Paleografi

Eski yazıları inceleyen bilim

Paleografi (Yunanca: palaiós (παλαιός) eski,[1] grapheía (γραφεία) yazım[2]) eski yazı çeşitlerini inceleyen ve okunmasını sağlayan bilim dalıdır.

Tarih boyunca kullanılan alfabeleri çözerek bu alfabelerle yazılan belgelerin okunabilmesini sağlar; böylece tarihi olayların aydınlatılmasına katkıda bulunur. Örnek olarak, MÖ 1226'da yapılan Mısır-Hitit savaşı sonrasında imzalanan Kadeş Antlaşması'nın anlamının çözülmesi gösterilebilir.

Bir toplumun dilini bilmek, tarihi araştırma için yeterli değildir. Dille birlikte kullanılan yazının da bilinmesi gerekir. Mısır tarihini araştırmak için hiyeroglif yazısını; Mezopotamya tarihini araştırmak için çivi yazısını; Orta Asya Türk tarihini araştırmak için Orhun ve Uygur yazıları ile Çin yazısını; Osmanlı, İran ve Arap tarihi için Arap yazısını; Slav milletlerinin tarihi için Kiril yazısını; Avrupa milletlerinin tarihini araştırmak için de Latin yazısını bilmek gerekmektedir. Ancak çoğu kez mesele bununla da çözümlenemez. Çünkü bu yazıların da birtakım çeşitleri vardır. Bunların her birinin kullanılış yerleri de farklıdır. Gerekli yazıların okunması öğrenilmeden hiçbir zaman ciddi bir tarihi araştırma yapılması mümkün değildir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Sevan Nişanyan. Sözlerin Soyağacı 9 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. paleo+ maddesi.
  2. ^ Sevan Nişanyan. Sözlerin Soyağacı 9 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. +grafi maddesi.