Acis ve Galatea (Handel)
 Acis ve GalateaRessam: Guillemot | |
| Müzik | George Frideric Handel |
|---|---|
| Libretto | John Gay |
| Gala | 1718 - 1 perde mask> 1732 - 3 perde "serenata" 1739 - 2 perde opera 1788 - Wolfgang Amadeus Mozart aranjmani |
| İlk gösterim yeri | Londra |
| Oyuncular |
|
Acis ve Galatea (HWV 49) George Frideric Handel tarafından, librettosu John Gay tarafından İngilizce olarak hazırlanmış bir "müziksel eğlence" tipi. Bu eser ilk olarak 1718'de Handel tarafından yapımlanarak bir perde olarak ana pastoral konulu bir mask veya semi-opera eseri olarak temsil edilmiştir. 1732'de Handel bu eserdeki müziksel parçaları ve yeni hazırladığı ek parçaları birleştirerek Londra'da temsiller yapan bir İtalyan Opeara trüpü için 3 perdelik bir "serenata" olarak hazırlamıştır. Handel bu eseri hazırlamakta iken yazdığı bir notta eseri bir "küçük opera" olarak nitelendirmiştir. Genel olarak bir "müziksel eğlence" olarak isimlendirilmektedir. İngilizce opera konusunda en önemli otoriter kaynak eseri olarak kabul edilen "New Grove Dictionaray of Music" ise bu eseri oratoryo olarak isimlendirmektedir.
Bu eser 18. yüzyılın ortalarından 20. yüzyıl başına kadar genellikle, Handel'in eserlerinin hiç operaevlerinde temsil edilmeyip unutulmuş oldukları dönem de bile, epeyce popüler olarak yeniden uyarlanıp, yapımlanıp, temsil edilen tek Handel opera eseri olmuştur. Bu yapımlar arasında en popüler olanı 1788'de Wolfgang Amadeus Mozart tarafından uyarlanıp yeni aranjmanı yapımlanıp temsil edilenidir. Günümüzde operaevlerinde Handel'in "Acis ve Galatea" adlı operası olarak yapımlanıp ve temsil edilen opera eseri versiyonu Handel'in hazırladığı 1732 edisyonuna dayanmaktadır; Ama Handel bu versiyonun bu eserin kabul edilir versiyonu olacağını hiçbir zaman belirlememiştir.
Roller[1]
[değiştir | kaynağı değiştir]
| Rol | Ses tipi | Prömiyerde roller, 16 Nisan 1735 versiyonu (Orkestra şefi:George Frideric Handel) |
|---|---|---|
| Galatea - nimf | soprano | Anna Maria Strada |
| Acis - Faunus ve nimf Simateis'in oğlu, çoban | kontralto kastrato | Francesco Bernardi, (Lakap:"Senesino") |
| Damon - çoban, Acis'in arkadaşı | tenor | |
| Polyphemus - Kiklop Poseidon ve nimf Thoosa'nın oğlu | bas | Antonio Montagnana |
| Cloris | soprano | Ann Turner Robinson |
| Eurilla | soprano | Mrs. Davis |
| Filli | kontralto | Anna Bagnolesi |
| Dorinda | alto | Francesca Bertolli |
| Silvio | tenor | Giovanni Battista Pinacci |
| Koro - çobanlar ve nimfler |
Konu özeti[2]
[değiştir | kaynağı değiştir]I. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]Çobanlar ve nimfler "ovaların keyfi"ni sürdürüp zevkle kendilerini eğlendirmektedir. Bir yarı-tanrısal ölümsüz nimf olan Glaetea, Acis adlı çobana sırsıklam aşık olmuştur ve çoban da ona kendi aşkıyla karşılık vermektedir. Bu büyük aşklarını birlikte daha iyice tatmak için etraftaki kuşların ötmelerini durdurup susmalarını isterler. (Resitatif:Ye verdan plains) (Arya:Hush ye pretty warbling quire). Aşık çoban Acis'in yakın arkadaşı olan çoban Damon bu iki aşıka birbirlerini kovalamakta iken nasihatlar vermeye başlar. Bu nasihati Sicilyana tipi bir serenat şeklinde bir şarkı olur. (Serenat:Love in her eyes playing). Bu perde iki genç aşıkın birlikte söyledikleri bir "ikili/düet" şarkı ile sona erer. (İkili:Happy we). Bu ikili/düet şarkı bir koro tarafından yankılanır. (Bu parça ilk Cannons versiyonunda bulunmamaktadır..
II. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]İkinci perde için operanın pastoral kırsal ve daha duygulu teması değişir ve tema ağıtsal bir şekle döner. Bu dönüşme perdenin başlangıcında koronun Acis ve Galatea'ya bir tek gözlü bir canavar gibi bir dev olan Polyphemos'un sahneye gelmiş olduğunu ikaz etmeleri ile başlar. Koro müziğinin bir füg şeklinde minör-anahtarda olması ve aynı zamanda vurmalı çalgıların özel ritmleri ile bu ağırca ilerleyen canavar devin ağır ağır ayak adımları atması canlandırılır. Bu ikinci perdede müziğin, birinci perdedeki hafifliğine karşılık olarak, daha dramatik ve ağıtsal bir kalite almasına giriş olur.
Polyphemos ikinci perdeye girişinde Galatea'ya karşı duymakta olduğu derin ve kıskanç bir aşkı yansıtan, kısmen komik kısmen gayet kızgılı olan arya söyler. (Arya:"I rage, I melt, I burn (Öfkeliyim, eriyorum ve yanıyorum)". Bunu bir blokflüt ile karşılıklı olarak çalınıp söylenen diğer bir arya takip eder. (Arya O rüddier than the cherry (O! Kirazdan da daha kırmızı olan şey) Polyphemos aşkını ifade ve korumak için şiddete başvurmak istemektedir. Ama bu isteğinden Coridon adlı bir taraf tutmayan çobanın uylaştırıcı sözleri ile bir nebze caydırılır. (Arya:Would you gain the tender creature (Bu tutumun sevdiğin hassas yaratığı sana kazandıracak mı?)) Bu sırada Damon arkadaşı Acıs'i ihtar ederek ona aşkın aşkın zevkinin devamlı değil geçici olduğunu anlatmaya çalışır. (Arya:Consider, fond shepard). Ama Acıs bu ihtara aldırmadan bu aşkı kendinden almaya çalışana karşı şiddetle direniş göstermeye kararlı olduğunu açıklar (Arya:Love sounds th’ alarm). Acıs ve Galetea birbirlerine olan aşklarına ebediyen sadık olacaklarını açıklayan bir ikili/düet söylemeye başlarlar. Ama gayet kızgılı olan Polyphemos'da bu ikili şarkıya zorla katılıp bunu bir üçlü/trio şarkıya dönüştürür: (İkili/üçlü: The flocks shall leave the mountains)
Bu şarkının sonunda kızgınlığı gayet artmış olan Polyphemos hunharca bir öfke ile Acis'ı katleder. Galatea koronun eşliğiyle bu şekilde kaybolmuş olan aşkı için yas içinde bir acı ağıt söyler. (Arya:Must İ my Acıs still bemoan.). Koro Galathea'nın hala yarı-tanrısal güçleri bulunduğunu ve ölümsüz olduğunu ona hatırlatır ve Galathea'nın tanrısal güçlerini kullanarak Acıs'ın ölmüş vücudunu bir güzel fışkıran su kaynağına dönüştürebilecek bir tanrısal gücü olduğunu ona bildirirler.
Opera Galeta'nın bu tanrısal dönüştürme gücünü kullanıp Acis'i bir fışkıran kaynağa dönüştürmesini gerçekleştirmesini anan Galetha'nın "larghetto" aryası "Heart, the seat of soft delight" ile ve bunu koronun kutsulaması ile sona erer,.
Müziksel parçalar
[değiştir | kaynağı değiştir]I. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]- Uvertür
- Koro (çobanlar ve nimfler): Oh the pleasure of the plains
- Resitatif (Galatea):Ye verdant plains
- Arya (Galathea): Hush, hush, ye pretty warbling quire
- Arya (Acis): Where shall I seek the charming fair
- Resitatif (Damon): Stay, shepherd, stay
- Arya (Damon): Shepherd, what art thou pursuing
- Resitatif (Acis): Lo! here my love
- Arya (Acis): Love in her eyes sits playing
- Resitatif (Galatea): Oh! didst thou know the pains
- Arya (Galatea):As when the dove
- İkili/Duet (Acis, Galatea): Happy we
- Koro (çobanlar ve nimfler): Happy we
II. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]- Koro (çobanlar ve nimfler): Wretched lovers
- Resitatif (Polyphemus): I rage, I melt, I burn
- Arya (Polyphemus): O ruddier than the cherry
- Resitatif:(Polyphemus): Whither, fairest, art thou running
- Arya(Polyphemus): Cease to beauty to be suing
- Arya (Damon): Would you gain the tender creature
- Resitatif (Acis):His hideous love provokes my rage
- Arya (Acis): Love sounds th'alarm
- Arya (Damon): Consider, fond shepherd
- Resitatif (Galatea): Cease, oh cease, thou gentle youth
- Ûçlü (Galatea, Acis, Polyphemus): The flocks shall leave the mountains
- Resitatif (Acis): Help, Galatea
