624 Hektor
 624 Hektor ve uydusu Skamandrios | |
| Keşif [1] | |
|---|---|
| Keşfeden | A. Kopff |
| Keşif yeri | Heidelberg Gözlemevi |
| Keşif tarihi | 10 Şubat 1907 |
| Adlandırmalar | |
| MPC belirtmesi | (624) Hektor |
Adın kaynağı | Hektor (Yunan mitolojisi)[2] |
Alternatif adlandırma | 1907 XM; 1948 VD |
| Jüpiter truvalıları [1][3] · Hektor [4] Yunan  [5] | |
| Sıfatlar | Hektorean veya Hektorian |
| Yörünge özellikleri [3] | |
| Belirsizlik parametresi 0 | |
| Gözlem yayı | 111,28 y (40.646 g) |
| Günöte | 5,3824 AU |
| Günberi | 5,1319 AU |
| 5,2571 AU | |
| Dış merkezlik | 0,0238 |
| 12,05 y (4.403 g) | |
| 136,09° | |
| 0° 4d 54.48s / gün | |
| Eğiklik | 18,166° |
| 342,79° | |
| 185,22° | |
| Bilinen doğal uydusu | 1 |
| Jüpiter MOID | 0,2752 AU |
| TJüpiter | 2,8990 |
| Fiziksel özellikler | |
| D (Tholen)[3] | |
| 13,79 ila 15,26 | |
| 7,20[6] · 7,3[3] · 7,49[7] | |
| 0,078" ila 0,048" | |
| Boyutlar | 403 km × 201 km (türetilen)[8] 370 km × 195 km × 195 km[9] |
Ortalama çap | 250±26 km[8] (iki loblu ise: 256±12 km)[8] 225 km[3] 147±2 km[6] 227±15 km[10] 231±4 km[7] |
| Kütle | (7,9±1,4)×1018 kg[8] (9,95±0,12)×1018 kg[10] |
Ortalama yoğunluk | 1,0±0,3 g/cm3[8] 1,63±0,32 g/cm3[10] 2,43±0,35 g/cm3[11] |
| 6,9205 saat (0,28835 g)[8] | |
| 0,025[3] 0,034±0,001[7] 0,107±0,011[6] | |
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
624 Hektor, en büyük Jüpiter truvalısı ve Hektor ailesi'nin isim babasıdır, hacim olarak yaklaşık 225 ila 250 kilometre çapında, küreye eşdeğer, oldukça uzun bir şekle sahiptir. Gök bilimci August Kopff tarafından 10 Şubat 1907'de Almanya'nın güneybatısındaki Heidelberg Gözlemevi'nde keşfedilmiş ve Yunan mitolojisindeki Truva prensi Hektor'un adıyla anılmıştır.[1][2] 2006 yılında keşfedilen 12 kilometre büyüklüğünde küçük bir uyduya, sahiptir. Bu uyduya ise Skamandrios adı verilmiştir.[8]
Tanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Hektor koyu ve kırmızımsı renkli bir D-tipi asteroit'tir. Jüpiter'in ön bölgesindeki Lagrange noktası L4 bölgesinde bulunur ki bu bölge efsanevi Truva Savaşı'ndaki iki taraftan birine atfen Yunan kampı olarak adlandırılır. Hektor adını Truva kahramanı Hektor'dan alır ve bu nedenle yanlış kampa "yanlış yerleştirilmiş" iki Truva asteroidinden biridir. Diğeri ise Truva kampında bulunan 617 Patroclus'tur.
