İçeriğe atla

Dekan (alkan)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Dekan (kimya) sayfasından yönlendirildi)
Dekan
Skeletal formula of decane
Skeletal formula of decane with all implicit carbons shown, and all explicit hydrogens added
Ball-and-stick model of the decane molecule
Adlandırmalar
Decane[1]
Dekil hidrür
Tanımlayıcılar
3D model (JSmol)
1696981
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
DrugBank
ECHA InfoCard 100.004.262 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 204-686-4
MeSH decane
RTECS numarası
  • HD6550000
UNII
UN numarası 2247
  • InChI=1S/C10H22/c1-3-5-7-9-10-8-6-4-2/h3-10H2,1-2H3 
    Key: DIOQZVSQGTUSAI-UHFFFAOYSA-N 
  • CCCCCCCCCC
Özellikler
Kimyasal formül C10H22
Molekül kütlesi 142,28 g mol−1
Görünüm renksiz sıvı
Koku benzin gibi
Yoğunluk 0.730 g mL−1
Erime noktası 2.154 ila 2.166 °C; 3.909 ila 3.931 °F; 2.427 ila 2.439 K
Kaynama noktası 4.196 ila 4.202 °C; 7.585 ila 7.595 °F; 4.469 ila 4.475 K
log P 5.802
Buhar basıncı 195 Pa[3]
2.1 nmol Pa−1 kg−1
-119.74·10−6 cm3/mol
Isı iletkenliği 0.1381 W m−1 K−1 (300 K)[2]
Kırınım dizimi (nD) 1.411–1.412
Akmazlık
  • 0.850 mPa·s (25 °C)[4]
  • 0.920 mPa·s (20 °C)
Termokimya
315.46 J K−1 mol−1
Standart molar entropi (S298)
425.89 J K−1 mol−1
Standart formasyon entalpisi fH298)
−302.1–−299.9 kJ mol−1
Standart yanma entalpisi cH298)
−6779.21–−6777.45 kJ mol−1
Tehlikeler
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH):
Ana tehlikeler yanıcı, orta düzeyde zehirli
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS02: Alevlenir GHS08: Sağlığa zararlı
İşaret sözcüğü DANGER
Tehlike ifadeleri H226, H302, H304, H305
Önlem ifadeleri P301+P310, P331
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 1: Maruziyet tahrişe neden olabilir, ancak yalnızca hafif kalıcı hasar oluşturur. Örnek: TerebentinYanıcılık 2: Tutuşmanın gerçekleşebilmesi için orta derecede ısıtılması veya nispeten yüksek ortam sıcaklığına maruz bırakılması gerekmektedir. Alevlenme noktası 38 ila 93 °C arasındadır (100 ila 200 °F). Örnek: Dizel yakıtıKararsızlık 0: Genellikle yangın maruziyeti koşullarında dahi normalde kararlıdır ve su ile reaksiyona girmez. Örnek: Sıvı azotÖzel tehlikeler (beyaz): kod yok
1
2
0
Parlama noktası 460 °C (860 °F; 733 K)
2.100 °C (3.810 °F; 2.370 K)
Patlama sınırları 0.8–2.6%
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC):
LD50 (medyan doz)
  • >2 g kg−1 (dermal, rabbit)
  • 601 mg/kg−1 (oral, rat)
Güvenlik bilgi formu (SDS) hazard.com
Benzeyen bileşikler
Benzeyen alkanlar
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Dekan, C
10
H
22
kimyasal formülüne sahip bir alkan hidrokarbondur. Dekan için 75 yapısal izomer mümkün olmasına rağmen, terim genellikle CH
3
(CH
2
)
8
CH
3
formülüne sahip normal dekanı ("n-dekan") ifade eder. Ancak tüm izomerler benzer özellikler gösterir ve bileşime çok az dikkat edilir.[5] Bu izomerler yanıcı sıvılardır. Dekan, benzinde ve kerosende küçük miktarlarda (%1'den az) bulunur.[6][7]

  1. ^ "decane - Compound Summary". PubChem Compound. Identification and Related Records: National Center for Biotechnology Information. 16 Eylül 2004. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2012. 
  2. ^ Touloukian, Y.S., Liley, P.E., and Saxena, S.C. Thermophysical properties of matter - the TPRC data series. Volume 3. Thermal conductivity - nonmetallic liquids and gases. Data book. 1970.
  3. ^ Yaws, Carl L. (1999). Chemical Properties Handbook. New York: McGraw-Hill. ss. 159-179. ISBN 0-07-073401-1. 
  4. ^ Dymond, J. H.; Oye, H. A. (1994). "Viscosity of Selected Liquid n‐Alkanes". Journal of Physical and Chemical Reference Data. 23 (1). ss. 41-53. doi:10.1063/1.555943. ISSN 0047-2689. 
  5. ^ "75 Isomers of Decane". The Third Millennium Online! (Latince). 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  6. ^ "Petroleum - Chemistry Encyclopedia - reaction, water, uses, elements, examples, gas, number, name". www.chemistryexplained.com. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2016. 
  7. ^ "n-Decane (Annotation)". Hazardous Substances Data Bank (HSDB) (İngilizce). National Center for Biotechnology Information. 7 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2022.