- Koro (çobanlar ve nimfler): Mourn, all ye muses
- Solo arya ve Koro (Galatea, çobanlar ve nimfler): Must I my Acis still bemoan
- Resitatif (Galatea): Tis done, thus I exert my pow'r divine
- Arya (Galatea): Heart, the seat of soft delight
- Koro (çobanlar ve nimfler): Galatea, dry thy tears
Seçilmiş ses ve video kayıtları[3]
[değiştir | kaynağı değiştir]Disk ses kayıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Roller: (Acis, Galatea, Damon, Polyphemos) |
Orkestra Şefi Orkestra, koro |
Marka |
|---|---|---|---|
| 1959 | Peter Pears, Joan Sutherland, David Galliver, Owen Brannigan |
Adrian Boult Saint Anthony Singers, Philomusica Lonra |
CD, Decca Records |
| 1978 | Robert Tear, Jill Gomez, Philip Langridge, Benjamin Luxon |
Neville Marriner Academy of St Martin in the Fields Orkestra ve Korosu |
CD. Decca Records |
| 1978 | Anthony Rolfe Johnson, Norma Burrowes, Martyn Hill, Willard White |
John Eliot Gardiner English Baroque Soloistleri (Cannons Versiyonu, 1718) |
CD: DG Archiv, Cat: 423406 |
| 1990 | John Mark Ainsley, Claron McFadden, Rogers Covey-Crump,<br/[Michael George |
Robert King The King's Consort |
CD: Hyperion Records CDA 66361/2 |
| 1992,[4] | Jamie MacDougall, Barbara Bonney, Markus Schäfer, John Tomlinson |
Trevor Pinnock The English Concert ve korasu |
Audio CD: DG Archiv Cat: 435 792-2 |
| 1992 | David Gordon, Dawn Kotoski, Glenn Siebert, Jan Opalach |
Gerard Schwarz Seattle Senfoni Orkestrasi ve Koro |
CD: Delos DE 3107 |
| 1999 | Paul Agnew, Sophie Daneman, Patricia Petibon, Alan Ewing |
William Christie Les Arts Florissants |
CD: Erato Records |
| 2008 | Nicholas Mulroy, Susan Hamilton, Thomas Hobbs, Matthew Brook |
John Butt Dunedin Consort & Players |
CD Linn Records, CKD 319 |
Video kayıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Roller: (Acis, Galatea, Damon, Polyphemos) |
Orkestra Şefi Orkestra, koro |
Marka |
|---|---|---|---|
| 2009 | Charles H. Workman, Danielle de Niese, Paul Agnew, Matthew Rose |
Christopher Hogwood Orchestra of the Age of Enlightenment |
DVD: Opus Arte OA 1025D Blu-ray: Opus Arte OA BD7056D |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Index of Handel's works". Gfhandel.org (İngilizce). Handel Institute. 13 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2014.
- ^ Açış ve Galatea müziksel eseri değişik zamanlarda çeşitli müziksel şekilde ve değişik uyarlamalarla temsil edildiği için tek bir versiyon için konu özeti vermek mümkün olmamaktadır. Verilen konu özeti bu eserin bir opera eseri olarak modern temsileri için genellikle kullanılan 2 perdelik tipik prodüksiyon için geçerlidir.
- ^ "Operadis-opera-discography.org.uk Acis and Galatea OPDIS diskografi". 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2016.
- ^ W.A. Mozart versiyonu, K.566, 1788
- (opera) İngilizce Wikipedia "Acis and Galatea (Handel)" maddesi Tarih:30.3.201610 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Dış kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Dean, Winton ve Knapp, John Merrill (2009) Handel’s Operas 1726–1741 Woodbridge: The Boydell Press ISBN 978-1-84383-525-7. (İngilizce)
- Sadie, Stanley. "Acis and Galatea", Stanley Sadie (ed.) (1992)The New Grove Dictionary of Opera, Londra: Macmillan Reference ISBN 0-333-73432-7 (İngilizce)
- Kobbé, Gustav "", (Ed.: Earl of Harewood) (1987) The Definitive Kobbé's Book of Opera; 1. American ed. New York: G. P. Putnam's Sons; (İngilizce)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Opera-Stanford" websitesinden 1718 versiyonu librettosu7 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Almanca Partitür Notalari: "Acis and Galatea" (Händel-Werkausgabe, hrsg. v. Friedrich Chrysander, Leipzig 1858)11 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- IMSLP Petrucci Music Library websitesi Acis and Galatea, HWV 49 (Handel, George Frideric" maddesi21 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
