperion'un ışıltısının saçlarına işlemiş olduğunu söylerdi.[2]

Fëanor onun saçlarına büyük bir hayranlık duyardı; öyle ki Silmarillerin yapımında onlardan ilham almış olabilir.[2] Buna rağmen Galadriel bu hayranlığa asla karşılık vermedi. Fëanor saçından bir bukle vermesi için üç kez ona yalvardıysa da Galadriel ona bir tel dahi sunmadı. Valinor'daki Eldar'ın en yücesi sayılan bu iki akrabanın yıldızı hiç barışmamıştır.[2]

Karakteri, soyundan geldiği Eldar'ın özelliklerinin bir karışımıydı. Noldor'un gururu ve hırsına sahipti vardı ancak bu özellikler onda Vanyar'ın nezaketi ve derin kavraşıyla yumuşatılmıştı. Bu erdemli özellikleri babası Finarfin ve akrabaları içinde kendisine en yakın gördüğü ağabeyi Finrod ile paylaşıyordu.[2]

Kocası Celeborn, Lothlórien'e bir Cüceyi kabul etme kararından pişman olduğunu dile getirdiğinde ona çıkışmıştır. Cüce Gimli'ye gösterdiği şefkat ve iyi niyet, Galadriel'e Gimli'nin dostluğunu ve sevgisini kazandırmıştır.[7]

Etimoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]

Galadriel, Sindarin dilinde (Tolkien'in yarattığı Elf dillerinden biri) bir isim olup Tolkien tarafından "Parlak bir çelenkle taçlanmış kız",[14] "Parıldayan saçlarla taçlanmış kız",[15] ve "Işıldayan çelenk"[16] gibi birkaç farklı şekilde çevrilmiştir; galad ("ışık,parlaklık") ve rî ("taç") kelimelerinin birleşiminden oluşur.[14] Bu isim, gençliğinde spor yaparken uzun altın sarısı saçlarını bir taç şeklinde toplamasından dolayı ona eşi Celeborn tarafından verilmiştir.[15] İsmin Telerin Quenyası'ndaki orijinal formu Alatáriel idir.

Artanis, ona babası tarafından verilmiş bir isim olup Quenya'da "Soylu Kadın" anlamına gelir; arta ve nís kelimelerinin birleşiminden oluşur.[14]

Nerwen, uzun boyu ve beden ile irade bakımından sahip olduğu büyük gücü sebebiyle annesi Eärwen'in seçtiği bir isimdir ve Quenya'da "Erkek-kadın" anlamına gelir.[17]

Soyağacı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Míriel
 
 
 
 
 
 
 
Finwë
Noldor Kralı
 
Indis
Vanyar soyundan		Olwë
Teleri Kralı
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
FëanorFindisFingolfinÍrimëFinarfin
 
Eärwenadı bilinmeyen oğullar
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
FinrodAngrod
 
EldalótëAegnorGALADRIEL
 
Celeborn
 
 
 
 
 
 
 
 
OrodrethElrond
 
Celebrían
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
FinduilasGil-galadElladanElrohirArwen

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b J.R.R. Tolkien. "Güç Yüzüklerine ve Üçüncü Çağ'a Dair". Silmarillion. 
  2. ^ a b c d e f g h i J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (ed.). "Galadriel ve Celeborn'un Öyküsü". Bitmemiş Öyküler. 
  3. ^ J.R.R. Tolkien. "Noldor'un Kaçışına Dair". Silmarillion. 
  4. ^ J.R.R. Tolkien. "Noldor'un Dönüşüne Dair". Silmarillion. 
  5. ^ J.R.R. Tolkien. "Beleriand'daki Noldor'a Dair". Silmarillion. 
  6. ^ J.R.R. Tolkien. "İkinci Kitap: Lothlórien". Yüzük Kardeşliği. 
  7. ^ a b J.R.R. Tolkien. "İkinci kitap: Galadriel'in Aynası". Yüzük Kardeşliği. 
  8. ^ J.R.R. Tolkien. "Lórien'e Veda". Yüzük Kardeşliği. 
  9. ^ J.R.R. Tolkien. "Üçüncü kitap: Ak Süvari". İki Kule. 
  10. ^ J.R.R. Tolkien. "Ek B: Yılların Öyküsü". Kralın Dönüşü. 
  11. ^ J.R.R. Tolkien. "Gri Limanlar". Kralın Dönüşü. 
  12. ^ J.R.R. Tolkien. "Önsöz", "Shire Kayıtları Hakkında Bir Not". Yüzük Kardeşliği. 
  13. ^ J.R.R. Tolkien. "Ferah Çayırlar Felaketi: Ek (Númenor Mesafe Ölçüleri)". Bitmemiş Öyküler. 
  14. ^ a b c J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (ed.). "XI. The Shibboleth of Fëanor", "The names of Finwë's descendants". The Peoples of Middle-earth. 
  15. ^ a b J.R.R. Tolkien; Humphrey Carpenter, Christopher Tolkien (eds.), The Letters of J.R.R. Tolkien, Letter 348, (dated 6 March 1973)
  16. ^ J.R.R. Tolkien; Humphrey Carpenter, Christopher Tolkien (eds.), The Letters of J.R.R. Tolkien, Letter 345, (dated 30 November 1972)
  17. ^ J.R.R. Tolkien, Christopher Tolkien (ed.). ""XI. The Shibboleth of Fëanor", "The case of the Quenya change of Þ to s". The Peoples of Middle-earth. 
  • Galadriel. (2024, September 5). Tolkien Gateway. Retrieved 15:08, October 6, 2024 from https://tolkiengateway.net/w/index.php?title=Galadriel&oldid=409290.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Galadriel&oldid=34160458" sayfasından alınmıştır