ฆ้อง
ฆ้อง เป็นเครื่องดนตรีประเภทเพอร์คัชชันทำด้วยโลหะที่มีหลายรูปแบบ คำว่าฆ้องนั้นมีที่ว่าจากภาษาชวา ปรากฏการใช้ฆ้องในหลายชาติในทวีปเอเชีย เช่น จีน อินโดนีเซีย ไทย มาเลเซีย เป็นต้น ปัจจุบันฆ้องเข้าไปมีส่วนในดนตรีตะวันตกด้วยเช่นกัน
ฆ้องในดนตรีไทย
[แก้]ฆ้อง เป็นเครื่องดนตรีไทยประเภทเครื่องตี มีหลายขนาดและประเภท บางชนิดเป็นเพียงเครื่องตีให้สัญญาณ เช่น ฆ้องกระแต ใช้ตีบอกสัญญาณเข้าเวรยาม, ฆ้องชัย ใช้ตีบอกสัญญาณในกองทัพสมัยโบราณ เป็นต้น บางท้องถิ่นเรียกว่า โหม่ง
รายชื่อฆ้องในดนตรีไทย
[แก้]- ฆ้องวงใหญ่ ใช้ในวงปี่พาทย์ วงมโหรี
- ฆ้องวงเล็ก ใช้ในวงปี่พาทย์ วงมโหรี
- ฆ้องมอญ ใช้ในวงปี่พาทย์มอญ
- ฆ้องราว ในอดีตใช้บรรเลงประกอบการเล่น"ระเบ็ง"ซึ่งเป็นมหรสพโบราณประแภทหนึ่ง
- ฆ้องคู่ ใช้ในวงปี่พาทย์ชาตรี
- ฆ้องเหม่ง ใช้ในวงบัวลอย
- ฆ้องโหม่ง
ฆ้องที่ใช้ในพิธีกรรมทางศาสนา
[แก้]ปัจจุบัน ฆ้องถูกนำไปใช้ร่วมกับพิธีกรรมต่างๆ โดยนิยมซื้อไปถวายวัด เพราะเชื่อกันว่าจะ ทำให้มีชื่อเสียงโด่งดัง ปัจจุบัน แหล่งผลิต ฆ้องของประเทศไทย อยู่ที่บ้านทรายมูล ตำบลทรายมูล อำเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี มีมากมายหลายขนาด จัดเป็นสินค้าโอทอป ของตำบล โดย ฆ้อง จะมีโฉลก แบ่ง ตามความเชื่อของชาวอิสาน ดังนี้
- สิทธิชัยมังคลโชค
- ตีอวดโลกป่าวเดียวดาย
- เสียงดังไกลบ่มั่ว
- เสียงดังทั่วเท่าแผ่นธรณี
- แสน มเหสีมานั่งเฝ้า
- เป็นเจ้าแผ่นทองเหลือง
- แห่ขุนเมืองขึ้นนั่งแท่น
- แสนขุนแหล่นมาเต้า
- ตีโอนอ้าวเสพขอนผี
- นางธรณีตกใจกลัวสะท้าน
- ตีออกบ้านผามเอาชัย
โฉลกนิยมใช้มือคืบ กำปั้น ทางภาคอีสานใช้กำปั้นเรียงตามโฉลก 11 โฉลก
ฆ้องในวงออร์เคสตรา
[แก้]ในวงออร์เคสตรา ฆ้อง หรือบางครั้งเรียกว่าแทมแทม (tam-tam มีที่มาจากภาษาจีน) มีลักษณะเป็นฆ้องแบบแบน ไม่มีระดับเสียง มีได้หลายขนาด ฆ้องสามารถให้ได้ทั้งเสียงนุ่มลึกลับ และเสียงที่ดังกร้าว ขึ้นอยู่กับวิธีการตี ตำแหน่งการตีที่ดีที่สุดอยู่ที่บริเวณโดยห่างจากจุดศูนย์กลางเล็กน้อย ไม้สำหรับตีฆ้องเป็นไม้หัวนุ่ม
อ้างอิง
[แก้]- แนะนำเครื่องดนตรีไทย เก็บถาวร 2008-03-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากเว็บดนตรีไทย.คอม
- Profile of the Gong เก็บถาวร 2006-08-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
- ArtsAlive.ca (อังกฤษ)
- Chicago Symphony Orchestra เก็บถาวร 2006-12-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
- ฆ้อง.net เก็บถาวร 2010-12-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ข้อมูลเกี่ยวกับ ฆ้อง ในประเทศไทย