Kontak ikili hipotezi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Hektor, en uzun boyutu yaklaşık 403 km olan, ancak diğer boyutlarının ortalaması sadece 201 km civarında olan, yaklaşık 250 km çaplı bir küreye eşdeğer, toplam hacmi ve tahmini 7,9×1018 kg kütlesi (dolayısıyla 1,0 g/cm3 yoğunluk) ile Güneş Sistemi'nde kendi boyutundaki en uzun cisimlerden biridir. Hektor'un 216 Kleopatra gibi 220 ve 183 km ortalama çaplı daha yuvarlak iki lobdan oluşan bir kontak ikilisi (yerçekimsel çekimle birleşen iki asteroit) olabileceği düşünülmektedir.[8] Hubble Uzay Teleskobu'nun 1993'teki gözlemleri, sınırlı açısal çözünürlük nedeniyle belirgin bir bilobat (iki lob) şekli göstermemiştir. 17 Temmuz 2006'da Keck 10-metre-II-teleskobu ve onun lazer kılavuz yıldız uyarlamalı optik (AO) sistemi Hektor için bir bilobat şekli göstermiş,[12] bu da çok sayıda tarihsel ışık eğrisi ile birlikte 6,9205 saatlik bir dönme periyodu öneren daha sonraki çalışmalarla pekiştirilmiştir.[8]
Hektor, şimdiye kadar L4 noktasında bilinen dört ikili truva asteroidinden biridir (diğerleri 16974 Iphthime, 3548 Eurybates ve 15094 Polymele'dir) ve bir uydu eşlikçisi olan bilinen ilk truva asteroididir. L5 noktasında bulunan bir başka büyük truva asteroidi olan 617 Patroclus, neredeyse eşit büyüklükte iki bileşenden oluşmaktadır.[12] Şu anda L5 noktasında bilinen iki ikili asteroit daha vardır, (17365) 1978 VF11 ve 29314 Eurydamas.[13]
Uydusu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Keşif[8] | |
|---|---|
| Keşfeden | Marchis vd. |
| Keşif tarihi | 16 Temmuz 2006 |
| Adlandırmalar | |
| MPC belirtmesi | Hektor I |
Adın kaynağı | Scamandrius |
Alternatif adlar | S/2006 (624) 1 |
| Sıfatlar | Skamandrian |
| Yörünge özellikleri[8] | |
| 623,5±10 km | |
| Dış merkezlik | 0,31±0,03 |
| 2,9651±0,0003 gün | |
| Eğiklik | 50,1°±1,1° (birincile) 166,2°±3,2° (EQJ2000'de) |
| 170,7°±6,1° (EQJ2000'de) | |
| 113,4°±1,4° (EQJ2000'de) | |
| Fiziksel özellikler | |
Ortalama çap | 12±3 km (birincil yapı varsayılarak) |
| Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Skamandrios adı verilen 10–15 km çapında bir uydu, 2006 yılında 624 Hektor'un yörüngesinde 623,5 km yarı büyük eksen ve 2,9651 gün (71,162 saat) yörünge periyodu ile tespit edildi.[8][14] Kasım 2011'de Keck gözlemleri ile doğrulandı[15] ve daha sonra 12 Mart 2017'de adlandırıldı.[16] Kütle tahmini yapılmadı, ancak eşdeğer hacim, iki cisim aynı yoğunlukta ise yaklaşık 8,74×1014 kg'lık bir kütleye işaret etmektedir. Yörüngesi oldukça eğimli ve eksantriktir ve dönüşünün kaotik olması muhtemeldir. Marchis ve arkadaşları (2014), düşük hızlı bir çarpışmanın iki loblu birincil cismi üretmesinden sonra fırlatıldığını tahmin etmektedir.[8] Yeni birleşmiş birincil, kararsız olacak kadar hızlı dönmüş ve bir miktar kütle atmış olabilir. Skamandrios'un dinamikleri kısıtlı dört cisim problemi ile modellenebilir.[17]
Çalışmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]624 Hektor, 2003 yılında Hubble FGS kullanılarak yapılan bir asteroit çalışmasında yer almıştır.[18] Çalışılan asteroitler arasında 63 Ausonia, 15 Eunomia, 43 Ariadne, 44 Nysa ve 624 Hektor bulunmaktadır.[18] O zamandan beri, özellikle Keck Gözlemevi'nin LGS Adaptif Optik sisteminin yükseltilmiş çözünürlüğünün bir testi olarak birkaç kez tekrar gözlemlenmiş ve bu da ilk kez ikili asteroitlerin Dünya tabanlı gözlemidir.[8][12] Asteroit aynı zamanda NEOWISE ve AKARI tüm-gökyüzü çalışmaları tarafından da görüntülenmiş ve sırasıyla 147,4 ve 231,0 kilometrelik oldukça farklı boyut tahminleri rapor edilmiştir,[6][7] ancak bu çoğunlukla, 1173 Anchises'in büyüklüğü üzerindeki belirsizliği açıkladığı düşünüldüğü gibi, mutlak parlaklığının geniş ölçüde değişen bir döngünün karşıt uçlarında yalnızca kısa bir süre ölçülmesinden ziyade, tahmini albedodaki büyük farklılıklardan (NEOWISE için yaklaşık 0,107 ve AKARI için çok daha düşük 0,034) kaynaklanmaktadır. (624 Hektor'un kendi mutlak parlaklık değeri iki çalışma tarafından nispeten benzer 7,20 ve 7,49 olarak kaydedilmiştir). Alışılmadık bir şekilde, yayınlanan IRAS sonuçlarına dahil edilmemiştir ve bu nedenle bu çalışmadan çıkarılan en büyük Jüpiter truvasıdır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "624 Hektor (1907 XM)". Minor Planet Center. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
- ^ a b Schmadel, Lutz D. (2007). "(624) Hektor". Dictionary of Minor Planet Names – (624) Hektor. Springer Berlin Heidelberg. s. 63. doi:10.1007/978-3-540-29925-7_625. ISBN 978-3-540-00238-3.
- ^ a b c d e f "JPL Small-Body Database Browser: 624 Hektor (1907 XM)" (2018-05-25 last obs.). Jet Propulsion Laboratory. 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
- ^ "Asteroid 624 Hektor – Nesvorny HCM Asteroid Families V3.0". Small Bodies Data Ferret. 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ "List of Jupiter Trojans". Minor Planet Center. 4 Ekim 2017. 18 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2017.
