Soli Nav

Kollaƶ. Çaşngiriji Soli Nav dar gūşahoi çahon

Soli nav — çaşni asosiji taqvimī meboşad, ki dar lahzai guzariş az rūzi oxirini sol ba rūzi avvali soli ojanda rux medihad. Onro bisjor xalqho muvofiqi taqvimi qabulşuda çaşn megirand. Ibtidoi sol az 1 janvar az çonibi hokimi Rum, Julij Sezar dar soli 46 peş az milod ta'sis doda şud. Dar Rumi Boston, in rūz ba Janus baxşida şuda bud. Mohi janvar nomi xudro ba şarafi Janus girift, ki vaj bo du cehra tasvir şudaast: jake ba peş menigarist va digare ba qafo menigarist.

Ta'rix

Soli nav jake az qadimtarin idhost, ki insonijat çaşn megirad. Hangomi hafrijoti ahromhoi Misri Qadim bostonşinoson şikastaporai kūzaero pajdo namudand, ki dar on «Ibtidoi soli nav» sabt şuda bud. Dar Misri Qadim Soli nav hangomi damidani darjoi Nil çaşn girifta meşud (taqriban oxirhoi mohi sentjabr). Damidani Nil xele muhim bud, zero ki tanho on bijobonro şodob megardonid. Dar Soli nav hajkalhoi xudojaşon Amon, zanaş va pisaraşro dar kiştie meguzoştand va jak moh dar darjoi Nil dar on şino mekardand. Dar tamomi in vaqt odamoni daruni kiştī surudxonī, raqs va şodivu xursandī mekardand. Ba'd hajkalhoro boz ba ibodatgoh meovardand.

Rumijoni qadim hanūz to milod ba hamdigar tuhfahoi solinavī taqdim mekardand va şabi soli navro bo majnūşivu bazmoroī meguzaronidand. Onho ba hamdigar dar soli nav xuşbaxtī, muvaffaqijat va burdborī mexostand. Muddati daroze rumijon soli navro dar avvali mohi mart çaşn megiriftand, to dame ki Julij Sezar taqvimi navero çorī namud. Hamin tavr, rūzi qajdgiriji Soli nav rūzi jakum mohi janvar gardid. Nomi moh ba şarafi xudo Janus (durūja) guzoşta şuda bud. Jak rūi ū ba soli guzaşta va rūi dagaraş ba peş ba soli nav bud. Idi Soli navro «kalenda» meguftand. Odamon dar in muddat xonahojaşonro oro medodand va ba hamdigar tuhfaho mekardand; ƣulomonu xūçainhojaşon jakçoja xursandī mekardand. Rumijoni sarvatmand ba imperator tuhfaho mekardand. Avvalho in kori ixtijorī bud, vale ba'dtar imperatorho dar Soli nav xudaşon tuhfa da'vo mekardand.

Imperatori Rum Kaligula rūzi jakumi Soli nav ba majdoni nazdi qasraş mebaromad va az raijataş dūhfaho megirift. Ū dar daftare qajd mekard, ki kī candto va cize dod.

Dar Bobulistoni Qadim Soli navro bahoron çaşn megiriftand. Dar davrai çaşn şoh cor — şaş rūz az şahr berun meraft. Vaqte ki şoh nabud, mardum metavonistand ba cī kore xohand maşƣul şavand. Ba'd az cand rūz şohu darborijonaş dar tan liboshoi idona bar megaştand va xalq niz ba kori xudaş barmegaşt. Hamin tavr, har sol odamon hajotro az nav sar mekardand.

Keltho va sokinoni Gallija (hududi Faronsai hozira va qismi Anglija) Soli navro dar oxiri mohi oktjabr çaşn megiriftand. Dar Soli nav keltho xonahojaşonro bo şoxcahoi daraxt oro medodand, to çinhoro az xona dur kunand. Onho aqidae doştand, ki gūjo dar Soli nav arvohi murdagon az nav zinda meşuda boşad. Keltho az rumijon bisjor urfu odathoro qabul karda budand. Şohoni onho niz az raijataşon tuhfaho mesitonidand. Odatan tilovu çavohirot tuhfa mekardand. Pas az candin asrho malika Elizaveta I jak maçmūai kaloni dastpūşakhoi çavohirotdorro çam' ovarda bud.

Soli nav dar Anglija dar asrhoi mijona dar ibtidoi mohi mart çaşn girifta meşud. Qarori parlumon baroi rūzi çaşngiriro ba 1 janvari soli 1752 guzaronidand ba zanho xuş naomad. Namojandagoni zanon ba nazdi suxangūi parlumon omada ibroz doştaand, ki parlumon huquq nadorad zanhoro in qadar zijod rūz kalontar kunad.

Dar zamoni qadim Soli navro aksari vaqt dar bahor çaşn megiriftand, zero ki in dar in davra tabiat az nav zinda va meşud. Dar Rusija niz Soli navro 1 mart çaşn megiriftand. Dar asri XIV kalisoi çome'i Maskav qarore barovard, ki muvofiqi on Soli nav 1 sentjabr az rūi taqvimi junonī çaşn girifta meşud. Va tanho dar soli 1699 Pjotr I ba'd az Avrupo bargaştan, bo farmoni maxsusaş solşumoriro az 1 janvar sar kunond va in rūzro rūzi id xond.

Urfu odathoi solinavī

Soli nav jake az on idhost, ki onro dar sarosari çahon çaşn megirand. Vale çaşngiriji on dar bajni har jak xalq xususijati xosero dorost. Nigared maqolai asosī Urfu odathoi solinavī.

Çaşngiriji Soli navi melodī az 1 janvar bo farmoni imperator Gaj Julij Sezar soli 46 to milod dar Rumi Boston çorī şuda bud. Mohi janvar az nomi Janus — xudoi durūja, taçasumgari daru darvoza, intoxobho va naxustin korho girifta şudaast.

Soli 1700 bo farmoni imperator Pjotri I Soli nav dar Rusija ba monandi digar davlathoi Avrupo az 1 janvar (muvofiqi solşumoriji Julianī) çaşn girifta meşavad.

Az soli 1919 çaşni Soli nav dar IÇŞS muvofiqi Taqvimi Grigorianī taçlil megardad. Az 23 dekabri soli 1947 bo ukazi Prezidiumi Soveti Oliji IÇŞS 1 janvar rūzi istirohat e'lon şudaast.

Dar Toçikistoni sohibistiqlol an'anai çaşngiriji Soli navi melodī az rūi Taqvimi Grigorianī davom dorad.

1 janvar dar qalamravi çumhurī rūzi istirohat ast.

Nigared

• Otaşi tarf

Pajvandho

• Proisxoƶdenie prazdnika. Novogodnjaja elka. Ded Moroz Bojgonī şudaast 28 sentjabri 2007  sol.

Portali Soli Nav

Anbori Vikipedia dar borai in mavzū' gurūh dorad:

Soli Nav