- ^ a b c d Grav, T.; Mainzer, A. K.; Bauer, J. M.; Masiero, J. R.; Nugent, C. R. (November 2012). "WISE/NEOWISE Observations of the Jovian Trojan Population: Taxonomy". The Astrophysical Journal. 759 (1). s. 10. arXiv:1209.1549 $2. Bibcode:2012ApJ...759...49G. doi:10.1088/0004-637X/759/1/49. (online catalog 4 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
- ^ a b c d Usui, Fumihiko; Kuroda, Daisuke; Müller, Thomas G.; Hasegawa, Sunao; Ishiguro, Masateru; Ootsubo, Takafumi; ve diğerleri. (October 2011). "Asteroid Catalog Using Akari: AKARI/IRC Mid-Infrared Asteroid Survey". Publications of the Astronomical Society of Japan. 63 (5). ss. 1117-1138. Bibcode:2011PASJ...63.1117U. doi:10.1093/pasj/63.5.1117. (online 7 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., AcuA catalog p. 153 25 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
- ^ a b c d e f g h i j k l m n Marchis, F.; Durech, J.; Castillo-Rogez, J.; Vachier, F.; Cuk, M.; Berthier, J.; ve diğerleri. (March 2014). "The Puzzling Mutual Orbit of the Binary Trojan Asteroid (624) Hektor". The Astrophysical Journal Letters. 783 (2). s. 6. arXiv:1402.7336 $2. Bibcode:2014ApJ...783L..37M. doi:10.1088/2041-8205/783/2/L37.
- ^ Storrs, Alex; Weiss, Ben; Zellner, Ben; Burleson, Win; Sichitiu, Rukmini; Wells, Eddie; ve diğerleri. (February 1999). "Imaging Observations of Asteroids with Hubble Space Telescope". Icarus. 137 (2). ss. 260-268. Bibcode:1999Icar..137..260S. doi:10.1006/icar.1999.6047.
- ^ a b c Carry, B. (December 2012), "Density of asteroids", Planetary and Space Science, 73 (1), ss. 98-118, arXiv:1203.4336 $2, Bibcode:2012P&SS...73...98C, doi:10.1016/j.pss.2012.03.009 See Table 1.
- ^ Descamps, Pascal (January 2015). "Dumb-bell-shaped equilibrium figures for fiducial contact-binary asteroids and EKBOs". Icarus. Cilt 245. ss. 64-79. arXiv:1410.7962 $2. Bibcode:2015Icar..245...64D. doi:10.1016/j.icarus.2014.08.002.
- ^ a b c Franck Marchis (November 2005). "Searching and Characterizing Multiple Trojan Asteroids with LGS AO Systems" (PDF) (PDF). 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
- ^ "Johnson's Archive - asteroids with satellites". 15 Ekim 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2020.
- ^ "IAUC 8732: S/2006 (624) 1 (Satellite Discovery)". Central Bureau for Astronomical Telegrams. International Astronomical Union. 21 Temmuz 2006. 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
- ^ @AllPlanets (11 Kasım 2011). "Dome closed, Keck telescope is..." (X gönderisi) – X vasıtasıyla.;
- ^ "M.P.C. 103967" (PDF). Minor Planet Circular. Minor Planet Center. 12 Mart 2017. 14 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ Burgos-García, Jaime; Celletti, Alessandra; Gales, Catalin; Gidea, Marian; Lam, Wai-Ting (16 Temmuz 2020). "Hill Four-Body Problem with Oblate Bodies: An Application to the Sun–Jupiter–Hektor–Skamandrios System". Journal of Nonlinear Science. 30 (6). Springer Science and Business Media LLC. ss. 2925-2970. Bibcode:2020JNS....30.2925B. doi:10.1007/s00332-020-09640-x. ISSN 0938-8974.
- ^ a b Tanga, P.; Hestroffer, D.; Cellino, A.; Lattanzi, M.; Di Martino, M.; Zappalà, V. (April 2003). "Asteroid observations with the Hubble Space Telescope. II. Duplicity search and size measurements for 6 asteroids" (PDF). Astronomy and Astrophysics. 401 (2). ss. 733-741. Bibcode:2003A&A...401..733T. doi:10.1051/0004-6361:20030032. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hektor ve ayın Keck görüntüsü 27 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Mart 2011-Kasım-11)
- Uzaktaki Asteroitin Karmaşık Bir Mini Jeolojik Dünya Olduğu Ortaya Çıktı (27 Şubat 2014)
- Uydulu Asteroitler 18 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Robert Johnston, johnstonsarchive.net
- 624 Hektor - AstDyS-2, Asteroitler—Dinamik Site
- Gök günlüğü · Gözlem tahmini · Yörünge bilgisi · Uygun yörünge öğeleri · Gözlem bilgisi AstDyS-
- 624 Hektor - JPL Small-Body Database
